در این مقاله نسبت آرمان گرایی و واقع گرایی را از دیدگاه مقام معظم رهبری مورد بررسی قرار خواهیم داد. رهبری بیانات زیادی درباره این موضوع داشته و سعی نموده است در مقاطع مختلف، اندیشۀ خود را پیرامون این مسأله بیان نماید. به طوری که یکی از دغدغه های رهبری حلّ همین موضوع آرمان گرایی و ارتباط آن با واقع گرایی بوده است. رويكرد آیت الله خامنه ای نسبت ...
تلاش در جهت ایجاد «وحدت اسلامی» از طریق تعامل با فرقههای اسلامی و اجتناب از جدال مذهبی از مؤلفه های اصلی گفتمان انقلاب اسلامی را تشکیل می داد. در این مقاله تلاش می شود تا وحدت اسلامی از دیدگاه رهبران انقلاب اسلامی مورد بررسی قرار گیرد. این نوشته نشان می دهد که یکی از دال های مرکزی گفتمان انقلاب تقریب بین مذاهب است.
مقصود از وحدت اسلامی چيست؟ آيا مقصود اين است: از ميان مذاهب اسلامی يكی انتخاب شود، و ساير مذاهب كنار گذاشته شود. يا مقصود اين است كه مشتركات همه مذاهب گرفته شود، و مفترقات همه آن ها كنار گذاشته شود.
در این مقااله، که آخرین بخش از قسمت های چهارگانه «انصارالله پژوهشی» است، به ابعاد تأثیرگذاری انقلاب اسلامی ایران بر روی جنبش الحوثی های یمن خواهیم پرداخت و این ابعاد را در حوزه های گوناگون سیاسی و فرهنگی نظیر تأثیرپذیری جریانی جنبش از انقلاب اسلامی، نفوذ نرم افزاری انقلاب اسلامی در جنبش حوثی های یمن، گسترش شعارهای انقلابی و ارزشی، احیای شیعیان زیدی ...
یمن یکی از کشورهایی است که از همان ابتدای انقلاب تحت تأثیر افکار و اندیشه های گفتمان انقلاب اسلامی قرار گرفت؛ به طوری که بسیاری از شخصیت های یمنی مانند بدرالدین و حسین حوثی اندیشه های امام خمینی را الگویی براي ایجاد جبهۀ مقاومت اسلامی در یمن قرار دادند که در این حین طلاب بسیاری از یمن وارد حوزۀ علمیۀ قم شدند تا بیشتر با افکار و اندیشه های انقلاب ...
در بخش نخست، مقاله ای تحت عنوان «جنبش الحوثی یمن (پیدایش و مبانی فقهی-کلامی)» ارائه شد. در بخش دوم، نخست، روند شکل گیری جنبش انصارلله بر اساس تئوری دکمجیان بیان می شود و سپس، مبانی فکرِ سیاسی این جریان را مورد بررسی قرار خواهیم داد. این دو بخش، مقدمه ای خواهد بود برای ورود به بحث «تأثیر گفتمان انقلاب اسلامی ایران بر جنبش حوثی های یمن»، که در بخش های ...
جنبش الحوثی نوعی قرائت رادیکال از مذهب زیدی در قالب اندیشه الحوثی و برای احیا هویت زیدیه است که در واکنش به گسترش اندیشه وهابیت در یمن توسط شخصی به نام بدرالدین الحوثی شکل گرفت و نخستین بار در سال ۱۹۹۱ به عنوان جنبشی یا سازمانی فکری سیاسی و مسلح ابراز وجود کرد. تا پیش از این، فعالیت اولیه این جنبش، محدود به ارائه آموزشهای دینی به جوانان و تربیت و ...
مشروعیت این نظام به تفکّر اسلامی و به استواری بر پایهی اسلام است؛ مشروعیت مجلس و رهبری هم بر همین اساس است. در نظام جمهوری اسلامی، اساس حرکت بر پایبندی به مبانی است. آن چیزی که به عنوان مبدأ مشروعیت این نظام محسوب میشود، یعنی ولایت الهی که منتقل میشود به فقیه، مشروط است به پایبندی بر احکام الهی.
آیت الله ناصر مکارم شیرازی (متولد 1305) صاحب آثار متعددی در حوزۀ فکر اسلامی است. برخی از آثار مهم او عبارتند از: تفسیر نمونه، آیات اخلاقی، قرآن و آخرین پیامبر، تفسیر به رأی، معاد و جهان پس از مرگ، انگیزه پیدایش مذاهب و پیام قرآن. در این نوشته به بررسی دیدگاه های تقریبی و وحدتگرایانه آیت الله مکارم شیرازی پرداخته شده است. هدف از این بررسی آشنایی ...
سید قطب (1906-1966) نویسنده و نظریه پرداز بزرگ مصری و یکی از چهره های شاخص پیشگامان بیداری اسلامی و تقریب بین مذاهب است که ندای عدالت خواهی او از مرزهای جغرافیایی کشورش فراتر رفت. وی دارای آثار متعددی نظیر «عدالت اجتماعی در اسلام»، «فی ظلال القرآن»، «فاجعه تمدن و رسالت اسلام» و «چراغی بر فراز راه» است. آنچه در ادامه می آید، از کتاب «چراغی بر فراز راه» ...
