تلاش رسانه‌های بیگانه برای ایجاد منظومه خشم با مین‌گذاری در ذهن مخاطب
كارشناس و فعال رسانه اظهار داشت: رسانه‌های بیگانه برای ایجاد منظومه خشم از فاكتورهای ملموس برای مخاطب بهره می‌گیرند.
اشتراک گذاری :
به گزارش حوزه سایر رسانه ها خبرگزاری تقریب، برنامه امواج شبهه در گفت و گو با سیدرضا موسویان (مدیر انجمن سواد رسانه‌ای ایران و عضو هیئت علمی دانشگاه سازمان صدا و سیما) و دكتر علی ودایع (كارشناس و فعال رسانه) به بررسی مدل‌های تاثیرگذاری رسانه‌های بیگانه بر ذهنیت مخاطبان و ناآرام سازی آنها پرداخت.
تاثیر رسانه نوین بر ایجاد انگیزه برای حركت
محمود شهیدی كارشناس- مجری: با توجه به رسیدن به فصل انتخابات رسانه‌های بیگانه از چه تاكتیك یا تكنیك‌هایی برای تشویش اذهان عمومی و ایجاد خلل در قوه انتخاب مخاطبان بهره می‌گیرند؟
موسویان مدیر انجمن سواد رسانه‌ای ایران در پاسخ به این سوال گفت: امروز رسانه‌های نوین دارای تاثیر و نفوذ هستند و براحتی می‌توانند جنبش یا انگیزه برای حركت ایجاد كنند. این اصل به عنوان یكی از ویژگی‌های ذاتی شبكه‌های اجتماعی، پیام رسان یا شبكه‌های رسانه‌ای نوین مطرح شده است.
موسویان اضافه كرد: تا پیش از سال ۲۰۲۲ آنچكه رسانه‌های جدید به آن دست یافته بودند، تكنیك‌های ایجاد تاثیر در بخش هیجانی مغز انسان‌ها بوده است. ناتو در این سال دستیابی به ورود به بخش ادراك مغز را اعلام كرد. البته از قبل بر تكنیك‌های اقناع كار شده بود و به افراد قلم به دست آموزش داده بودند كه چگونه افراد را وارد یك جریان كنند و به آنها اطلاعاتی دهند كه به مرور دارای زمینه‌ای برای تصمیم گیری باشند كه تصمیم آنها منتهی به تصمیم مدیریت شده باشد. آنها با ۱۸۵ تاكتیك در بخش‌های مختلف مغز كه برای موضوعات مختلف دارای كاركرد است، توانستند در این راستا ادبیات مخصوص به خود را ارائه دهند و در این زمینه بهترین‌های افراد متخصص در زمینه مغز و اعصاب و روانشناس و علوم شناختی را گردهم آوردند.
مدیر انجمن سواد رسانه‌ای ایران همچنین گفت: پایگاه آنان در فرانسه و بوفالو ایالت نیویورك است كه به صورت شبانه روزی و سازمان یافته از سال ۲۰۱۷ در این خصوص فعالیت خود را آغاز كرده‌اند.
سرمایه گذاری بر حوزه علوم شناختی
وی تاكید كرد: در جنگ روانی سعی می‌شود تا ذهن افراد در طی یك بازده زمانی خاص كانالیزه شود و آن را درگیر مواردی كرد كه منجر به پیامدهای از قبل برنامه ریزی شود. اما در حیطه علوم شناختی، نقطه بسیار بالغ شده در استفاده از این حوزه است. امروز سرمایه گذاری‌ها بر این علوم متمركز شده است به عنوان علومی كه ادبیات و نظریه‌ها را در تمام زمینه‌ها در هم خواهد آمیخت و نظریه جدیدی را جایگزین خواهد كرد.
ایجاد شبكه‌های لانه زنبوری/ اتحاد دروغین برای گمراه سازی مخاطب
موسویان افزود: یكی از تكنیك‌های رسانه‌های بیگانه ایجاد شبكه‌های لانه زنبوری است. گفتمان و رویكرد رسانه‌های بیگانه یكی نیست در این تكنیك میان رسانه‌های بیگانه ایجاد یك اتحاد و ارتباط با وجود اختلافات فاحش وجود دارد. در این تكنیك به مخاطب اینگونه القاء می‌شود كه همه ما یك حقیقت را بیان می‌كنیم و شما در مسیر اشتباه قرار گرفته‌اید. در صورتیكه این اتحاد واقعی نیست و هیچ یك در كنار هم نیستند و جنگ آنها را در میدان به وضوح شاهد هستیم.
