آتش بس، مقدمه ای برای از سرگیری گفتگوهای سیاسی

بسمه تعالی

گزارش های ارسالی از سوریه، از موفقیت نسبی در اجرای توافق آتش بس در این کشور حکایت دارد. در همین حال مقامات روسیه در صددند تا مفاد این توافق را در قالب قطعنامه ای به تصویب شورای امنیت سازمان ملل متحد برسانند و به این وسیله، تداوم این آتش بس را به عنوان «مقدمه ای برای از سرگیری گفتگوهای سیاسی» تضمین نمایند.

*****

       در خصوص برقراری آتش بس در سوریه، خبرنگار تقریب(تنا) گفتگویی با احمد کاظم زاده، کارشناس مسائل غرب آسیا انجام داده است که مشروح آن در ادامه می آید:

خبرگزاری تقریب: مفاد اصلی قرارداد آتش بس سوریه که از دو شنبه گذشته به اجرا درآمده چیست و تا چه اندازه می توان به اجرای آن امیدوار بود؟

احمد کاظم زاده: می دانیدکه متن اصلی قرارداد منتشر نشده است و علت آن هم مخالفت آمریکاست که از سوی همپیمانانش نگران است؛ ولی سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه در انتشار کامل مفاد توافق تاکید کرده است.

    در مجموع آنچه که از شواهد بر می آید این است که، قرار شده در این توافق آتش بس اجرا شود که البته این آتش بس مشمول حملات آمریکا، روسیه، ارتش سوریه علیه گروه های تکفیری و تروریستی و به طور مشخص «داعش و جبهه النصره نخواهد شد و هر گروهی که با این دو گروه همکاری کند، گروه های تروریستی قلمداد خواهند شد.

      یکی دیگر از مفاد توافق، اجرای عملیات کمک رسانی در حلب و برای کسانی است که در محاصره قرار گرفته اند، اختلافی که در این مسئله هست اینکه دولت سوریه هم برای حفظ حاکمیت خود و هم برای اینکه از کامیون هایی که مواد غذایی و کمک ها را به حلب حمل می کنند، خاطر جمع باشد که در داخل آنها اسلحه و مهمات برای گروه های تکفیری تحت محاصره فرستاده نشود لذا تاکید بر بازرسی کامیون ها دارد که در حال حاضر، نکته اختلاف در این زمینه است.

       در خصوص مراحل اجرایی ، در مجموع ارزیابی ها مثبت بوده است اما کماکان نقض آتش بس هم از سوی گروه های تکفیری و مسلح جریان دارد و هم به نوعی از سوی حامیان خارجی آنها و به طور مشخص رژیم صهیونیستی و تعرض هوایی که رژیم صهیونیستی بر منطقه «قنیطره» کرد، کاملا در راستای ایجاد کمک رسانی به گروه های تکفیری وابسته به جبهه النصره هست که این گروه ها همیشه تحت حمایت عربستان بوده اند. با اینکه عربستان با این مواضع موافقت کرده است اما در خفا کماکان از گروه های تکفیری در کنار رژیم صهیونیستی حمایت می کند؛

        اما پاسخ قاطعانه ارتش سوریه به تعرض هوایی رژیم صهیونیستی که منجر به سقوط یک پهباد این رژیم در قنیطره شده است، نشان می دهد که ارتش و دولت سوریه هم به جبهه شمالی و منطقه حلب کاملا اشراف دارد؛ هم به جبهه جنوبی و هر نقطه دیگری از خاک این کشور که ممکن است مورد تعرض گروه های تکفیری و حامیان منطقه ای آنها قرار گیرد.

خبرگزاری تقریب: آیا این قرارداد همه مناطق سوریه را در برمی گیرد یا اختصاص به حلب دارد و چه گروه هایی را شامل می شود؟

احمد کاظم زاده: الان بیشتر مناطق سوریه توسط ارتش باز پس گرفته شده و عمده درگیری ها به منطقه حلب مربوط می شود لذا در مرحله کنونی بیشتر به حلب مربوط می شود و چون هنوز مفاد کامل توافق منتشر نشده است نمی توان اظهار نظر قطعی کرد ولی آن گونه که از شواهد بر می آید فعلا بیشتر به حلب محدود می شود

     اما باز همچنان که گفته شده چون گروه های تکفیری النصره و داعش و هر گروهی که با آنها در ارتباط باشد از حملات ارتش سوریه، روسیه و حتی آمریکا مصون نخواهند بود.

خبرگزاری تقریب: چه روندی برای پایان این آتش بس پیش بینی شده و برای پایان آن چه تلاش های سیاسی انجام خواهد شد؟

احمد کاظم زاده: طرف های مربوط که نمی خواهند آتش بس به هم بخورد. اما اگر گروه های تکفیری یا طرف های توافق به تعهدات خود پایبند نباشند ممکن است این توافق به هم بخورد ولی الان هم طرف های روسی و هم سوری به آن پایبند بودند و آن را اجرا خواهند کرد و دلیلی برای نقض آن نمی بینند به این دلیل که بیشتر خواسته هایشان تامین شده؛

       اما با توجه به این که در جبهه مخالفان هم گروه ها و هم حامیان خارجی آنها اختلاف نظر وجود دارد لذا ممکن است این توافق از طرف آنها نقض شود که اگر این نقض توافق استمرار یابد ممکن است با مشکل مواجه شوند.

خبرگزاری تقریب: دولت سوریه در برخورد با روند کنونی چه موضعی را اتخاذ کرده است و چقدر خود را پایبند به برقراری آتش بس می داند؟

احمد کاظم زاده: دولت سوریه بخش عمده ای از خواسته هایش تحقق پیدا کرده است. از ابتدا دولت سوریه به دنبال این بود که اجرای هر گونه آتش بس منجر به توقف مبارزه با گروه ها ی تکفیری و مسلح غیرقانونی نشود و آنها نتوانند از فرصت آتش بس برای تقویت مجدد خود استفاده کنند.

      تا حدودی این توافق رعایت شده است به این دلیل که الان به خصوص در منطقه حلب عمده راه هایی که گروه های تکفیری به سمت ترکیه استفاده می کردند یا بسته شده و یا محدودیت های زیادی اعمال شده برای اینکه چرخش و تغییر مواضع ترکیه را هم داشتیم در این زمینه.

        از طرف دیگر برای اطمینان خاطر بیشتر هم دولت سوریه بر این اصرار دارد که کامیون هایی که از سمت ترکیه می آید مورد بازرسی قرار بگیرد تا از این طریق حاکمیت ملی دولت سوریه هم رعایت شود.
دولت سوریه تا جایی که اجرای این توافق منجر به نقض حاکمیت ملی آن کشور نشود و خواسته هایی که از قبل عنوان شده، اجرایی شود، با این توافق همراهی خواهد کرد.