حفظ تمامیت ارضی عراق در گرو حل وفصل سریع بحران سیاسی

     خبرنگار خبرگزاری تقریب در خصوص ناآرامی های یک هفته گذشته درعراق، ، مصاحبه ای را با احمدکاظم زاده کارشناس مسایل غرب آسیا صورت داده است. آنچه در زیر می خوانید حاصل این مصاحبه کوتاه است :

خبرگزاری تقریب: در یافتن ریشه های داخلی بحران کنونی در عراق، کدام جناح ها و احزاب نفع بیشتری دارند؟

احمد کاظم زاده: اگر منافع کل عراق مدنظر باشد یعنی بحث حاکمیت ملی وحفظ تمامیت ارضی عراق در اولویت باشد، در این صورت، هیچ گروهی نفع نمی برد و همه متضرر شده و بازنده محسوب می شوند.
بخصوص که در بین اهل تسنن هم احزاب و گروه های مختلفی وجود دارد که همچنان منافع خود را در حفظ و تقویت روابط با قدرت مرکزی عراق می دانند.

خبرگزاری تقریب: مداخلات خارجی به ویژه سیاست های مداخله گرانه آمریکا چه نقشی در بحران کنونی دارد؟

احمد کاظم زاده: در چند سطح می توان به این سوال پاسخ داد. اگر بحران عراق یک بحران کلی در نظر گرفته شود، یعنی از زمانی که پای دولت آمریکا به عراق باز شد تا کنون یعنی از سال 2003 به بعد ملاک بررسی قرار بگیرد، می توان گفت که آمریکا به عنوان دولت متجاوز نقش اساسی در بنیان گذاشتن بحران های جدید در عراق داشته و حتی بعد از خروج نیروهای آمریکایی هم همچنان ریشه ها ی این بحران به قوت خود باقی ماند و اگر حتی این بحث معضل فساد در عراق که اکنون گریبانگیر بسیاری از نهادها و ساختارها شده و صدای اعتراض خیلی ها را بلند کرده و حتی مقتدی صدر هم حرکت های جدید خود را با شعار مبارزه با فساد آغاز کرده را بررسی کنیم باز بخشی از ریشه ها ی فساد به دوران اشغال برمی گردد.

    در آن مقطع برای اولین بار بحث های فساد از آنجا شروع شد که در زمان حاکمیت مطلق آمریکا بخشی از بودجه دولت عراق که از محل فروش نفت در برابر غذا تامین می شد به صورت نادرست توزیع شد و اساس فساد از آن مقطع گذاشته شد و حتی بخشی از کمک هایی هم که خود آمریکا به دولت نوپای عراق کرده بود هم بعدها سر از پرونده های فساد در آورد و مشخص شد که آن کمک ها هم به طرزی ناصحیح به مصرف رسیده است.

         افرادی هم که در مصرف این بودجه دست داشتند اغلب آلوده شده بودند. اگر از این منظر نگاه شود ردپای آمریکا دیده می شود اما اگر بخواهیم پاسخ این سوال را در شرایط فعلی بدهیم با توجه به اینکه الان در آمریکا فضای انتخاباتی حاکم است و این کشور به انتخابات ریاست جمهوری نزدیک شده و منافع حزب حاکم دموکرات هم در بستن پرونده داعش و یا یافتن راه حل برای بحران هایی است که در غرب آسیا در جریان هست،

    شاید بتوان نتیجه گرفت که آمریکا در این مقطع از ایجاد بحران های جدید در عراق سود نمی برد، اما می تواند این بحران ها را به گونه ای مدیریت کند که بتواند اهداف جدیدش را پیش ببرد و از معطوف شدن توجه دولت عراق به بحران هایی مثل بحران اخیر برای تحمیل شرایط و خواسته های خود بر این دولت و یا پیشبرد طرح هایی که در مناطق سنی نشین در جوار سوریه دارد را بتواند به سرانجام برساند.

خبرگزاری تقریب: برخی از کارشناسان از افول دولت عراق و حرکت این کشور به سوی تجزیه سخن می گویند. نظر شما در این خصوص چیست؟

احمد کاظم زاده: از زمان اشغال اختیاراتی که به مناطق کردستان عراق داده شد و یا سنگ بنایی که بعد از تحمیل آنچه که دولت اسلامی عراق نامیده شد، گذاشته شد، زمینه های تجزیه ایجاد شد و حتی معاون رییس جمهور کنونی آمریکا، جو بایدن زمانی که سناتور بود طرح تجزیه را مطرح کرد و در شمال عراق هم از سوی برخی احزاب و گروه های کُرد به روند گریز از مرکز دامن زده می شود و هر از گاهی نوای استقلال سر داده می شود اما با همه اینها هنوز در مقطع کنونی شاخص جدی که دال بر پیشرفت روند امور در عراق به سمت تجزیه باشد دیده نمی شود و برعکس روندهایی که شروع شده اگر با مانع مواجه نشوند و ادامه یابند چه بسا بتوانند به حفظ تمامیت ارضی عراق کمک کنند که از جمله آنها یکی مبارزه با داعش است که در ماه های گذشته موفقیت های خوبی در این زمینه ایجاد شده و اکنون هم تلاش برای آزادسازی موصل ادامه دارد اگر این قضیه به سرانجام برسد می تواند به تقویت دولت مرکزی عراق کمک کند.

خبرگزاری تقریب: آیا می توان گفت که بحران عراق در مسیر حل و فصل قرار گرفته یا آنکه بحران پارلمانی و دولتی در این کشور همچنان در حال گسترش است؟

       اگر بحران سیاسی جدیدی که دامن زده شد هر چه زودتر حل و فصل شود و دوباره روند امور همچون گذشته با اتحاد و همبستگی داخلی پیگیری شود، به حفظ تمامیت ارضی عراق کمک می کند. اما اگر مانعی در روند مقابله با داعش ایجاد شود و یا بحران سیاسی اخیر و بحث مبارزه با فساد از کنترل خارج شود در آن صورت چه بسا مخالفان نظام سیاسی جدید عراق چه در داخل این کشور و چه در خارج می توانند این فرصت را به دست آورند که از آن در جهت پیشبرد اهداف و سیاست های خاص خود استفاده کنند و این می تواند خطر تجزیه عراق را هم در پی داشته باشد.