جهت‌گيري‌هاي جديد آمريکا عليه برجام، واکنش‌برانگيز شد
برجام يک مرحله بعد از خشک‌شدن دومين مهر تأييد وزارت‌خارجه آمريکا بر آن در مسير جديدي قرار گرفته است؛ مسيري که نگراني از آينده برجام را درپي دارد. صف‌آرايي‌هاي کشورهاي حامي برجام دربرابر يک رئيس‌جمهوري مغرور، او را از پاي ننشانده است. ترامپ در جديدترين اقدامش، تيمي ضد‌ايراني را براي بررسي برجام تشکيل داده است؛ اقدامي که مقامات ديگر کشورهاي حامي برجام و به‌ويژه ايران را مجبور به واکنش جديدي کرد.
اشتراک گذاری :
از همان روزي که محمدجواد ظريف، وزير امورخارجه کشورمان در نيويورک مواضع تندتري نسبت به گذشته اتخاذ کرد و در گفت‌وگو با با نشريه نشنال‌اينترست آمريکا گفت: گزينه خروج از برجام را روي ميز داريم، پيام‌هايي آشکار به مقامات آمريکايي ارسال مي‌کرد تا در موضع‌گيري‌هاي خود نسبت به برجام و آينده آن محتاط‌تر باشند. ظريف در همان سفر چندين‌بار با تأکيد بر توافق هستهاي، قاطعانه از نقض روح برجام توسط اين کشور و حداقل پايبندي دولت ترامپ به روح برجام سخن گفت. در همان روزها بود که دولت ترامپ علاوه بر بررسي تصويب تحريم‌هاي جديدي عليه ايران، از تشکيل تيمي براي ارزيابي مجدد برجام خبر داد؛ البته با تأييد دوباره پايبندي ايران به برجام توسط وزارت‌خارجه آمريکا، گزينه‌هاي مهم اين تيم کنار گذاشته شدند.
رکس تيلرسون، وزيرخارجه آمريکا، يکي از آنها بود و پس از آن نيز افرادي وارد تيم شدند که به اذعان خود مقامات آمريکا، دشمنان سرسخت ايران و توافق هستهاي بودند.
مقامات آمريکايي به‌ويژه دولتمردان باراک اوباما، رئيس‌جمهوري پيشين آمريکا، از اين اتفاق بسيار ناراحت بودند و اعلام کردند که چنين اقدامي به نقض برجام از سوي آمريکا منتهي خواهد شد.
حتي برخي رسانه‌ها از اينکه چنين اقداماتي آمريکا را به سمت جنگ با ايران سوق خواهد داد، از نقض برجام از سوي آمريکا ابراز نگراني کردند. مقامات ايراني از روزهاي آغازين اجراي برجام از آمادگي ايران براي اقدامات متقابل دربرابر بدعهدي آمريکا خبر داده بودند.
رهبر انقلاب هم در همان روزها اظهار کردند که اگر برجام را پاره کنند، ما آن را آتش خواهيم زد.
حالا پس از دوسالگي برجام، تأکيد بر اقدامات متقابل ايران بيشتر شده است.
مجلس در رأس امور نظارت بر اجراي برجام به اين موضوع واکنش نشان داد.
در همين راستا، علي لاريجاني، رئيس مجلس شوراي اسلامي گفت: ما از پتانسيل خوب هستهاي برخورداريم و به سرعت مي‌توانيم شرايط را تغيير دهيم و اگر آمريکايي‌ها تصور مي‌کنند سطح بازرسي‌هاي آژانس براي آنها خوب نيست، مي‌توانيم کاهش دهيم.
رئيس مجلس شوراي اسلامي تأکيد کرد: ما متناسب با رفتارهاي آمريکايي‌ها توانايي اقدامات زيادي داريم.
او افزود: تصور آمريکايي‌ها براي ستيز با برجام به ضررشان است.