وی همچنین گفت: در این روش سعی می‌شود كه اطلاعات همگون ارائه شود و جریان سازی یكی از آنها، توسط دیگران رزونانس می‌شود و در نگاه مخاطب رویدادی كه در اصل می‌تواند جعلی باشد، به واقعیت نزدیك میكنند. بنابراین یك موضوع را با این روش به گونه‌ای بازنمایی میكنند كه باورپذیری مخاطب را به درجه بالایی از اعتبار نزدیك میكنند و اگر كانال‌های دریافت خبر مخاطب فقط از این طریق باشد، به هیچ وجه حرف دیگری را نخواهد پذیرفت.
تمركز رسانه‌های بیگانه بر شرایط اقتصادی در ایران
شهیدی كارشناس- مجری: در خصوص مستاصل سازی مخاطب، آیا رسانه‌های بیگانه مخاطب را در خرده روایت گویی محصور كرده‌اند؟
مدیر انجمن سواد رسانه‌ای ایران اظهار داشت: در ذهن شنوندگان شاید موضوع متغیر وابسته و مستقل نیازمند تعریف باشد. متغیر وابسته، متغیری است كه بسیار عیان و مورد قبول است. متغیر یا متغیرهای مستقل موارد تائید كننده هستند. بدین معنا كه ما در یك پژوهش با دستكاری پژوهش متغیرهای مستقل، سعی داریم كه تاثیر آن را بر متغیر وابسته مشاهده كنیم. به طور مثال كاهش ارزش پول ملی در خصوص بالا آمدن خط فقر چه تاثیری دارد.
رسانه‌های بیگانه با تكنیك نامگذاری مخاطب ناآرام می‌سازند
وی افزود: موضوعی كه امروز بر آن متمركز شده‌اند و بسیار در این رابطه موفق بودند، در خصوص شرایط اقتصادی است. به شكلی كه در هر زمینه‌ای ذهن مخاطب مخشوش شده و برای او وضعیت اقتصادی در اولویت قرار گرفته است و این همان موردی است كه رسانه‌های بیگانه از آن بهره می‌گیرند. اینجاست كه می‌بایست مسئولین درخصوص عملكرد‌های خود بسیار مراقب باشند. بنابراین؛ تك تك متغیرهای مستقل بازی‌هایی هستند كه رسانه‌های بیگانه می‌توانند از آن تحت تكنیك نام گذاری استفاده كنند. به طور مثال نام گذاری تغییر قیمت بنزین، نام گذاری بالا رفتن قیمت نان، نام گذاری پیش بینی افزایش شدید قیمت دلار كه تمامی آنها شرایط اقتصادی مردم را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این موارد متغیرهای مستقلی هستند كه با نامگذاری ساخته می‌شوند و بر متغیر وابسته‌ای كه پذیریش آن نزد مخاطب ایجاد شده و وجود دارد، تاثیر می‌گذارد. اگر تمامی این موارد را در یك الگوریتم كاملا دقیق و محاسبه شده كنار هم قرار دهیم، مخاطب ناآرام را ساخته‌ایم. مخاطبی كه احساس امید به آینده را از دست داده است. بنابراین؛ مسئولین ما در این شرایط حساس باید سنجیده عمل كنند.
حلقه وصل امیدآفرینی و احساس تحقیر یك آیندهی موهوم است
ودایع كارشناس و فعال رسانه در ادامه این گفت و گو خاطر نشان كرد: دومینیك مویزی، تحت عنوان محرك‌های رفتاری و رفتارهای اجتماعی سه مولفه تحقیر، ترس و امید را تعریف می‌كند. نوع رفتار ملت‌ها و حكومت‌ها ذیل این سه مولفه تعریف می‌شود. آنچكه رسانه‌های فارسی زبان اپوزیسیون درباره ایران انجام می‌دهند، بازی با این سه ركن است.
وی افزود: یكی از دلایل ناكارآمدی رسانه‌های سنتی از منظر جامعه شناسی و سیاسی در آمریكا احساس سرخوردگی در جامعه آمریكا است و در ایران آنچكه به دنبال آن هستند ایجاد تحقیر، رویاپردازی نسبت به زمان قبل از انقلاب و ایجاد ترس در موضوعات اقتصادی است. حلقه وصل امیدآفرینی و احساس تحقیر یك آیندهی موهوم است تا بدین روش بنیان‌های جمهوری اسلامی را تخریب كند.
رسانه‌های فارسی زبان اپوزیسیون، به دنبال ایجاد پازل فكری در مخاطب
محمود شهیدی كارشناس- مجری: رسانه‌های بیگانه از چه تكنیك‌هایی برای ناآرام سازی مخاطب استفاده میكنند؟
ودایع در پاسخ به این سوال گفت: رسانه‌های فارسی زبان اپوزیسیون، به دنبال ایجاد پازل فكری در مخاطب هستند. به معنای ایجاد یك تصور كلی از ناتوانی از ضعف جمهوری اسلامی كه در این مسیر چند كاركرد دنبال می‌شود.
