تاریخ انتشار۵ تير ۱۴۰۲ ساعت ۱۹:۲۳
کد مطلب : 598097

مقاله| چرایی وحدت اسلامی(چالش ها و امیدها)

سید علاءالدین حیدری-فعال مدنی اهل سنت کرمانشاه
بدون شک تفرقه و انشقاق میان امت اسلامی بزرگترین آسیب جهان اسلام است و آنچه که موجب ضعف و استخفاف مسلمانان شده و می شود همان جدایی ها و دوری مسلمانان از یکدیگر است.
مقاله| چرایی وحدت اسلامی(چالش ها و امیدها)
به گزارش خبرنگار حوزه استان های خبرگزاری تقریب، سیدعلاء الدین حیدری؛ فعال مدنی اهل سنت کرمانشاه در مقاله ای تحت عنوان «چرایی وحدت اسلامی؛ (چالش ها و امیدها)» آورده است:
 
«یا ایها الذین آمنوا اتقوا الله حق تقاته و لا تموتن الا و انتم مسلمون»
 
ای اهل ایمان! از خدا آن گونه که شایسته پروای از اوست پروا کنید و نمیرید مگر در حالی که {در برابر او و فرمان ها و دستوراتش} تسلیم باشید.
 
«واعتصموا بحبل الله جمیعا و لا تفرقوا...»
 
و همگی به ریسمان الهی چنگ زنید و پراکنده و متفرق نشوید...
 
خداوند متعال در آیات 102 و 103 سوره آل عمران بر لزوم و وجوب وحدت امر نموده و بعد از امر به تقوای الهی و تسلیم در برابر اوامر خدای متعال به اتحاد و برادری اهل ایمان و مسلمانان با هم امر می کند.
 
همچنین خداوند متعال درسوره طه آیه 94 راهبرد مهمی را به ما نشان می دهد. آنگاه که پس از رجعت حضرت موسی از کوه طور و دیدن صحنه گوساله پرستی قوم بنی اسرائیل و عصبانیت شدید و ناراحتی از این مسئله، هارون برادرش را مورد عتاب قرار می دهد.
 
می فرماید: «قال یا ابن ام لا تاخذ بلحیتی و لا برأسی انی خشیت ان تقول فرقت بین بنی اسرائیل و لم ترقب قولی»
 
گفت: ای پسر مادرم، نه ریش مرا بگیر و نه سرم را، من ترسیدم که بگویی: میان بنی اسرائیل تفرقه و جدایی انداختی و سفارش مرا {در حفظ وحدت بنی اسرائیل} رعایت نکردی.
 
این آیه به ما اهمیت و اولویت وحدت را نشان می دهد. یعنی به ما می گوید تفرقه میان امت از شرک که آفت ایمانی بسیارعظیمی است خطرناک تر و شرش بزرگتر است.
 
با تدبیر در این آیات به این جا می رسیم که حفظ وحدت نه یک انتخاب و نه یک گزینش اختیاری، بلکه یک امر واجب، حتمی و دائمی بوده و بر همه مسلمانان واجب شرعی است که به وحدت باور داشته و بدان معتقد و ملتزم باشند.
 
بدون شک تفرقه و انشقاق میان امت اسلامی بزرگترین آسیب جهان اسلام است و آنچه که موجب ضعف و استخفاف مسلمانان شده و می شود همان جدایی ها و دوری مسلمانان از یکدیگر است.
 
وقتی خداوند متعال اهمیت وحدت را اینگونه بیان می کند و بدان امر می نمایند، یعنی جایی برای برجسته کردن اختلافات جزئی و فقهی نمی ماند و بلکه گناهی نابخشودنی است که ما بخاطر برداشت های متفاوت از برخی احکام و یا نظرات و روایات، اصل مهم و بنیادی و حیاتی چون وحدت را زیر سؤال ببریم و آنرا نادیده بگیریم.
 
ما در کشوری زندگی می کنیم که اگر زیباست، این زیبایی بواسطه گوناگونی و تنوع قومی و مذهبی آن است. ایران اسلامی ما از این فرصت برای پویایی و پایایی بهره می برد و همین مسئله رمز موفقیت ما است.
 
در نظام مقدس جمهوری اسلامی وحدت یک اصل مسلم است که برگرفته از آرمانهای والای انقلاب اسلامی به رهبری حضرت امام خمینی (ره) است. بنیانگذار کبیر انقلاب با نگاهی وحدتی و اساس قرار دادن این اصل مهم، وحدت را رمز ترقی و پیشرفت امت اسلامی می دانستند.
 