لاريجاني تأکيد کرد که ما متناسب با رفتار آمريکايي‌ها توانايي اقدامات زيادي داريم.
او همچنين اشاره کرد: اقدامات اخير آمريکايي‌ها بحث تازه‌اي نيست، از وقتي که سنا وارد چنين تصميماتي شده است آنان با چالش‌هايي در داخل مواجه شده‌اند. لاريجاني ادامه داد: اين موضوع نشان‌دهنده اين است که آمريکايي‌ها در گذشته و حال بدعهدي‌هايي داشتند؛ به‌ويژه در دوره اخير تصور مي‌کنند اگر با برجام ستيز کنند، به نفعشان است، درحالي‌که به ضرر آنان است. لاريجاني تصريح کرد: ما رفتار آنها را با دقت رصد مي‌کنيم و متناسب با آنها رفتاري عملي خواهيم داشت، ما در کميسيون‌هاي مربوطه در مجلس نيز تصميمات لازم را اتخاذ مي‌کنيم و به سرعت در صحن آن را بررسي خواهيم کرد. سخنگوي کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس هم درباره نقض برجام از سوي آمريکا اظهار کرد: باتوجه به اينکه توافق برجام به تأييد شوراي امنيت آژانس بين‌المللي انرژي هستهاي و اتحاديه اروپا رسيده است، اگر آمريکا بخواهد رفتاري برخلاف برجام انجام دهد بايد پذيراي هزينه اقداماتش باشد.
سيدحسين نقوي‌حسيني در گفت‌وگوبا ايسنا افزود: مرجع تشخيص پايبندي ايران به برجام، آژانس بين‌المللي انرژي هستهاي است که اين آژانس با رصد فعاليت‌هاي ايران رسما در بيانيه و گزارش‌هايي پايبندي ايران به برجام و عمل به تعهدات را اعلام کرده است.
وي با تأکيد بر اينکه بر‌اساس گزارشات آژانس، ايران رفتاري خلاف برجام انجام نداده است، گفت: در چنين شرايطي اگر عضوي از 1+5 اظهارنظر و تصميم‌گيري برخلاف توافق برجام انجام دهد، طبيعتا به رسميت شناخته نمي‌شود.
سخنگوي کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس توضيح داد: آمريکا عضوي از 1+5 است که بايد به توافق مورد تأييد آژانس بين‌المللي هستهاي، شوراي امنيت سازمان ملل، اتحاديه اروپا و سازمان ملل و ساير کشورهاي دنيا پايبند باشد.
طبيعتا رفتار اين عضو نمي‌تواند براي توافق تعيين‌کننده باشد؛ البته اگر آمريکا بخواهد از برجام خروج کند، مي‌تواند ولي بايد هزينه‌اش را پرداخت کند.
نقوي‌حسيني در پايان گفت: قطعا کشورهاي امضاکننده برجام و به‌ويژه جمهوري‌اسلامي ايران در برابر رفتارهاي خلاف توافق آمريکا عکس‌العمل نشان خواهند داد که يکي از عکس‌العمل‌هاي ايران، مصوبه يک‌فوريتي مجلس درباره مقابله با اقدامات خصمانه آمريکاست. پيش از اين نيز يکي از اعضاي کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي اعلام کرده بود که نقض عهد آمريکا در قبال برجام، هنوز از طرف هيأت نظارت بر برجام گزارش نشده است.
عليرضا رحيمي در گفت‌وگو با ايسکا بيان کرد: موضوع بررسي نقض برجام از سوي آمريکا، بر‌اساس قانون اقدام متقابل بر عهده هيأت نظارت بر برجام است که هنوز موردي را اعلام نکرده‌اند.
وي با اشاره به نقض روح برجام از سوي آمريکا افزود: به‌دليل نقض روح برجام توسط ايالات متحده، طرح يک‌فوريتي در مجلس تحت عنوان اقدام متقابل ايران در مقابل اقدامات ماجراجويانه آمريکا به تصويب رسيد. رحيمي درباره نحوه اقدام متقابل ايران درصورت پاره‌کردن برجام توسط دولتمردان آمريکايي اظهار کرد.
