تلاش وسيع قدرت‌های بزرگ برای یارگیری از انقلابیون و تمركز بر اختلافات قومی مذهبی
خرمشاد با اشاره به اینكه "فقدان رهبری واحد در عرصه بیداری اسلامی، آسیب‌های جدی را متوجه انقلاب‌های منطقه ساخته است"، گفت: قدرت‌های بزرگ تلاش می‌كنند از درون تشكل‌های مشتت انقلابیون یارگیری كرده و مسیر را به انحراف بكشانند.
اشتراک گذاری :
"محمد باقر خرمشاد" رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار تقریب، در پاسخ به این سؤال كه فقدان رهبری واحد چه خطراتی را پیش روی انقلابیون منطقه و بیداری اسلامی قرار داده است، گفت: یكی از تضمین‌ها برای بقای انقلاب‌ها در مسیر بایسته و شایسته، داشتن رهبری مشخص و واحد است كه توده‌های ملت را كه با انقلاب همراهی كرده‌اند در گردنه‌های سخت پیش رو، هدایت كند.
وی بر این اساس به هشدار بسیاری از دلسوزان و رهبران جهان اسلام نسبت به خطرات پیش روی بیداری اسلامی اشاره كرد و افزود: فقدان رهبری مشخص در این كشورها یكی از مسائلی است كه باعث می‌شود این خطرات به ذهن متبادر شده و هشداری باشد برای انقلابیون.
خرمشاد دومین نكته در این زمینه را فقدان یك ایدئولوژی غالب در این انقلاب‌ها دانست و گفت: آنچه پیشبرد انقلاب‌ها را تضمین می‌كند غالب بودن یك ایدئولوژی است. اما متأسفانه در این انقلاب‌ها، غرب تا دقیقه ۹۰ با قدرت از نظام‌های حاكم حمایت كرده و نظام‌های حاكم نیز تمام مخالفین را سركوب كرده بودند. در فضای جهانی هم برای تفكراتی مثل تفكر اسلامی كه ظرفیت‌های هژمون شدن را داراست، با تبلیغات منفی جایی برای هژمون و مسلط شدن نگذاشته‌اند و در نتیجه یك ایدئولوژی مسلط فراگیر وجود ندارد.
وی اضافه كرد: هرچند كه در صحنه این انقلاب‌ها، مطالبه فراگیر وجود دارد ولی این مطالبه به ایدئولوژی فراگیر و مسلط تبدیل نشده و این خطر را بالا می‌برد كه در اثنای راه به دلیل اینكه مسیر انقلاب توسط ایدئولوژی روشن نمی‌شود فراز و نشیب‌های بسیاری وجود داشته باشد.
خرمشاد علاوه بر اینها بر وجود گروه‌های رقیب در صحنه داخلی این انقلاب‌ها اشاره كرد و گفت: این رقبا تلاش می‌كنند متناسب با مطالبات مردم ولی در واقع در چارچوب‌های فكری خود راه حل‌هایی ارائه كنند كه به ظاهر موجه جلوه می‌كند و مشابه مطالبات مردم است ولی در دو گام می‌تواند به جای دیگری منجر شود.
وی تأكید كرد كه اصلاح این حركت‌ها و رقابت‌ها باید توسط رهبر یا رهبران صورت گیرد ولی فقدان این رهبری باعث می‌شود كه جنس‌های بدیل قابل ارائه باشند و این یك خطر جدی است.
رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در ادامه اظهار داشت: به دلیل فقدان رهبری، تشكل‌های مختلفی از یك منظومه فكری حرف‌هایشان مقبولیت پیدا می‌كند ولی چون این تشكل‌ها متشتت هستند امكان و احتمال یارگیری قدرت‌های بزرگ از درون این تشكل‌ها برای كشاندن آنها به مسیرهایی كه می‌خواهند وجود دارد و این خود خطری مضاعف است.
خرمشاد همچنین به وجود فضا و پتانسیل اختلاف همیشگی در جهان اسلام اشاره كرد و گفت: اختلافات مذهبی، دینی و حتی در برخی كشورها، اختلافات قومی زمینه‌هایی دارند كه در حالت طبیعی و عادی بروز نمی‌یابند ولی آنگاه كه یك قوه عاقله برنامه‌داری اراده می‌كند ای‌ها را تشدید كند به راحتی قابل تشدید شدن هستند.
