خداوند مجوز جهاد به معنای تهاجم و جنگ را صادر نمیکند
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی تاکید کرد: در بررسی تمامی آیات مربوط به جهاد متوجه میشویم که خداوند مجوز جهاد را به معنای تهاجم، حمله و جنگ صادر نمیکند، بلکه مجاهدت به معنای ایستادگی در مقابل تعدی و یا تلاش برای توسعه دین از راههای متعددی که هر یک به زمان و مکان خاص خود بر میگردد، انجام میگیرد.
اشتراک گذاری :
به گزارش حوزه اندیشه خبرگزاری تقریب، اشرف بروجردی؛ رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی در سی و پنجمین کنفرانس بینالمللی وحدت اسلامی در ارتباط با وجوه تمایز و تشابه جهاد وجنگ سخن گفت.
وی نصب العین کردن ندای وحدت را به عنوان راهی برای یافتن روش زندگی اسلامی از خلال آموزههای پیامبر(ص) معرفی کرد و پرستش خدای یکتا را نخستین گام در این راه برشمرد.
بروجردی با بیان این که جنگ و جهاد از جمله موضوعاتی است که شناخت صحیح از آن میتواند به ایجاد وحدت میان مسلمانان کمک کند، تصریح کرد: جهاد از مفاهیم دین اسلام است و از ریشه جهد به معنای هر نوع کوشش مبارزه، فعالیت و تلاش است.
وی با استناد به آیات قرآنی تاکیدکرد: قتل و قتال و اقدام به قصد جان دیگری یا جان خود که در مقابل حمله و تهاجم و نهایتا دفاع ازخود شکل میگیرد، غالبا به عنوان قصاص و یا مقاومت برای توسعه و گسترش دین اسلام معنا پیدا می کند.
بروجردی تاکیدکرد: در هیچ یک از این آیات که در آنها موضوع جنگ و قتال مطرح است از واژه جهاد استفاده نشده است. بکله بیان یک واقعیت اجتماعی است که ملتها برای دست یابی به قدرت و تامین منافع خودشان با یکدیگر به نزاع میپردازند، و این آیات وظیفه مسلمانان را در صورت انجام امر قتال بیان میکند و عمدتا ناظر بر حفظ حریم انسانها است و این که مجوز قتال در صورتی صادر میشود که شرایط در امان بودن محدود و تنگ باشد.
وی ادامه داد: آنچه در فرهنگ حکومتداری دینی، در میان مسلمانان مطرح است، بکارگیری امر جهاد به عنوان یک امر مقدس در مقابله با مشرکین و کفار است. پس جهاد میتواند امر مقدس باشد، مشروط بر آنکه اولاً در زمان امام معصوم باشد و ثانیاً در مقابل تهاجم و حمله و یا احتمال تهاجم به قصد جان افراد باشد.
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی با بیان این که علمای شیعه به این مسئله از دو منظر متفاوت نگاه میکنند، توضیح داد: یک نگرش آن است که حفظ جان انسان و اختیار وی در انتخاب مسیر زندگی و رای و اندیشه وی محترم است و خون او نباید ریخته شود و نگرش دوم مبنی بر ضرورت توسعه دین به دلیل حاکمیت و فراگیری دین اسلام در کل جهان است.
وی در ادامه سخنان خود تصریح کرد: برخی بر این عقیده هستند که رویدادهای صد سال اخیر در حوزه منازعات و مناقشات نظامی و آزادیخواهانه، ریشه در طرح و توسعه شکبهای از سیاستمداران و قدرتمندان برای تسلط برجهان و سوق دادن آن به سمت اهداف از پیش تعیین شده خودشان است. لذا سازمانهای جاسوسی در سطح جهان و گروههای پشت پرده، فراماسیونرها و صهیونیستها و گروههای اثر گذاری که تصمیم گیران پنهان در شکل گیری این حوادث و وقایع شمرده میشوند، در واقع عامل اصلی برنامه ریزی و طراحی این منازعات هستند و حاصل آن منجر به تامین منافع مادی و سیاسی آنها میگردد. بنابراین عنوان جهاد و منازعات بر اساس باورها و اعتقادات ایدولوژیک شکل میگیرد.
