تاریخ انتشار۲۰ فروردين ۱۳۹۰ ساعت ۲۱:۰۲
کد مطلب : 45273

زینب علیها السلام؛ الگوی ماندگار

سید صادق سیدنژاد
حضرت زینب‏علیها السلام به اعتراف همه تاریخ ‏نویسان، آراسته به همه فضایل و خصلت‏هاى والاى اخلاقى و الهى بود.
زینب علیها السلام؛ الگوی ماندگار
خبرگزاری تقریب (تنا):
حضرت زینب‏علیها السلام به اعتراف همه تاریخ ‏نویسان، آراسته به همه فضایل و خصلت‏هاى والاى اخلاقى و الهى بود و در سایه این كمالات به مرتبه‏اى از منزلت انسانى دست ‏یافت كه شایستگى محرم راز الهى و امین ودایع امامت و ولایت‏ بودن را حداقل در بخشى از عمر شریفش به خود اختصاص داد.

حضرت این کمالات را به بركت عنایات خاص الهى و پاكى سرشت و نحوه تربیت و پرورش در دامن پیامبرصلى الله علیه وآله و فاطمه‏ علیها السلام و امیرالمؤمنین‏ علی علیه السلام و تلاش‏هایى كه در راستاى كسب سجایاى اخلاقى و به جاى آوردن عبادات و فرامین الهى انجام داده بود به دست آورد.

القابى كه براى آن حضرت نقل شده ‏به گوشه‏هایى از عظمت‏ شخصیت این بزرگ بانوى اسلام دلالت دارند. از جمله: عالمه غیر معلمه، نائبه الزهراء، عقیلة النساء، الكامله، ولیدة الفصاحة، صدیقة الصغرى، معصومة الصغرى، صابرة محتسبه، بطلة كربلا، سلیلة الزهراء، امینة‏الله، محدثه، ناموس كبریا، قرة عین مرتضى، عقیلة بنى هاشم، محبوبة المصطفى، زاهده، عابده، نابغة الزهرا، سرّابیها و...

برخورد حضرت زینب‏علیها السلام در برابر دشمنان بسیار اعجاب‏انگیز است. وى با ستمگران با تمام وجود به مبارزه برخاست در حالى ‏كه آنان در اوج عظمت و اقتدار بودند. خطبه بى‏نظیرى را در حضور دژخیمان ایراد نمود وشجاعت‏ بى‏مانندى را از خود به نمایش گذاشت.

همان‏گونه كه بیان شد، هر یک این لقب‏ها به گوشه كوچكى از فضیلت‏ها و اوصاف برجسته آن حضرت دلالت دارند به عنوان نمونه، درباره برخى از این اوصاف و كمالات توضیح مختصرى در این قسمت ارائه مى‏گردد:

۱. خداشناسى و عرفان: بى‏شك همه كمالات آن حضرت در كل، علاوه بر بیان ابعاد مختلف شخصیت‏ بى‏نظیر این بانوى بزرگوار، به درجه بالاى عرفان و خداشناسى او دلالت دارد. اگر مرتبه توحیدش قریب به مرتبه توحید حضرات معصومان نبود، هرگز نمى‏توانست‏ سكاندار طوفان كربلا باشد.

۲. علم و دانش: براى شناخت مقام علمى حضرت زینب‏علیها السلام مى‏توان به امور زیادى توجه و استناد کرد كه از جمله آن‏هاست:
- خطبه‏هاى بسیار بلند و پرمحتوایى كه از آن بانوى گرامى به جاى مانده است.
- به شهادت همه تاریخ نویسان در كوفه، ایشان كلاس‏هاى تفسیر و آموزش قرآن داشتند و زن‏هاى كوفه را با قرآن و احكام اسلامى آشنا مى‏ساختند.
- راویان بزرگى چون عبدالله بن عباس از او روایت‏هاى زیادى را نقل مى‏كند كه از جمله این روایات است‏ خطبه تاریخى حضرت زهراعلیها السلام، این در حالى است كه زینب در زمان خوانده شدن این خطبه پنج‏ یا شش سال بیشتر نداشت و ابن عباس با این عبارت از آن حضرت در روایاتى كه از او نقل مى‏كند، یاد كرده است: «حدثنى عقیلتنا زینب؛بانوى فهیم و اندیشمند ما زینب بر من چنین روایت كردند.

۳. عبادت و بندگى: گرچه سراسر زندگى حضرت زینب‏ علیها السلام براى حفظ و احیاى معارف اسلامى سپرى شد، كه همه آن‏ها با هدف اطاعت از اوامر الهى انجام مى‏گرفت اما آن حضرت در عبادت به معنى خاص نیز از موقعیت‏ برجسته‏اى برخوردار بودند. در سخت‏ترین شرایط نیز به طور كامل به انجام وظایف عبادى اهتمام مى‏ورزیدند.