جزئی نگری رسانه‌های بیگانه ذهن مخاطب را فرم می‌دهد
وی با تاكید بر اینكه جزئیات در روایت گری علیه جمهوری اسلامی برای رسانه‌های بیگانه دارای اهمیت بسیاری است، گفت: رسانه‌های داخلی عمدتا دچار كلی گویی هستند و این روش آنچنان كه باید بر ذهن مخاطب تاثیرگذار نیست. اما رسانه‌های فارسی زبان و اپوزیسیون جزئی نگر هستند و با این روش ذهن مخاطب را شكل و فرم می‌دهد. بمباران خبری و انتشار منظومه‌ای از اخبار زرد، سرخ و سفید و ارسال آن برای ذهن مخاطب سبب ایجاد پارازیت فكری می‌شود. ایجاد پارازیت فكری از نقطه‌ای آغاز می‌شود كه در مرحله‌ی ابتدایی برای مخاطب ایجاد زاویه می‌كند و سپس تعریف جدیدی ارائه می‌دهد و در ادامه به شرح و بسط این تعاریف جدید می‌پردازد. در این میان با مخاطبی مواجه هستیم كه به دنبال بمباران خبری، مدام اخبار هدفمند به ذهن او ورود می‌كند. مخاطبی كه دچار ضعف رسانه‌ای، ضعف و ناتوانی در تحلیل پیام است.
مخاطب محصور شده در اتاق اپوزیسیون
ودایع همچنین گفت: در ایجاد منظومه خشم، فاكتورهای ملموس برای مخاطب بسیار مهم است. به طور مثال گران شدن و سهمیه بندی نان، افزایش مالیات و نرخ دارو موضوعاتی است كه روزانه با آنها دست و پنجه نرم می‌كنیم ولی پرومود كردن موضوع بنا به روایت آنها برای مخاطبی كه موضوع برای او ملموس است، قابل باورتر خواهد بود و این سیر تحولات در نهایت منجر به شكل گیری مخاطب بی دفاعی می‌شود كه هر آنچكه رسانه اپوزیسیون می‌گوید را می‌پذیرد و نسبت به آن واكنش چرایی نیز نشان نمی‌دهد. در واقع مخاطب محصور شده در اتاق اپوزیسیون، چرایی خود را از دست می‌دهد.
تلاش برای ایجاد منظومه خشم با مین گذاری در ذهن مخاطب
این كارشناس و فعال رسانه با بیان اینكه رسانه‌های فارسی زبان اپوزیسیون سه گام را دنبال میكنند، عنوان كرد: یك. ایجاد ابهام كه متاسفانه شكل گیری و فرم گیری ابهام از كشورمان و از موضع‌گیری برخی از مسئولین شروع می‌شود. دو. ایجاد ترس و در نهایت ایجاد خشم است. اما در نهایت ورای تمام آنچكه گفته شد نكته‌ای كه وجود دارد، كاركرد رسانه‌های فارسی زبان بیگانه در تلاش برای ایجاد منظومه خشم با مین گذاری در ذهن مخاطب است. مین گذاری كه دربازه‌های زمانی مقتضی با خود عمل می‌كند.
وی خاطرنشان كرد: رسانه ما در انتشار خبرها و گزارش‌ها دارای ضعف‌هایی هستند. علاوه بر كلی گویی، عمر مصرف خبر در كشور ما بسیار كوتاه است. در حالیكه كاركرد رسانه‌های بیگانه در نوع گزارش نویسی و چیدمان خبر ذیل مین گذاری در بازه‌های زمانی عمر مصرف خبر بالایی دارند.
گفتنی‌ست؛ برنامه«امواج‌شبهه» گفتگویی تخصصی پیرامون ماهیت‌شناسی و رفتارشناسی رسانه‌های فارسی‌زبان بیگانه است كه با هدف روشنگری و افشای تكنیك‌های رسانه‌ای است، روزهای یكشنبه و سه‌شنبه ساعت ۱۶ به مدت ۶۰ دقیقه از آنتن این شبكه به نشانی موج اف‌ام ردیف ۱۰۳,۵ مگاهرتز پخش می‌شود.
علاقه‌مندان می‌توانند نظرات خود را از طریق سامانه پیامكی ۳۰۰۰۰۱۰۳۵ و شماره ۰۹۰۳۹۱۳۴۷۴۴ در پیام‌رسان‌های مجازی به اشتراك بگذارند. این برنامه به سردبیری دكترعلیرضا داودی، نویسندگی و تهیه‌كنندگی سیده فاطمه شعار، اجرا و كارشناسی محمود شهیدی به روی آنتن می‌رود. همچنین در این برنامه فائزه مقدم مسئول دعوت از مهمانان، سیده‌ایمان مسئله‌گو خبرنگار و مائده‌حیدری به‌عنوان آیتم ساز برنامه امواج شبهه فعالیت میكنند.
