همزیستی شیعه و اهل سنت در سیستان و بلوچستان بهترین الگو برای ملتهای مسلمان است
اشتراک گذاری :
به گزارش خبرگزاری تقریب (تنا) از سیستان و بلوچستان، حجت الاسلام دکتر "محمدمهدی تسخیری"، مشاور رسانه ای دبیرکل مجمع تقریب مذاهب اسلامی و مدیرعامل خبرگزاری تقریب در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار تقریب در استان به تشریح راهکارهای عملی پیشبرد جریان تقریب در کشور پرداخته است که مشروح این گفتگو را در ذیل می خوانید:
-ضمن عرض سلام، خواهشمندم با توجه به شناخت و فعالیتهای متمادی در حوزه تقریب مذاهب اسلامی نظر خود را در خصوص راهکارهای عملی تقریب و دغدغه وحدت اسلامی بیان دارید؟
-بسم الله الرحمن الرحیم. ما اکنون در جامعه ای زندگی می کنیم که همه مسلمان و ایرانی هستیم بنابراین باید به گونه ای حرکت کنیم که جز سرفرازی اسلام و ایران را درنظر نگیریم. لازمه اش این است که ما اولا جنبه های مثبت موجود در تاریخ اسلامی خودمان را درنظر بگیریم. مشترکاتی که میان همه مذاهب اسلامی وجود دارد را بیشتر به صحنه بیاوریم و تاکید کنیم. یکی از امور مهم این است که بدانیم به جز همزیستی و برادری و اخوت هیچ تقدیری برای ما نوشته نشده است و اگر غیر از این فکر کنیم مطمئن باشید ضررها و خسران بزرگی را در این مسیر خواهیم داشت. ما معتقدیم همه باید در این استان دست به دست هم دهند. علما، اندیشمندان و مسوولان از همه مذاهب باید دست به دست هم بدهند و مصلحت منطقه را در نظر بگیرند تابتوانند موجب رشد و تعالی منطقه در تمام زمینه ها بشوند. چه در زمینه اقتصادی و اشتغال زایی و چه در ابعاد فرهنگی و سیاسی. اگر این زمینه ها تقویت شد مطمئن باشید از نظر امنیتی هم این
منطقه نیز نمونه می شود، چرا که شک نداریم دشمنان اسلام و این مرز و بوم دنبال این هستند از هر وسیله ای برای رخنه و تفرقه در جامعه اسلامی استفاده کنند و اینها سعی می کنند جاهایی که امکان تفرقه در آنجا هست انتخاب کنند و در آنجا با طرح مسایل فرعی و جزئی و در بسیاری موارد، مسایلی که کاملا طبیعی در همه جوامع وجود دارد، با طرح این مسایل، جدایی و دشمنی بین فرزندان مذاهب ایجاد کنند که اینجا نقش علمای اهل سنت و تشیع و ائمه جمعه و جماعات بروز پیدا می کند که باید با آگاهی و طرح مصلحت عمومی جامعه اسلامی به این قضایا نگاه کنند. برخی حرکات جزیی یا فردی ممکن است نادرست یا ناشایست از سوی هرکس صورت بگیرد اما اینها هرگز نمی تواند به عنوان ملاک دشمنی یا دوستی قرار بگیرد. ما باید به طور استراتژیک نسبت به مسایل نگاه کنیم و باید بر این باور باشیم که اگر بخواهیم به عنوان یک ملت واحد و مسلمان و معتقد به خدا، قبله، پیامبر و آیین واحد و بر اساس مشترکات بالای نود در صد حرکت کنیم باید بسیاری از قضایای جزیی را نگاه نکنیم بلکه تلاش کنیم که نسبت به استراتژی اسلامی خودمان عملکرد درستی داشته باشیم و لازمه اش این است که به همدیگر اعتماد کنیم زیرا بدون اعتماد هیچ کاری به پیش نمی رود. هم مسوولان عزیز به گونه ای عادلانه و برادرانه و دوستانه و مشفقانه برخورد کنند و هم علما