حضرت سجادعلیه السلام مى‏فرماید:عمه‏ام زینب در جریان حادثه كربلا با آن همه مشكلات حتى در شب عاشورا و شب یازدهم محرم نیز نماز شب را ترك نكردند. (زینب كبرى، فریادى بر اعصار، ص ۲۳) امام حسین‏علیه السلام به اندازه‏اى به خلوص و بندگى زینب اعتقاد داشتند كه هنگام وداع خطاب به او فرمودند: یا اختاه لا تنسینى عند نافلة اللیل (زینب كبرى، ص ۶۲)؛ خواهرم مرا در نماز شب خود فراموش مكن.

باز امام سجادعلیه السلام مى‏فرماید:"عمه‏ام زینب در طول راه كوفه و شام، همواره نماز شب را به پا مى‏داشت. در برخى از منازل بین راه مى‏دیدم كه او از فرط خستگى و رنجورى ناشى از آزار دشمن، نمازهایش را در حال نشسته مى‏خواند." (زینب كبرى، ص ۶۳)

همه این وقایع به خوبى از اهتمام كامل حضرت زینب به عبادات خبر مى‏دهد و درست‏ به دلیل برخوردارى از این ویژگى بوده كه یكى از القاب آن حضرت «عابده آل على‏علیه السلام‏» انتخاب شده است.

۴. شجاعت و شهامت: برخورد حضرت زینب‏علیها السلام در برابر دشمنان بسیار اعجاب‏انگیز است. وى با ستمگران با تمام وجود به مبارزه برخاست در حالى ‏كه آنان در اوج عظمت و اقتدار بودند. خطبه بى‏نظیرى را در حضور دژخیمان ایراد نمود وشجاعت‏ بى‏مانندى را از خود به نمایش گذاشت.

۵. حجاب و عفاف: زینب كبرى‏علیها السلام در رعایت عفاف همانند مادر بزرگوارشان بى‏بدیلبودند. مرحوم علامه مامقانى مى‏نویسد: زینب در حجاب و عفاف یگانه است احدى از مردان در زمان پدرش و برادرانش تا روز عاشورا او را ندیده بودند. (تنقیح المقال، ج ۳، ص ۷۹)

آن حضرت نه تنها در حالت عادى بلكه در بحرانى‏ترین لحظات زندگى خود به مساله حجاب و عفاف اهتمام كامل داشتند.

نقل كرده‏اند پس از حادثه كربلا هر وقت كه از شام و كوفه صحبت مى‏شد، حضرت زینب چون به یاد آن ایام، كه بدون پوشش مناسب خاندان پیامبر را از كوچه‏هاى این دو شهر عبور داده بودند، به شدت متاثر مى‏شدند.

۶. گذشت و ایثار: اوج ایثار و فداكارى و گذشت دختر على‏علیه السلام در روز عاشورا به نمایش گذاشته مى‏شود. نقل مى‏كنند: صبح روز عاشورا در حالى كه دو فرزند خود محمد و عون را به همراه داشت، خدمت امام حسین‏علیه السلام رسید. عرض كرد: جدم ابراهیم خلیل قربانى خدا را به جاى قربانى شدن اسماعیل از خداوند جلیل پذیرفت. برادر جان تو نیز امروز این دو قربانى مرا بپذیر و اگر دستور جهاد از بانوان برداشته نمى‏شد، هزار بار جان خود را در راه محبوب فدا مى‏كردم و هر ساعت ‏خواستار هزار بار شهادت مى‏شدم. (الطرز المذهب، ص ۷۴)

آن‏گاه فرمود: دوست دارم فرزندانم جلوتر از برادرزادگانم به میدان بروند. و وقتى كه این دو نوگل زینب، پس از پیكار با دشمن به درجه رفیع شهادت نایل آمدند و پیكرهاى غرق به خون آنان را به كنارخیمه‏ها آوردند، همه زنان از خیمه‏ها بیرون آمدند اما زینب كبرى‏علیها السلام براى این‏ كه مبادا اباعبدالله‏علیه السلام خجالت زده شوند، از خیمه خود بیرون نیامد. (منتخب التاریخ، ص ۲۷۵)

در لحظات پایانى ظهر عاشورا وقتى بالاى سر پیكر خونین برادر و مقتداى خود امام حسین‏علیه السلام آمدند، با این جمله: پروردگارا این هدیه و قربانى را از اهل‏ بیت پیامبرصلى الله علیه وآله قبول فرما، نهایت اخلاص و فداكارى خود را به جهانیان اعلام كرد...

علاوه بر این اوصاف، زینب كبرى‏علیها السلام در صبر و بردبارى، زهد و تقوا، اخلاص و مدیریت و تدبیر و فصاحت و بلاغت و... بى‏نظیر بودند.

بى‏تردید در شرایط سخت كنونى اگر بانوان جوامع اسلامى سیره عملى و اوصاف اخلاقى شیرزن كربلا را الگو و اسوه خود قرار دهند، روز به روز ارزش‏ها و فضایلآنان شكوفاتر خواهد شد و بى‏شك در صورت تحقق چنین مهمى زمینه سعادت دنیا و آخرت براى مسلمانان مهیا خواهد شد.

منبع: مجله دیدار آشنا، شماره ۲۵
https://taghribnews.com/vdcaeuny.49nm015kk4.html
نام شما
آدرس ايميل شما
کد امنيتی