اسناد به دست آمده از ساواک بدرستی نشان می دهد که حضرت امام از همان سالهای آغازین نهضت اسلامی یعنی از سالهای 41 و 42 به اصل وحدت اسلامی معتقد و ملتزم بوده اند و به علمای اهل تشیع توصیه می کردند که از هرگونه توهین به اهل سنت بپرهیزند.
 
امام خمینی رحمۀ الله علیه پس از پیروزی انقلاب اسلامی همواره در مسیر وحدت و برادری امت اسلامی گام برداشته و پای در این میدان داشتند.
 
اعلام هفته وحدت، اعلام روز قدس، دستور به وحدت میان شیعه و سنی، تاکیدات مستمر به مسئولین در مورد حفظ وحدت، حمایت از ملت های ستمدیده جهان، دفاع از مبارزین مسلمان در سطح دنیا که عمدتا اهل سنت بودند و همه و همه بیانگر الزام به حفظ وحدت از نظر حضرت امام هستند.
 
و اما ما اهل سنت مفتخریم که پس از رحلت حضرت امام، رهبری نظام اسلامی بدست شخصیتی وحدت مدار معتقد به برادری، دوست دیرین اهل سنت، فقیهی عالم و عامل، اندیشمندی فرزانه افتاد که علاوه بر حرکت بر مشی و خط حضرت امام خمینی، خود نیز عملا در وادی وحدت گام برداشته و گفتمان وحدت را نه یک تاکتیک بلکه استراتژی واجب و دائمی برای مسلمانان می دانند.
 
حضرت آیت الله خامنه ای (حفظه الله) دائما بر وحدت تاکید و مستمرا بر آن دستور دارند. 
 
معتقدم که مقام معظم رهبری خود الگو و مصداق عینی وحدت هستند و در طول این سالها همیشه حامی میدانی و عملی این گفتمان بوده اند.
 
اهل سنت ایران هیچگاه فراموش نمی کند که هرجایی و هر زمانی که به حمایت از خود نیازمند بوده است، مقام معظم رهبری (مدظله العالی) یار و یاورشان بوده و عملا در این میدان قدم گذاشته اند. از فتاوای فقهی تا توصیه ها و رهنمودهای فکری، از دستورات حکومتی تا اقدامات عملی در حوزه وحدت، ما را یاریگر بوده اند.
 
رهبر معظم انقلاب وحدت را یک اصل و ضرورت واجب برای امت اسلامی می دانند و آنرا نه یک امر موقتی بلکه دائمی و لایتغیر دانسته و معتقدند که عزت اسلامی در گرو وحدت و همبستگی مسلمانان است.
 
با این مقدمه در می یابیم که وحدت اصل اساسی در واقع گذرگاه عزت و درخشش تمدن اسلامی است. وحدت نه به معنی اینست که مذاهب یکی شوند و یا شیعه سنی و سنی شیعه گردد، بلکه وحدت به معنی این است که ما بجای تاکید بر اختلافات، به اشتراکات بپردازیم. وحدت یعنی اینکه ما همدیگر را، هم ریشه بدانیم و تفاوت ها را موجب جدایی ندانیم. وحدت به معنای اینست که ما بجای رویارویی با هم و یا بجای پشت کردن بهم، در کنار هم بنشینیم و با هم باشیم. وقتی  خدا یکی، پیامبر یکی، قرآن یکی و اصول فکری و عقیدتی ما یکی است دیگر جایی برای برجسته کردن فرعیات و اختلاف برداشت ها نمی ماند. 
 
اختلاف میان مسلمانان زائیده دو موضوع نامبارک است. یکی جهل امت اسلامی نسبت به اسلام و دوم توطئه های دشمنان در طی قرون مختلف تا جائیکه مسلمانان را دشمن پنداشته و رودروی هم قرار داده بود.
 
در نظام جمهوری اسلامی، وحدت ازهمه بسترهای لازم برای شکوفائی برخوردار است و در واقع ما از چتر حمایتی کاملی برخورداریم.
  
بسترهایی از جمله:
 
• قانون اساسی (اصول سوم،سیزدهم،نوزدهم، بیستم و سی ام)... با نگاهی به اصول مذکور می توان تمام ظرفیتهای لازم برای همدلی و عدالت اجتماعی را که زیربنای تحقق وحدت و برادری هستند را یافت.
 
• نظرات راهگشا و منویات حضرت امام (ره)
 
• دستورات،توصیه ها، راهبردها، فتاوا و رهنمودهای مقام معظم رهبری در حوزه وحدت 
• نظرات و فتاوای مراجع عظام و علمای شاخص مذاهب مختلف اسلامی 
 
• همراهی و همدلی نهادهای امنیتی کشور در مقوله بسط و تعمیق وحدت و برادری 
 
همه این موارد زیربناهای مستحکم و اساسی هستند که می توانند وحدت و انسجام ملی اسلامی را در ایران اسلامی دوام و قوام ببخشند.
 