وی افزود: اگر چنانچه رهبری مشخص و ایدئولوژی غالب در صحنه این انقلاب‌ها وجود داشت و تشكل‌های منسجم نیز حضور داشتند، صحنه بیشتر قابل كنترل بود؛ ولی در شرایط حاضر، قدرت‌های جهانی برای اینكه بتوانند در جبهه انقلابیون تشتت ایجاد كنند تا راحت‌تر بتوانند آنها را كنترل كنند بر اهرم‌های قومی و مذهبی تمركز كرده تا شكاف‌ها را وسعت و عمق دهند.
خرمشاد در پاسخ به این سؤال كه "گروه‌ها و تشكل‌های قدرتمند صحنه بیداری اسلامی در كشورهایی مثل تونس و مصر كه به پیروزی‌های اولیه دست یافته‌اند، تا چه حد به مطالبات مردمی پای‌بند بوده‌اند" اظهار داشت: الان زود ست كه در این زمینه قضاوت كنیم؛ یادمان نرود همین اسلام‌گرایانی كه به قدرت رسیده‌اند در فضای به "اسلام‌هراسی" شدید و به ویژه "اسلام سیاسی هراسی" كه غرب روی آن كار كرده بود، تنفس كرده‌اند. مثلا در تونس، علاوه بر آمریكا، فرانسه به شدت روی این موضوع كار كرده بود. در مصر، همه غرب رد این زمینه تلاش می‌كردند. همین تفكرات اسلامگرایی ابتدا برای ورود به صحنه رقابت انتخابات پارلمانی هم خجالت می‌كشیدند و هم می‌ترسیدند كه مبادا نتوانند موفق شوند. گاه ترس از این داشتند كه آنقدر سیاه‌نمایی شود كه اساسا آنها را از انتفاع بیندازد و از این بابت، جرأت اینكه تمام قد وارد عرصه شوند را نداشتند.
وی اضافه كرد: در واقع این تصور را داشتند كه فاصله بین قفس‌هایی كه در آن زندانی بودند تا كاخ ریاست جمهوری و ساختمان پارلمان آنقدر زیاد است كه به این راحتی قابل پیمودن نیست؛ از این جهت، زود است كه درباره این گروه‌ها هنوز قضاوت كنیم.
خرمشاد در عین حال تأكید كرد كه روح كلی حاكم بر گروه‌ها و جریان‌های اسلامگرا در عرصه بیداری اسلامی، روح اسلامگرایی با همه شاخصه‌های مخالفت با رژیم صهیونیستی و دفاع از كیان مسلمانان است؛ هرچند كه ممكن است در درون آنها طیف‌هایی پیدا شده باشند كه قدرت‌های بزرگ از آنها یارگیری كرده‌اند.
وی افزود: باید منتظر بود تا گام‌های بعدی برداشته شود. فضا به دلیل فقدان رهبری واحد، عدم هژمون شدن ایدئولوژی و دیگر زمینه‌ها، مثل فضای انقلاب اسلامی ایران مساعد نیست كه بتوانند با سرعت پیش برود.
خرمشاد بر لزوم حمایت از گروه‌های اسلامگرا با وجود همه حركات زیگزاگی و رفت و برگشتی تأكید كرد و گفت: اگر گروه‌های بزرگ اسلامگرا را حذف كنیم، گروه متشكلی كه بتواند هدایت را در دست بگیرد وجود ندارد. حركت‌های زیگزاگی و عملكردهای سینوسی هرچند كه می‌تواند كند كننده و نفس‌گیر برای انقلاب‌ها باشد ولی انقلاب بدون سر هم نمی‌تواند پیش برود و دچار پارادوكس‌های جدی خواهد بود.
رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در پایان این گفت‌وگو، تأكید كرد كه انژری آزاد شده در عرصه بیداری اسلامی انرژی فوق‌العاده‌ای است كه باید هدایت شود و در این میان نقش علما و نخبگان جهان اسلام، بی‌بدیل است.