و مردم و جامعه به گونه ای با هم برخورد کنند که مصلحت نظام را بالاتر از همه مصالح فردی و گروهی و مذهبی خود بدانند. اگر چنین حرکت کردیم مطمئن باشید آن حرکتهای تفرقه افکنانه که مدتی باعث جریحه دار شدن روح و روان و موجب اختلاف بین مذاهب در برخی مناطق شده به تدریح به فراموشی سپرده می شود و جای خودش را به برادری، مودت و اخوت خواهد داد. ببینید ما هیچ زمانی را نمی توانیم تصور کنیم که دو قبیله ای که ۱۲۰ سال با هم در جنگ بودند بعد از اسلام آوردن به عنوان دو برادر دوشادوش هم به گونه ای حرکت کردند که فتوحات بزرگ اسلامی را در تاریخ ثبت کردند و تمدن عظیم انسانی را به بشریت هدیه دادند. هیچ کس تصور نمی کند اینها همان کسانی بودند که شمشیر در برابر هم کشیده بودند و همدیگر را به وحشیانه ترین سبک قابل تصور در ذهن انسان می کشتند. لذا ما بر این باور هستیم که استان سیستان و بلوچستان می تواند به عنوان الگو برای جامعه اسلامی و امت اسلام باشد. یعنی اگر دولتها و کشورها و یا ملتهایی از مذاهب مختلف با هم زندگی می کنند باید به این استان سیستان و بلوچستان به عنوان استانی که الگوی همزیستی اسلامی را عرضه می دارد نگاه کنند. به نظر من این کار قابل انجام است البته به شرط همکاری و اعتماد و رعایت تقوای الهی.
-همانطور که می دانید در خصوص وحدت، دیدگاهی مطرح می شود بر این اساس که وحدت امری مقطعی و تاکتیکی است و بر این اساس که دشمن مشترک داریم و لذا اگر این چنین نبود نیازی به وحدت هم احساس نمی شد. نظر جنابعالی در این خصوص چیست؟
-البته این دیدگاه همانطور که می دانید نه با عقل سازگار است نه با شرع، چون عقل همواره دعوتگر به این مساله است که باید امکانات موجود را در کنار هم قرار داد چه طبیعی و انسانی و چه فنی و تربیتی همه باید در کنار هم قرار بگیرد تا جامعه مقتدر باشد. حالا از هر دین و مذهبی باشد خواه اسلام یا غیر اسلام. عقل این را می گوید که زمانی ما می توانیم مقتدر و به عنوان نیرویی برتر و برنده در جامعه حرکت کنیم که متحدان بیشتری را در کنار خود داشته باشیم. امروز اتحادیه اروپا، ایالات متحده آمریکا و اتحادیه های مختلف که در جهان معاصر وجود دارد گواه بر این مطلب است، سازمان ملل هم بر اساس همین دیدگاه حرکت می کند که باید یک وحدت نظر داشته باشیم و سازمانهای فرهنگی بین المللی هم بر همین اساس به پیش می روند، پس از نظر عقلی دیدگاه "وحدت امری مقطعی و تاکتیکی است" مردود می باشد. البته معتقدیم هرچه عقل حکم کند شرع هم بدان حکم می کند وعکس آن نیز صحیح است. اما از نظر شرعی هم وحدت به عنوان یک امر ضروری و بدیهی اسلام است آیه شریفه "واعتصموا بحبل الله جمیعا و لاتفرقوا" صریح بر این امر است یا در جای دیگر قرآن می فرماید "و لاتکونوا کالذین تفرقوا" مثل کسانی نباشید که جدایی و تفرقه میان آنان افتاد و مستوجب عذاب الهی شدند و قرآن عوامل تفرقه مسلمان را تشبیه به کفار کرده است که نشان از شدت مخالفت اسلام با تفرقه است. مرحوم کاشف الغطاء بر این باور است که اسلام در دو چیز خلاصه می شود "کلمه توحید و توحید کلمه" یعنی