سید جلال دهقانی فیروز آبادی در نشست «پیش برندگی و پیش روندگی انقلاب اسلامی» گفت: آنچه باعث پیش برندگی یک انقلاب می شود، ماهیت آن است. انقلاب اسلامی یک انقلاب فرا ملّی است.

به گزارش حوزه اندیشه  خبرگزاری تقریب، نشست «پیش برندگی و پیش روندگی انقلاب اسلامی» با حضور سید جلال دهقانی فیروز آبادی، عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی و مهدیار اسماعیلی عضو هیات علمی گروه اقتصاد دانشگاه امام حسین علیه اسلام در محل اندیشکده برهان برگزار شد.

در ابتدای این نشست، دهقانی فیروزآبادی با بیان مقدمه ای درباره ماهیت انقلاب اسلامی گفت: «آنچه باعث پیش برندگی یک انقلاب می شود، ماهیت آن است. انقلاب اسلامی یک انقلاب فرا ملّی است. بعضی از انقلاب ها در چارچوب قلمرو جغرافیایی رخ می دهند و به دنبال کسب منفعت برای افراد داخل آن مرز جغرافیایی هستند که به این انقلاب ها، انقلاب ملّی می گویند. این دسته از انقلاب ها تاثیری بر سایر کشورها نمی گذارند اما انقلاب اسلامی باعث ایجاد تغییرات هم در داخل و هم خارج از ایران شد. بویژه به دلیل برخورداری از ایدئولوژی اسلامی، حوزه های مختلفی از نظر کارکرد و تاثیر داشته است. انقلاب های روسیه و فرانسه و انقلاب اسلامی ایران تاثیرات زیادی بر کشورهایی دیگر گذاشت که هر کدام در کشورهای دیگر بازتولید شده اند. تا به امروز انقلاب اسلامی بازتاب های زیادی داشته است.»

استاد دانشگاه علامه طباطبایی افزود: «وقتی از بازتاب سخن گفته می شود تاثیری بدون برنامه ریزی و طبیعی مدنظر ما است در حالی که به کار بردن واژه صدور برای یک انقلاب با برنامه ریزی و هدف گذاری کردن همراه است. اگر همین اتفاق در کشورهای منزوی و گوشه نشین می افتاد چنین بازتابی نمی داشت. انقلاب اسلامی نه تنها دارای بازتاب بوده است بلکه الگوساز هم بوده است. این الگو ها در حوزه های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و... قابل استفاده است.»

اسماعیلی درباره پیش زمینه های لازم برای بررسی موفقیت های اقتصادی انقلاب اسلامی گفت: «برای بررسی میزان پیش روندگی در اقتصاد می بایست بین دو نوع از دستاورد تفاوت قائل شویم.  وقتی که درباره دستاورد ها صحبت می کنیم یک سری از دستاورد ها چه انقلاب می کردیم و چه انقلاب نمی کردیم به آن ها می رسیدیم. دسته دوم، دستاوردهایی است که با در دست داشتن شعار «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» به آن رسیده ایم. خلط کردن این دو نوع دستاورد باعث بروز اشتباهات بزرگ می شود. ضمنا دال مرکزی انقلاب، اجازه برای به دست آوردن هر نوع دستاوردی را به ما نمی دهد و بنابریان نباید محصولات تفکر غربی را از شعار های انقلاب طلب کرد.»

وی با اشاره به پیشرفت های صورت گرفته در چهل سال اخیر گفت: «ما در اقتصاد تنوع خوبی ایجاد کرده ایم و وابستگی خود را از 90 درصد در آغاز انقلاب به حدود 30 درصد رسانده ایم. این موفقیت ها در فضایی بدست آمده که بسیار متفاوت با کشورهای دیگر است. ما نباید محصولات خود را با محصولات کشورهایی مقایسه کنیم که اقتضائات و ملاحظات ما را ندارند. نظام سلطه هیچ گاه به ایران اجازه نخواهد داد مانند کره جنوبی پیشرفت کند. نظام سلطه حساسیت زیادی روی بسیاری از کشورها با هر نوع نظام حکومتی ندارد چرا که موقعیت حساسی ندارند. اما جمهوری اسلامی ایران علاوه بر موقعیت حساس، مخالف نظام سلطه است. ایران در این چهل سال در خلاف جهت جریان آب حرکت کرده و این کار را برای رسیدن به موفقیت های اقتصادی مشکل کرده است. بنابراین باید انتظارات از این جامعه معقول و با در نظر گرفتن اقتضائات و ملاحظات باشد. همچنین وقتی نظام مشروعی از روش جمهوری استفاده می کند باید الزامات آن توسط خود نظام و مردم رعایت شود تا جمهوری آن ناکارآمد نشود.»

دهقانی فیروز آبادی در پاسخ به این که چه عواملی قابلیت پیش برندگی انقلاب اسلامی را افزایش داده است گفت: «در نظام سیاسی عصر مدرن، انقلاب ایران اولین انقلاب اسلامی است. انقلاب اسلامی ایران باعث تولید شدن واژه ای به نام اسلام سیاسی شده است که غرب با تولید القاعده و داعش سعی در مقابله با آن داشته است. ویژگی استقلال تشکیل شده از استعمار و استبداد ستیزی است که هر دو در انقلاب اسلامی به وقوع پیوسته است. در نهضت های قبلی مانند نهضت مشروطه و نهضت ملی کردن صنعت نفت هر دو مورد جمع نشده بود. در مشروطه از استعمار خارجی و در ملی شدن صنعت نفت از استبداد غفت شده بود که در نهایت به شکست هر دو نهضت انجامید.»