* اما وحدت با چه ابزار و در چه شرایطی محقق می شود؟
 
دستیابی به وحدت مورد نظر و در واقع همدلی واقعی نیاز به تلاش و کوشش همه دلسوزان آن دارد. اما باید گفت پیش قراولان وسنگربانان و رزمندگان جبهه وحدت و برادری درمقابل جبهه  تفرقه، نخبگان جامعه و در صف اول این جبهه علما و روحانیون وحدت مداری هستند که علیرغم فشارها و هجمه های بی امان دشمنان قهرمانانه در مسیر نهادینه نمودن وحدت اسلامی تلاش داشته و همواره بسترهای گسترش و توسعه آنرا فراهم می کند.
 
تعمیق و توسعه وحدت نیازمند تسهیل شرایط آنست و مسئولین فرهنگی و سیاسی نفش کلیدی در این خصوص دارند. چراکه اگر زیرساخت های توسعه وحدت در جامعه فراهم نباشد قطعا نهادینه نمودن آن نتیجه ای نداشته و آینده ای پرامید را نمی توان برای آن تصور کرد. 
 
*چالش های فراروی وحدت اسلامی 

• استیلای یأس و ناامیدی از وحدت: یعنی اگر نخبگان جامعه از نتیجه بخش بودن وحدت و یا ادامه مسیرناامید و مأیوس بشوند قطعا گفتمان وحدت دچار چالش جدی می شود.
 
الف – عوامل  مختلفی می توانند در این چالش نقش آفرینی کنند. از جمله می توان به نقش دشمنان وحدت اشاره کرد. دشمنان برادری میان مسلمانان، بسیار جدی و هوشمندانه با برجسته نمودن ضعف ها و گاهی اشتباهات دو طرف، برفضای دوستی و برادری گرد شبهات و بذر تفرقه می پاشند. اینها به جامعه و خصوصا به جامعه اهل سنت القا می کنند که مسیر وحدت یک بن بست بوده و تلاش شما بیهوده است و با تحریک عواطف و نیز بهره بردن از برخی سوءتفاهمات سعی در منصرف کردن نخبگان از ادامه مسیر دارند. 
 
ب – بی توجهی به منادیان وحدت و مطالبات آنان: یکی دیگر از چالش های جدی فراروی وحدت و برادری، بی توجهی به نخبگان و علمای رهرو مسیر وحدت است. وقتی عالم و ماموستای دینی ما در مسیر وحدت می کوشد و در سنگر مبارزه با نفاق و تفرقه جهد دارد و زندگی و عمر خود را در این راه وقف و با صدها و شاید هزاران مخاطب مخالف و موافق در تعامل و تقابل است، طبیعتا در مسیر اقناع جامعه مخالف و تشویق همراهان همدل به ادامه مسیر نیازمند همراهی، همدلی و مساعدت مسئولین امر است. اگر این همراهی انجام نگیرد و یا خدایی نکرده به مطالبات قانونی آنها بی توجهی صورت گیرد، ادامه مسیر بسیار سخت، دشوار و ناهموار شده و گاها منادی فعال عرصه ی وحدت دچار سرخوردگی و بازماندن از ادامه مسیر می شود که این خود خسارتی جبران ناپذیر است که نیازمند همت همگانی و پیگیری مسئولین است.
 
ج –  عدم اعتقاد و باورمندی عملی برخی مسئولین به وحدت و اهمیت آن: در طول سالها فعالیتم بعنوان سرباز معتقد و ملتزم به وحدت و برادری مشاهده نمودم که متأسفانه برخی از مسئولین ما به آن سطح از آگاهی و باور قلبی به وحدت و اهمیت ونقش انسجام ملی اسلامی در بالارفتن ضریب امنیت پایدار ملی وهمچنین در بالندگی نظام اسلامی نرسیده اند.
 
این موضوع باعث بروز چالش در برخی موارد شده و این در حالی است این مسئولین اولویت ها و استراتژیهای نظام مقدس جمهوری اسلامی و مبانی فکری مقام معظم رهبری را در این حوزه اصلا ندیده و نخوانده و بدان نا آگاه هستند.
 
• بروز و گسترش تفکرات افراطی و تکفیری: در سالهای اخیر متأثر از چند موضوع از جمله توطئه دشمنان و سرویس های جاسوسی کشورهای متحد بر علیه اسلام، رکود و کم رونق شدن مدارس علوم دینی میانه رو، وجود اختلاف سلیقه ها در میان برخی علمای موثر در جلوگیری از رشد این تفکرات نقش رسانه های متعدد وابسته به تفکرات افراطی مقوله گفتمان وحدت را تا حدی دچار چالش نموده است. که نیازمند توجه و ایجاد انگیزه در جوانان، نخبگان و ماموستایان معزز برای همت مضاعف در مبارزه جدی و مؤثر در مقابل رشد و گسترش این تفکرات است.

