اسلام باید با عقل و درک انسان پذیرفته شود/ نگاه الهی پیامبران به فلسفه و حقوق فطری افراد
دبیرکل مجمع تقریب مذاهب اسلامی اظهار داشت که طبق تعالیم قرآن، قدرت استدلال و تعقل برای همه یکسان است و خداوند بارها در قرآن تاکید کرده که تفکر کنید.
اشتراک گذاری :
به گزارش حوزه بین‌الملل خبرگزاری تقریب، حجت الاسلام و المسلمین دکتر حمید شهریاری، دبیرکل مجمع تقریب مذاهب اسلامی در آیین افتتاحیه کنفرانس دو روزه فلسفه در اسلام که در سالن کنفرانس سلیم سابیک در مرکز اسلامی زاگرب کرواسی برگزار شد، تاکیدکرد که از دیدگاه اسلام، مردم برای رسیدن به حقیقت به وحی الهی به عنوان رسول ظاهری و عقل به عنوان رسول باطنی نیاز دارند.
وی افزود: «در اسلام و خصوصا در سیره فقهای شیعه، وقتی راهنمای عملی برای مسلمانان را می‌نویسند، در ابتدای آن مقدمه‌ای به نام وجوب پذیرش عقلانی و فردی اسلام قرار دارد. آنها با این کار به جامعه مسلمانان و مخاطبان خود می‌فهمانند که افراد باید ابتدا اسلام را با عقل و درک خود بپذیرد و سپس دستورات عملی مندرج در این رهنمودها را دنبال کند.»
وی با استناد به قرآن کریم و سخن دکارت فیلسوف فرانسوی ادامه داد: «قرآن به ما می‌آموزد که قدرت استدلال همه یکسان است. کتاب گفتار در روش دکارت نیز با این جمله آغاز شد: اگر چیزی در جهان وجود دارد که بین همه به طور مساوی تقسیم شده، عقل است.»
دکتر شهریاری افزود: «حتى اگر كسى به خاطر منافع معنوى، اخلاقى، علمى، حقوقى و يا به واسطه معجزه به اسلام گرايش يافت و مسلمان شد، بايد از همان ابتدا سعى كند كه اسلام آوردن خود را به اسلام آوردنی آگاهانه تبدیل کند. هیچکس حق ندارد اسلام را بر اساس تقلید و بدون تحقیق شخصی بپذیرد.»
وی تاکید کرد که همه افراد عقل دارند و عقل و دین هیچ تضادی با یکدیگر ندارند و خداوند بارها در قرآن به مردم می‌گوید تفکر کنید.
منشا حقوق افراد
دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در رابطه با فلسفه حقوق گفت: «منشا حقوق بشر چیست؟ از کجا فهمیدیم مردم حقوقی دارند؟ اگر اعلامیه جهانی حقوق بشر در 10 دسامبر 1948 در پاریس تصویب نمی‌شد، آیا ما اکنون هیچ حقی نداشتیم؟ آیا بند اول و دوم این اعلامیه معنای کرامت انسانی را به ما آموخت؟ یا بند 23 آن که می‌گوید مردم حق دارند شغل داشته باشند و بابت آن حقوق بگیرند؟»
وی افزود: «قطعا مردم بسیاری از این حقوق را حتی قبل از سال 1948 می‌دانستند و معتقد بودند که حتی اگر دولت‌ها یا مقامات سیاسی آنها را از این حقوق محروم کنند، مستحق داشتن آن هستند. آیا حقوقدانان، سیاستمداران و اعضای مجمع عمومی سازمان ملل می‌توانند از ماهیت حقوق بشر آگاهی کافی داشته باشند؟ آیا حقوق مردم موضوعی است که با رای‌گیری قابل درک و تایید است؟»
حجت الاسلام شهریاری با تاکید بر این که پاسخ این سوالات منفی است و به فرضیه‌ای از شهید مرتضی مطهری اشاره کرد و اظهار داشت: «بسیاری از حقوق مندرج در اعلامیه جهانی حقوق بشر از «حقوق فطری» انسان از جمله حقوق خدادادی است. بر این اساس، هرگونه ادعا یا رفتار حقوقی و سیاسی که وانمود کند شخصی این حقوق را به مردم اعطا کرده، ادعایی غیرمنطقی است.»
وی ادامه داد: «خداوند این حقوق طبیعی را به مردم داده و بر این اساس این انبیا (ع) و فیلسوفان هستند که صلاحیت کشف و شناخت خداوند و مخلوقات او و اهداف او را دارند، نه سیاستمداران و نه حقوقدانان. خداوند این حقوق را در زمان خلقت به مردم داده است.»
وی تاکید کرد که در نگاه اسلامى انبيا تنها داراى تعاليم اخلاقى نبودند، بلكه تعاليم آنها مانند فلاسفه و پيش از آنان جنبه جهان شناختى و انسان شناسى داشت.
دبیرکل مجمع تقریب خاطرنشان کرد: «اگر انسان‌ها عقیده داشته باشند که خداوند این حقوق را به بشر اعطا نکرده و کاری انسانی است، بدیهی است که به خود اجازه خواهند داد که با حقوق طبیعی انسان به صورت گزینشی، خودسرانه و ناسازگار رفتار کنند.»
وی در پایان تاکید کرد: «ادیان و متون الهی مانند قرآن و انجیل، نه تنها دغدغه حقوق بشر را داشته‌اند، بلکه همواره به انسجام بین عقیده و عمل اهمیت می‌دادند و در عمل نیز آن را رعایت کرده‌اند. فعل الهی و پیام الهی بیشترین قوام و نظم را دارد.»