وی افزود: «قبل از انقلاب هر مبارزه انقلابی یا در دسته چپ ها و یا در دسته لیبرال ها قرار می گرفت؛ اما انقلاب اسلامی باعث بوجود آمدن نوع سومی از مبارزات شد و معادلات علوم سیاسی غرب را به هم ریخت. غرب امروز طوری با ایران برخورد می کند که با شوروی برخورد می کرد. همان طور که شوروی را نوک پیکان بلوک شرق می دانست، ایران را هم نوک پیکان مبارزه با سلطه گرایی می داند.»

عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی درباره جنبه های مغفول مانده در انقلاب اسلامی گفت: «چند جنبه از انقلاب هم مغفول مانده یا توجهی به آن نکرده ایم و دلیل اش هم این است که مدیریت ما در طراز انقلاب اسلامی و گفتمان آن نبوده است. عامل دیگر بی توجهی به گفتمان خود و استفاده کردن از گفتمان رقیب است. یکی از جنبه هایی که مورد غفلت قرار گرفته است عدالت طلبی است. الگوی پیشرفت درون زا در اقتصاد یکی دیگر از اهداف انقلاب اسلامی است که ما در اقتصاد از آن فاصله گرفته ایم. قدرت نرم و قدرت گفتمانی یکی از جنبه های مغفول در جمهوری اسلامی است.»

اسماعیلی در پاسخ به این سوال که وجود مشکلات اقتصادی ناشی از ضعف در گفتمان است یا دلایل دیگری دارد گفت : «جنگ اقتصادی، مدیران ناتوان و این که مسئولان نمونه و نماینده مردم هستند سه عاملی است که باید برای پاسخ به این سوال در نظر بگیریم. به علاوه ما در هیچکدام از برنامه های توسعه خود، برنامه ریزی کلی یا استراتژی واحدی نداشته ایم و در نتیجه این برنامه ها ربطی به هم نداشته اند. بعد آن که ما تسلط خوبی روی نظریات اقتصادی داریم اما قانون یا راهنمای اجرای آن ها را نداریم. دلیل این امر این است که کشورهای توسعه یافته مخالفت شکست انحصار خود و از بین رفتن مزیت نسبی شان هستند. بنابراین آن ها هیچ گاه راه های اجرایی شدن این علوم را منتشر نخواهند کرد. ما در صورتی می توانیم از این آشفتگی موجود در اقتصاد که نتیجه تقلید کورکورانه از غرب است رها شویم که به اقتصاد مقاومتی رجوع کنیم. برای دست یابی به اقتصاد مقاومتی می بایست برنامه ریزی دقیقی برای اجرای آن در دست داشته باشیم و ضمنا راه های رسوخ این برنامه در جامعه را به صورت آرام بشناسیم.

وی در بیان آسیب شناسی پیش روندگی انقلاب گفت : «از منظر نهادی، نهادهایی برای اصلاح نهادهای دیگر در کشور تشکیل دادیم و از طرفی تدابیر لازم برای نهاد های جدید و همچنین بروز کردن و بومی کردن نهادهای قبلی نداشته ایم برای مثال اگر می توانستیم جهاد کشاورزی را به نهاد های دیگر متصل و عوامل دیگر را به عنوان عامل مکمل با آن هماهنگ کنیم، این نهاد ارزشمند آسیب نمی دید.»

وی همچنین، در پاسخ به این سوال که آیا امکان صدور انقلاب از نظر اقتصادی مطرح است گفت: «این امر صد در صد امکان پذیر است . دیدگاه سنتی در این رابطه می گوید تنها مزیت نسبی می تواند باعث این امر شود. اما در علم اقتصاد جدید، مدل های جاذبه ای مطرح شده اند. این مدل ها لزوما به به مزیت های نسبی توجه نمی کنند بلکه لایه های مختلفی که باعث جذب مشتری می شوند را عامل تعیین کننده می دانند. برای مثال می توان به خرید کالای ایرانی توسط بازرگانان و مردم عراق اشاره کرد که اشتراکات فرهنگی و علقه های بین دو ملت باعث سوق دادن آن ها به خرید کالاهای ایرانی شده است.»

انتهای پیام

دهقانی فیروز آبادی در پاسخ به این سوال که مشروعیت و مقبولیت و ثبات در روند چهل ساله انقلاب به چه شکل بوده است گفت: «میزان مقبولیت نظام خیلی تغییر نکرده است و بلکه مردم گله مندند و معتقدند بیش تر از این می توانیم به موفقیت برسیم. البته تا یک  زمانی می توان عملکرد مسئولان را از نظام جدا کرد و مشکلات را به آن ها نسبت داد. مردم بعد از انجام تحربه های جدید نا امید خواهند شد. به هر حال دشمنان نظام اسلامی به دنبال نابود کردن هر سه مولفه خواهند بود و اصلی ترین هدف ما باید حفظ مشروعیت و مقبولیت و برقراری ثبات باشد.»

در پایان این نشست از دو عنوان کتاب منتشر شده به همت اندیشکده برهان رونمایی شد. این دو عنوان شامل «ایران بدون شاه» با موضوع روند پژوهی کارنامه نظام جمهوری اسلامی ایران در مقایسه با رژیم پهلوی و کتاب «اعتلای میراث روح الله» با موضوع بازخوانی برگ هایی از کارنامه درخشان جمهوری اسلامی در دوران زعامت امام خامنه ای (مدظله العالی) است.

انتهای پیام