توحید درپرستش واتحاد درعمل. کسی میتواند پرستش خدا کند که در سایه وحدت حرکت کند و کسی که خارج از این وحدت باشد و از جماعت جدا شود طعمه شیطان است، همانگونه که گوسفند رها شده از گله، طعمه گرگ است. این تشبیه معصوم"ع" برای تقریب به ذهن است که حضرت اینطور فرموده است. ما نیز باید بدانیم که اعتقاد به وحدت یک دیدگاه تاکتیکی و مبتنی بر فریب یکدیگر و کسب رضایت همدیگر نیست بلکه این یک دیدگاه اسلامی است. شما عزت اسلام در طول قرون گذشته را در نظر بگیرید و ببینید قرنهای اول صدر اسلام، عزت اسلام ناشی از وحدت است. با تمام اختلافهای دیدگاهی که بود. هرجا هم تزلزل به وجود آمد به خاطر تفرقه ای بود که ایجاد شد. به خاطر اینکه حاکمان به فکر مردم نبودند و مردم هم با حاکمان نبودند. جایی که هماهنگی به وجود آمد و قدرت اسلامی بود، گسترش و قدرت اسلام مشخص بود. این دیدگاه بسیار غلط است که تصور شود ما الان چون رژیم صهیونیستی و استکبار جهانی در برابر ما است پس باید متحد باشیم تا آنها را ساقط کردیم،بعد به جان هم بیفتیم. اصلا چنین چیزی درست نیست. معتقدیم اصل وحدت، استراتژی واحد جامعه اسلامی است که اگر ما متحدباشیم دشمن نه طمعی به تجاوز دارد و نه به ذهنش خطور می کند که منافع ما را تهدید نماید. ما رشد و عزت خود را در همین راه می بینیم. لذا حرکت ما تاکتیکی نیست. اینهایی که این دیدگاه را تزریق می کنند یا حساب شده است یا دچار غفلت هستند که چنین دیدگاهی را به جامعه تحویل می دهند که مبادا ما چنین امتی را داشته باشیم که در آینده نه چندان دور، تمدن اسلامی جدیدی همراه با تولید علم و تکنولوژی و افکار جدید و تمدن و فرهنگ اسلامی معاصر را داشته باشیم و بتوانیم بقیه بشریت را به این دیدگاه و مکتب دعوت کنیم و تحقق بدهیم. "و کذلک جعلناکم امتا وسطا لتکونوا شهداء علی الناس" لذا بااین دیگاه مورد پذیرش عقلا نیست.
-به عنوان سوال پایانی، دغدغه تشکیل امت واحده را در این جریان اخیر بیداری اسلامی و قیامهای مردمی در منطقه تا چد حد می بینید؟
-یک مطلب را باید با دقت توجه کنیم. برخی اوقات باید ببینیم این احزاب و سازمانها که به قدرت رسیدند به دنبال چه هستند و مردم چه چیزی می خواهند. شما شک نکنید مردم دنبال این هستند که عدالت و دین خواهی، اسلام گرایی و الفت و اتحاد در جهان اسلام باشد. رهبران احزابی که به قدرت رسیده اند هم تحت این عنوان به قدرت رسیدند و با این عنوان رای مردم را گرفتند و اینجا یا به گفته مردم عمل می کنند یا تخلف می کنند و قطعا در صورت تخلف در برابر مشت آهنین مردم قرار می گیرند. چون این مردم یاد گرفته اند همانطور که قدرت خلاف دیدگاه خود را ساقط کردند اینها را هم ساقط کنند ولی ما معتقدیم حتی همین احزاب سیاسی که به قدرت رسیدند اگر برخی سخنان را گفته اند که ایجاد نگرانی کرده است شاید به خاطر این است که تصور می کنند انسان باید در ابتدای امر با تاکتیکی نرم مقابل دشمنان قرار گیرد که معتقدیم این حرکت خوبی نیست و به زودی اینها به دیدگاه اصلی خود برمی گردند و هماهنگ با مردم به دنبال تشکیل امت واحده خواهند بود.