• معیشت ماموستایان: بدون شک ماموستایان بعنوان مدافعان عرصه وحدت و برادری و نیز دژ مستحکم مقابله با تفرقه و همچنین تفکرات افراطی و التقاطی، نیازمند توجه جدی مسئولین می باشند. وقتی نخبگان دینی ما یعنی ماموستایان عزیز، از آرامش و رفاه حداقلی و یا تأمین مالی لازم برای گذران زندگی برخوردار نباشند نمی توان از آنها انتظار داشت در جبهه فرهنگی فعالیت صددرصدی داشته و تمام وقت در خدمت علم و تدریس و تربیت دینی باشند که اگر هم نباشند خسارت بار و غیرقابل جبران است. در حال حاضر و در میان این بزرگواران خیلی ها را می شناسم که از حداقل توان مالی برای تامین زندگی و معیشت خانواده برخوردار نیستند و مجبور می شوند بسیاری از اوقات خود را صرف کسب و کار و آنهم در اندازه تامین نیازهای روزمره کنند و نتیجه آن می شود که نباید بشود. براستی بسیاری از ماموستایان و طلبه های مدارس علوم دینی در تنگنای معیشتی جدی هستند که نیازمند تدبیر موثر هستند.
 
و اما چه باید کرد؟
 
همه ما به ضرورت وحدت و نیز چالش های پیش روی دلسوزان این عرصه واقفیم. اما  راهکار چه هست و چه ها باید کرد؟
 
چند پیشنهاد و توصیه به مرکز اسلامی:
 
- پژوهش محوری و علمی کردن برنامه ریزهای حوزه وحدت
 
- بسط گفتمان وحدت در جامعه با کمک نخبگان دینی، فکری، سیاسی، اجتماعی یعنی گفتمان وحدت را در میان همه اقشار جامعه طرح و گسترش دهیم.
 
- بهره گیری از ظرفیت صداو سیما و ساختن برنامه های وحدت محور با حضور علما و شخصیتهای اهل سنت و اهل تشیع در سطوح استانی و کشوری 
 
و اما سخن آخرم با مسئولین محترم استان کرمانشاه:
 
سروران ارجمند و عزیزان خدمتگزار به مردم شریف استان، ما در کرمانشاه در سایه لطف الهی و تلاش بزرگان و دلسوزان شیعه و سنی از فهم بالای وحدت، درک اهمیت آن و نیز برادری مثال زدنی برخورداریم. جامعه کرمانشاه یک جامعه فهیم و آگاه است و از همه الزامات وحدت مطلع و بدان باورمندند. 
 
معتقدم در ایران اسلامی تبعیض مذهبی و قومی وجود ندارد و همه ما از عدالت نگاه و برابری قانونی برخورداریم اهل سنت از حمایت مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، قانون، نگاه همدلانه دستگاهها و نهادهای امنیتی و نظامی، فهم اجتماعی وحدت و همراهی و همدلی دولت و رئیس جمهور محترم برخوردار است.
 
اما نخبگان ما از ما بعنوان کسانیکه همواره در کنار نظام با آنها همراه هستیم می پرسند که چرا در چرخه مدیریتهای استانی و شهرستانی یا دیده نمی شویم و یا در سطوح مطلوب جایگاه مدیریتی نداریم؟ 
 
عزیزان همدل، وقتی مقام معظم رهبری فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی را از میان برادران کرد اهل سنت انتصاب می دهند، دیگر نه جای تامل می ماند و نه فرصتی برای درنگ کردن.
 
پیام واضح و روشن این انتصاب اینست که مدیران دولتی هم باید در حوزه خودشان وحدت را عملا جاری کنند.
 
فرصت برای درنگ کردن نیست. دشمنان شبانه روز در حال مأیوس کردن نخبگان ما هستند و دیوار وحدت را آجر به آجر نشانه گرفته اند. همه ما واقفیم که نقطه هدف دشمن برای ضربه زدن به ایران اسلامی وحدت ماست و وحدت هم زمانی دچار شکاف می شود که نخبگان جامعه بعنوان موتوران محرکه، دلسرد و مایوس بشوند. لطفا نگذارید گفتمان وحدت و همدلی بی رمق و بی جان گردد. وقت آن رسیده است که به نیروهای شایسته، توانمند، متعهد و متخصص ما اعتماد کنید و آنها را همرنگ با دیگر نیروها برادرانه در آغوش بکشید.
 
انتهای پیام/
https://taghribnews.com/vdcf1cdtew6d1xa.igiw.html
نام شما
آدرس ايميل شما
کد امنيتی