بروجردی با بیان این که اینجا است که مرز بسیار ضعیف بین جهاد و جنگ مطرح میشود و اقدام به جهاد به عنوان یک وظیفه دینی و یکی از فروع دین اسلام، مورد تایید قرار میگیرد، گفت: در اغلب آیاتی که در آن مسلمانها به جهاد ترغیب می شوند از واژه قتل و یا جنگ بکار گرفته نشده است و استفاده نمیشود. شاید نحوه مقابله با کفار به خود مسلمانان واگذار شده است.
وی تاکید کرد: در بررسی تمامی آیات مربوط به جهاد متوجه میشویم که خداوند مجوز جهاد را به معنای تهاجم، حمله و جنگ صادر نمیکند، بلکه مجاهدت به معنای ایستادگی در مقابل تعدی و یا تلاش برای توسعه دین از راههای متعددی که هر یک به زمان و مکان خاص خود بر میگردد، انجام میگیرد.
وی با اشاره به این که همانطور که امروز ما شاهد هستیم در کشور مسلمان افغانستان عدهای با نام مسلمانی اقدام به قتل میکنند و عدهای ایستادگی و مقاومت میکنند و تلاش میکنند که متعدی را از حریم خود دور بدارند، گفت: به هر حال علمای شیعه آغازگری جنگ را با عنوان جهاد، به جهاد ابتدایی تعبیر میکنند اما شرط آن فقط اذن امام معصوم است.
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی در ادامه توضیح داد: ایستادگی و مقاومت در مقابل تهاجم و حمله را به جهاد دفاعی میشناسند و آن را واجب می دانند و وظیفه همه مسلمانان میدانند که به اصطلاح مدافع حریم خود باشند. در این جا بزرگ و کوچک و زن و مرد هم ندارد. امر جهاد امر واجب است . این مسئله در فرمایشات جناب آقای محمد حسن نجفی و علمای شیعه از جمله میرزای نائینی ، ملا محمد کاظم خراسانی، آیت الله حکیم، آیت الله خوئیی، میرزا محمد تقی شیرازی و دیگران همه اینها دلایلی را ارائه می دهند بر مقاومت در مقابل تعدی و نه آغازگری در جنگ.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به جریان تکفیری که معتقد است هر کس مثل ما نمیاندیشد باید سرش از بدنش جدا شود چون کافر است که توسط ابن تیمیه رواج یافت اشاره کرد و افزود: این تفکر در واقع مرجع خیلی از تفکرات کسانی است که به نام داعش در جهان امروز و به نام اسلام و به نام جهاد فعالیت میکنند.
بروجردی ادامه داد: با بررسی دیدگاه های علمای اسلام چه شیعه و چه سنی باید بگوییم که راه رسیدن به جامعه یکپارچه و متحد در گام نخست، پایبندی به پرستش خدای یکتا است که این پرستش خود مبنای وحدت اسلامی است.
وی در پایان سخنان خود تاکیدکرد: در مجموع میتوانیم نتیجه بگیریم که برای رسیدن به وحدت در جامعه اسلامی و پرهیز از تخاصم و نزاع، فقط کسانی که حرف حق را میزنند و درمقابل حق تسلیم هستند، میتوانند وحدت را در جامعه گسترش دهند و هر کس که در مقابل این تفکر بایستد قاعدتا کسی است که میشود با او مبارزه کرد و در مقابلش ایستادگی کرد.
وی تاکید کرد: اینجا است که میتوانیم نتیجه بگیریم که آموزههای امت اسلامی میتواند به پایبندی به اتحاد و پرهیز از خشونت و جنگ، و گسترش اسلام به عنوان دین اصلح در فضای آرام و بدون نزاع اشاره کرد.