هدف این مقاله، بررسی اندیشه «تقریب» در دیدگاه های امام خمینی (ره) و آیت الله بروجردی است. با توجه به این که یکی از مقاصد مهم شریعت های آسمانی و فرامین عقلی، مساله‏ وحدت و اتحاد است و این مقصد ضرورتی‏ عقلی و شرعی و از عوامل حفظ بقای اجتماع انسانی می ‏باشد و از طرفی، تفرقه که امروزه به یکی از تاکتیک های سیاسی قدرت های بزرگ در کشورهای اسلامی تبدیل گردیده، باعث شده است تا وحدت و اتحاد سیاسی مسلمانان یکی از دغدغه ‏های مصلحان بزرگ تاریخ باشد، پژوهش حاضر به بررسی این سوالات می پردازد که امام خمینی (ره) و آیت الله بروجردی (از جمله احیاکنندگان اندیشه تقریب) چگونه تقریب بین مذاهب را ارزیابی می کردند؟ اتحاد سیاسی مسلمانان از نظر آنان چگونه محقق می‏ شود؟ آیا وحدت، رویکردی تاکتیکی است و یا استراتژیکی؟ آثار و نتایج و پیامدهای اتحاد سیاسی جهان اسلام چیست؟ و راه ‏های تقویت وحدت کدامند؟

 

با توجه به هدف و پرسش های فوق، این پژوهش با استفاده از روش تحقیق اسنادی و با استناد به تمام آثار به جا مانده از اندیشمندان فوق به بررسی موضوع پرداخته است. نتایج این مقاله نشان می دهد که امام خمینی و آیت الله بروجردی طرح راهبردی تحقق وحدت و تقریب را در قالب یک نظریه ی سیاسی و تلقّی وحدت به عنوان امری راهبردی و استراتژیک می نگریستند و در تلاش بودند که طی یک فرایندی، در چند مرحله شامل ایجاد بستر و شرایط مناسب برای تحقق وحدت، فعال شدن نخبگان سیاسی و مذهبی به عنوان مجریان وحدت، به کارگیری ابزارهای لازم را برای حرکت در مسیر اتحاد سیاسی مسلمانان اعمال نمایند.

 

نویسندگان مقاله موضوعات گوناگونی نظیر وحدت در اندیشۀ آیت الله بروجردی و امام خمینی، چارچوب نظریه وحدت از منظر امام خمینی و آیت الله بروجردی، راهبردهای عملی تحقق وحدت نزد این دو و اقداماتشان را در راستای تقریب مذاهب مورد بررسی قرار می دهند. نویسندگان در بخش پایانی مقاله، دستاوردهای تقریب و برخی از نتایج اقدامات تقریبی امام خمینی و آیت الله بروجردی را نیز مورد توجه قرار می دهند.

 

مشخصات مقاله:

سیدحسن قریشی كرین، احمدحسین فلاحی، یداله خرم آبادی، تطبیق اندیشه تقریب از منظر امام خمینی(ره) و آیت الله بروجردی، پژوهشنامه انقلاب اسلامي - 1391 - دوره : 2 - شماره : 5 - صفحه:91 -110.