جلد اول و دوم از مجموعه چهار جلدی کتاب «مشاهیر حوزه علمیه خراسان» از سوی مؤسسه انتشاراتی نسیم رضوان مشهد و با همکاری پایگاه اطلاع‌رسانی بصیرت منتشر شد.
اشتراک گذاری :
به گزارش خبرگزاری تقریب(تنا) ، اولین کتاب جامع ویژه زندگینامه، خاطرات و حکایات اخلاقی علما و بزرگان حوزه علمیه خراسان تألیف علیرضا نوروزی از سوی این مؤسسه منتشر گردید.
بر اساس این گزارش، در جلد اول این کتاب به معرفی زندگینامه، خاطرات و تصاویر منتشر نشده ۲۵ نفر از علمای حاضر حوزه علمیه خراسان همچون حضرات آیات خامنه‌ای، سیستانی، وحید‌خراسانی، زنجانی، واعظ‌طبسی، مرتضوی، خزعلی، موسوی خلخالی، اشرفی، شیرازی، سیبویه، موسوی‌شاهرودی، واعظ‌زاده خراسانی، رضازاده، سیدان، صالحی، شربیانی، معصومی، علم‌الهدی و برخی دیگر از عالمان برجسته پرداخته شده است.
در جلد دوم کتاب نیز، زندگینامه، خاطرات و تصاویر ۳۵ نفر از علما و بزرگان حوزة علمیة خراسان با محوریت «شخصیت های معارفی و مفسّرین حوزه» همچون حضرات آیات نخودکی، شیخ هاشم و شیخ مجتبی قزوینی، میرزا جواد آقا تهرانی، مروارید، نهاوندی، نوقانی، میرزا مهدی اصفهانی، دامغانی، نمازی‌شاهرودی، میردامادی، شیخ حبیب الله گلپایگانی، شیخ غلامحسین تبریزی، شهید سعیدی، شهید هاشمی‌نژاد، عبادی، سعیدی کاشمری، محامی و برخی عالمان برجسته دیگر به‌طور جامعی مورد معرفی قرار گرفته‌اند که مورد تأیید علما و بیوت محترم آنان نیز واقع شده است.
لازم به ذکر است، جلد اول کتاب با تقریظ حضرات آیات زنجانی، موسوی خلخالی، اشرفی شاهرودی، سیبویه، معصومی و علم‌الهدی بروجردی و جلد دوم آن نیز با مقدمه آیت‌الله واعظ‌زاده خراسانی و تقریظ حضرات آیات سیدان و رضازاده همراه است که حاکی از عنایت و توجه آن بزرگان به معرفی عالمان و فرهیختگان حوزه علمیه خراسان می باشد.
بر اساس گفته مولف، جلد سوم و چهارم این کتاب با موضوع معرفی شخصیت های برجسته فقهی، اصولی، فلسفی، کلامی و ادبی حوزه علمیه خراسان در سال آینده منتشر خواهد شد. گفتنی است، جلد اول کتاب مشاهیر حوزه علمیه خراسان با قطع وزیری در ۲۸۰ صفحه و جلد دوم در ۳۶۰ صفحه تدوین شده است که مجموعاً حاوی ۶۰ زندگینامه و بیش از ۳۲۰ تصویر می‌باشد.
در بخشی از پیش گفتار کتاب مشاهیر حوزه علمیه خراسان آمده است:
«حوزه‌های علمیه به‌عنوان مراکز نشر معارف اسلامی همواره از جایگاه ارزشمندی برخوردار بوده‌اند. عالمان دینی نیز که از عصر غیبت کبری تاکنون به‌عنوان مرجع دینی و معنوی جامعه معرفی شده‌اند، همواره مورد توجه و حمایت مردم قرار داشته‌اند. اما بسیار دیده شده که شخصیت‌های برجسته‌ای در میان مردم و در گذشتة جامعه وجود داشته‌اند که برای مردم و جامعه، شناخته شده نبودند و گمنام می‌زیستند.
بدون شک شناخت عالمان دینی و معرفی آنان به جامعه تأثیر بسزایی در زندگی فردی و اجتماعی مردم دارد که باید مورد توجه قرار گیرد.