در بحث از مبانی نظری الگوی تمدن نوین اسلامی می توان انواع گوناگونی از عقل را شناسایی کرد که عقلانیت ابزاری، عقلانیت لیبرالی، عقلانیت مارکسیستی، عقلانیت عرفی، عقلانیت سنتی و ... از این زمره اند. اما عقلانیت دیگری نیز وجود دارد که برساختۀ فرهنگ اسلامی است که می توان آن را «عقلانیت اسلامی» نامید. عقلانیت اسلامی در تاروپود فرهنگ مسلمانان قرار گرفته است ...
علیاکبر ولایتی (متولد 1324) از سیاستمداران کهنهکار ایرانی , مشاور امور بینالملل مقام معظم رهبری است. دکتر ولایتی در حوزه علم و تحقیق، چهرهای شناخته شده و دارای اعتبار بینالمللی در مجامع علمی دنیاست. وی مؤلف حدود ١٨٠ جلد کتاب در زمینههای طب، تاریخ، فرهنگ و تمدن اسلام و ایران و همچنین سیاست خارجی است. دکتر ولایتی یکی از پژوهشگران برجسته در حوزه ...
تمدن نوین اسلامی، تمدنی نوپاست که از دل انقلاب اسلامی ایران برخاسته است؛ تمدنی که قابلیت جهانی شدن دارد و بی تردید جهانی شدن با تقریب مذاهب اسلامی میسر خواهد شد. دانشیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی بر این باور است که «تقریب زاییده تمدن است اگر جامعه ای متمدن شد و انسانی در دل تمدن به وجود آمد، یکی از مشخصه های آنها همگرایی بیشتر با دیگران است»....
یکی از ضرورت های تحقق تمدن نوین اسلامی، همزیستی مسالمت آمیز مسلمانان است؛ به طوری که در صورت عدم این همزیستی «امکان» تحقق تمدن نوین به خطر می افتد. دکتر ابراهیم برزگر، استاد دانشگاه علامه طباطبایی، در مقاله زیر به بررسی این مهم می پردازد.
ابن خلدون (732-808 ه.ق / 1332-1406 م)، تاریخ نگار، جامعه شناس، مردم شناس، تمدن پژوه و سیاستمدار مسلمان است. وی را از پیشگامان تاریخ نگاری به شیوۀ علمی و از پیشگامان علم جامعه شناختی می دانند که او این علم جدید را «عمران» نام نهاد. ابن خلدون صاحب کتاب معروف «العبر و دیوان المبتداء و الخبر فی ایام العرب و العجم و البربر» است.
آیت الله عبدالله جوادی آملی، سهم مهمی در ایجاد نگاه تمدنی در میان اندیشمندان اسلامی دارند. حل
معضل رابطه علم جدید و دین در نگاه آیت الله جوادی آملی در کتاب های مهمی از ایشان نظیر «منزلت
عقل در هندسه معرفت دینی » آورده شده است. وی از بزرگترین شارحان مکتب فلسفه صدرایی است
که در ادامه اصول پانزده گانه تمدن سازی از نگاه ایشان، برگرفته از کتاب «مفاتیح ...
امام خمینی (ره) اثر مستقلی درباره تمدن ندارند، اما در آثار مکتوب، سخنرانی ها و پیام هایشان، بارها درباره تمدن، تمدن اسلامی و تمدن های دیگر اظهار نظر کرده اند. در جلدهای مختلف صحیفه امام(ره)، واژه تمدن 152 و واژه متمدن 25 مرتبه به کار رفته است. در این مقاله سعی بر آن است تا به اندیشه نوسازی تمدن اسلامی از دیدگاه امام خمینی (ره) پرداخته شود.
دکتر علیرضا صدرا، استاد علوم سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران و پژوهشگر حوزه تمدن اسلام و ایران است. وی در مقالۀ زیر به موضوع گفتمان سازی و الگوسازی تمدن سازی نوین اسلامی می پردازد. وی معتقد است اسلام دینی مدنی و اجتماعی است و از ظرفیت تمدن سازی برخوردار است.
علم فقه در تمدن اسلامی جایگاهی ممتاز، همانند جایگاه فلسفه در تمدن یونان دارد و اگر تمدن یونانی بزرگانی نظیر سقراط، افلاطون و ارسطو در فلسفه داشت، در اسلام نیز بزرگانی مانند محمد ابن ادریس شافعی، مالک ابن انس، ابوحنیفه و احمد ابن حنبل در فقه اهل سنت و محمد ابن یعقوب کلینی، شیخ صدوق، شیخ مفید، سید مرتضی علم الهدی و شیخ الطائفه و دیگران در فقه شیعه ظهور ...
نائینی چنین می اندیشید که ارتباط محکمی بین تمدن و دانایی وجود دارد. وی، از یک سوی، هر نوع شکست و ناکامی را معلول «عدم تمدن و بی علمی» می داند و از سوی دیگر، به اقتفای سنت رایج در علم شناسی مسلمانان، مانند ملاصدرا، ریشۀ علم را نه در گسست از دین، بلکه در دین و اقتباس از چراغ نبوت می بیند.