«مصائب مسیح» و «الرساله» را فیلم دینی نمیدانم/ مفهوم یا سیر تاریخی؛ تراز کدام است؟
ر
اشتراک گذاری :
به گزارش خبرگزاری تقریب، سعید ابوطالب، تهیهکننده و برنامهساز تلویزیون در گفتوگو با ایکنا درباره سینمای دینی و الزامات رشد و رونق این شکل از تولیدات اظهار کرد: قبل از هر چیزی، وقتی میخواهیم درباره سینمای دینی حرف بزنیم باید پیرامون آن به یک وحدت نظر برسیم تا بتوانیم بحث معقولانهتری داشته باشیم. درباره این عنوان عموماً دو نوع دیدگاه وجود دارد. نگاه اول به آن دست آثار مربوط میشود که نگاهی صرفاً تاریخی به موضوعات دینی دارند. برای مثال فیلمهایی که در آن زندگی حضرت مسیح (ع) یا ائمه روایت میشود گواه بارز این دست تولیدات است.
وی افزود: نگاه دوم، برداشتی مفهومی از موضوع مورد نظر دارند. آنها میگویند هر کاری که بتواند انسان را به سمت زندگی متعالی هدایت کند، اثری دینی محسوب میشود. با توجه به دو دیدگاهی که مطرح کردم باور شخصی من در دستهبندی دوم جا میگیرد، چون باورم این است کارهایی که بتواند مسیر درست زندگی کردن را بیاموزد اثر دینی محسوب میشود. این نگرش به نوعی در راستای اهدافی است که پیامبران در پی ترویج آنان بود. برای مثال بارها از سوی ائمه رعایت اخلاق به مومنان توصیه شده است، برای همین چرا نباید کارهایی که در آن اخلاق ترویج میشود را دینی دانسته در عوض کارهای تاریخی را آثاری دینی بدانیم؟
این سینماگر ادامه داد: با توجه به توضیحاتی که دادم باید گفت در سینمای فعلی ما، فیلم دینی تولید میشود همانگونه که در سینمای جهان چنین کارهای تولید میشود. در این میان آنچه که اهمیت دارد کیفیتی است که آثاری تولیدی دارا هستند، زیرا اگر کارهای مورد نظر داخلی، این ویژگی را دارا باشند میتوان گفت آثار مربوطه توان رقابت با تولیدات مشابه خارجی را دارا است یا خیر.
وی در پاسخ به این سوال که چرا در سینمای دینی جهان کارهایی نظیر «مصائب مسیح»، «مسیر سبز» و... تا به این اندازه ماندگار میشوند، اما تولیدات داخلی ما چنین جایگاهی و کیفیتی را به دست نمیآورند؟ گفت: در ابتدا باید بگویم ما دو فیلمی که نام برده شده را کار کاملا دینی نمیدانیم، زیرا مصائب مسیح در واقع یک اثر تاریخی است که در آن روایت تاریخی مشاهده میشود و در کار دوم نیز (مسیر سبز)، ما صرفاً یک اثر سرگرم کننده و فانتزی میبینیم، البته باید تاکید کنم که به لحاظ فنی کارهایی که نام برده شد جزو بهترینها هستند، اما در حوزه سینمای دینی تکنیک نیمی از کار را شکل میدهد و نیمی دیگر مفهومی که اثر مد نظر قرار میدهد پیام اصلی فیلم یا سریال است.
این برنامهساز درباره فیلم مصطفی عقاد هم این گونه توضیح داد: فیلم سینمایی «الرساله» که در سینمای ایران به عنوان «محمد رسول الله» معروف است هم از دیدگاه من شرایطی همچون مصائب مسیح دارد. در این کار نیز روایتی تاریخی از دین را شاهد هستیم، هرچند روایت مورد نظر بهترین کیفیت را دارا است، ولی اصل مد نظر ما که همان تاثیر گذاری است در فیلمی که نام بریم وجود ندارد. آسیبهای رایج در کارهای دینی
این نماینده اسبق مجلس درباره آسیبهای رایج در کارهای دینی گفت: متاسفانه آن چیزی که امروز سینمای دینی ایران را بیش از هر چیزی تهدید میکند تظاهرات مذهبی در کارهای مورد نظر است، منظور اینکه مناسک تنها به شکلی گزارش گونه پخش میشود، بدون اینکه در آن عمقی وجود داشته باشد. مطلب دیگری که من آن را ضعف سینمای دینی میدانم قصه آثار مربوطه است. قصه دارای شرایطی خاص است تا بتوان درباره آنها اظهار نظر کرد. در قدم اول باید شخصیتپردازی در کارهای مربوطه لحاظ شود اتفاقی که متاسفانه در کارهای مورد نظر رخ نمیدهد.
وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه حمایت از تولیدات مورد نظر را به باید به عنوان شاخصهای مثبت توصیف کرد یا به بهانه سفارش سازی آن را به حاشیه راند؟ اینگونه پاسخ داد: در هیچ کجای دنیا کاری بدون سفارش ساخته نمیشود، حتی در سینمای غرب و هالیوود نیز بسیاری از تولیدات سینمایی با تکیه به سفارش نهاد یا سازمان خاص تولید میشود، برای همین برای من به شخصه قابل درک نیست که چرا باید سفارش دادن به خودی خود امری مذموم شمرده شود. سفارش زمانی بد است که سرمایهگذار فیلم در جریان ساخت نقش داشته باشد، والا اگر کارگردان استقلال کامل خود را داشته باشد به نظرم اشکالی در این زمینه وجود ندارد.
ابوطالب در بخش دیگری از سخنان خود تصریح کرد: اینکه فیلم دینی در کشور ما باید مبتنی بر اصول اسلامی باشد، نکتهای واضح و عیان است، اما اگر میخواهیم در این حوزه ورود کنم این سوال پیش میآید که موضوعات مورد نظر ما باید با تکیه بر باورهای شیعی مد نظر قرار گیرد یا اینکه به صورت کلی به موضوعات پرداخته شود؟ جواب من این است. ائمه اطهار جدا از اینکه برای شیعه مقدس و معصوم هستند مورد احترام اهل تسنن نیز هستند، برای همین اگر ما بتوانیم اخلاقیات مد نظر ائمه را به طرز شایسته مد نظر قرار دهیم در حقیقت توانستهایم به نوعی مبلغ تفکرات شیعی باشیم بدون اینکه حساسیتهایی پیش آوریم.