معرفی بزرگان به جامعه یکی از وظایف اصلی حوزه‌های علمیه و مراکز حوزوی و دانش‌پژوهان آن می‌باشد تا بدین‌وسیله مبانی صحیح اسلامی به جامعه معرفی شود. حوزة علمیة خراسان و به‌طور خاص حوزة علمیة مشهد مقدس از دیرباز مورد توجه شیعیان قرار داشته و شخصیت‌های فراوانی تربیت نموده است؛ به‌طوری‌که می‌توان این حوزه را یکی از قدیمی‌ترین حوزه‌های علمیه دانست که فعالیت‌های آن به دوران حضور امام رضا(ع) باز می‌گردد که محدثین فراوانی از محضر آن امام معصوم استفاده می‌کردند.
این حوزه علمیه از زمان تأسیس آن به‌تدریج با حضور شیعیان در این شهر، گسترش یافت و اندیشوران متعددی در زمینه‌های مختلف پرورش یافتند؛ بزرگانی چون شیخ طوسی، شیخ طبرسی، شیخ حر‌عاملی، حکیم سبزواری، آخوند خراسانی و دیگر بزرگان که از این حوزه برخاستند و تحولات قابل ملاحظه‌ای در حوزة علمیة شیعه بوجود آوردند.
گرچه بررسی تاریخچه و زمان دقیق تأسیس حوزة علمیة خراسان نیاز به پژوهشی عمیق و گسترده دارد که در جای خود باید بدان پرداخته شود، اما می‌توان رونق اصلی حوزة علمیة خراسان را از قرون دهم (عصر صفویه) به بعد دانست که مذهب رسمی مردم خراسان شیعه شد. البته در قرن یازدهم وضعیت این حوزه متفاوت شد و عالمان و مدرسان معروف در آن به تدریس مشغول شدند. مدارس علمیة زیادی در آن تأسیس گردید و طلاب زیادی مشغول به تحصیل شدند؛ به‌گونه‌ای که می‌توان قرن یازدهم را مبدأ اهمیت و عظمت حوزة علمی مشهد دانست. خصوصاً در نیمة دوم این قرن، حوزة مشهد از لحاظ کثرت علما و مدرسین در ردیف حوزه‌های مهم شیعه قرار گرفت و طلاب از شهر‌های دیگر به آن روی آوردند.
از آن‌زمان به بعد نیز این حوزة عظیم الشأن خاستگاه شخصیت‌های بزرگ فقهی، اصولی، حدیثی، فلسفی و کلامی و... می‌باشد که حکایت از پویایی و نشاط علمی و فعالیت دائمی این حوزه دارد.
بنابراین شناخت بزرگان حوزه خراسان و آشنایی با سلوک علمی و عملی آنان، تأثیر فراوانی در سیرة علمی و عملی حوزویان و سیرت اخلاقی عموم مردم دارد؛ اما با کمال تأسف تاکنون اثری پیرامون بزرگان حوزة علمیة خراسان و معرفی سیرة زندگی آنان به‌طور کامل و جامع، منتشر نشده است و نقش برجستة آنان در هدایت معنوی این سرزمین مغفول واقع شده است.
کتاب حاضر برای اولین‌بار با هدف معرفی علما و بزرگان حوزة علمیة خراسان تدوین شده است که پیش‌بینی می‌شود تا چهار مجلد ادامه یابد.
در نگارش این اثر با توجه به منابع اطلاعاتی موجود، زندگینامة علما ابتدا از معاصرین گردآوری شده و در بسیاری از موارد مورد بازبینی آن بزرگان و بیوت محترم آنان قرار گرفته است تا نسبت به صحت آن اطمینان حاصل شود... در تنظیم زندگینامة علما که بر اساس حروف الفبا مرتب شده است، سعی شده تا به ابعاد مختلف زندگی آنان پرداخته و در ضمنِ آن، خاطرات و پندهایی از زندگی پربرکت آنان آورده شود.
امید است این مجموعه کتاب که در راستای اهداف پایگاه اطلاع رسانی بصیرت (سایت خبری علمای مشهد) تألیف شده است، مورد توجه و رضایت امام عصر (أرواحنا فداه) قرار گیرد و زمینه‌ای برای ترویج سیره بزرگان فراهم آید...».