کميسيون حقوقي مجلس اين اقدام آمريکا را پيش‌بيني کرده است و بر همان اساس عليه ايالات‌متحده آمريکا اقدام مي‌شود.
حتي تقريبا يک سال پيش هم علي‌اکبر صالحي، رئيس سازمان انرژي اتمي درباره نقض عهد آمريکايي‌ها به طرف‌هاي غربي هشدار داده بود که اگر قرار باشد بدقولي کنند، بازگشت ايران بازگشت به حالت قبل نيست، بلکه برگشت به حالتي بسيار متفاوت‌تر نسبت به آن چيزي که ما قبل از برجام بوديم، خواهد بود.
او در صحبت‌هاي اخير خود هم اظهار کرد که بگذاريد ترامپ برجام را پاره کنند تا بفهميم به کجا خواهيم رسيد. با شعله‌ورشدن شعله‌هاي خشم ترامپ از اينکه نمي‌توانند دربرابر برجام کاري انجام دهد، واکنش‌هاي کشورهاي ديگر هم شديدتر مي‌شود.
حتي برخي مقامات داخلي آمريکا با توجه به موضع‌گيري‌هاي جهاني اظهار مي‌کنند که در صورتي که آمريکا به برجام پايبند نباشد، تنها خواهد ماند و همه جانب ايران را خواهند گرفت.
چين و روسيه دو حامي اصلي ايران در نشست اخير کميسيون مشترک برجام به‌طور قاطع به حق ايران تأکيد کردند و در برابر آمريکا از ايران حمايت کردند. در همين راستا، سخنگوي وزارت امورخارجه چين تأکيد کرد: ما بر اين باوريم که برنامه جامع اقدام مشترک نتيجه مهم چند جانبه‌گرايي و نمونه خوبي از حل‌وفصل تنش‌هاي بين‌المللي از طريق روش‌هاي ديپلماتيک و سياسي است.
لو کانگ تأکيد کرد: تمام طرف‌ها از تأييد پايبندي ايران به تعهدات هسته‌اي‌اش در اين توافق توسط آژانس بين‌المللي انرژي اتمي استقبال کردند.
وي در ادامه گفت: تمام طرف‌هاي توافق بر ادامه تعهد خود براي پايبندي به توافق و تضمين اجراي جامع و مؤثر آن در فضايي سازنده تأکيد کردند. سخنگوي دستگاه ديپلماسي چين همچنين تصريح کرد: پکن بر اين باور است که برجام نتيجه مهم چند جانبه‌گرايي و مثال خوبي از حل‌وفصل مشکلات بين‌المللي از جمله مسائل مربوط به اشاعه از طريق ابزارهاي ديپلماتيک و سياسي است.
او در ادامه اظهارات خود از تمام طرف‌هاي توافق خواست تا اراده سياسي و عزم خود براي عمل صادقانه به وظايفشان را تقويت و به درستي اختلافات را حل و از برجام و ادامه اجراي آن حمايت کنند.
پيش‌ازاين نيز وزارت‌خارجه روسيه هم در بيانيه‌اي از همه طرف‌هاي توافق هستهاي درخواست کرده بود که به اين موافقتنامه پايبند بمانند. فدريکا موگريني، مسئول سياست خارجه اتحاديه اروپا هم بارها از ايران حمايت و اظهار کرده است که آمريکا به توافق هستهاي پايبند خواهد بود.
گرچه او و ساير اروپاييان از اقدامات بعدي ترامپ نگرانند اما در هرحال همگي اعلام کرده‌اند که توافق هستهاي توافقي چندجانبه است و آمريکا به تنهايي نمي‌تواند آن را نقض کند. همان‌طور که وزير امورخارجه کشورمان هم بر اين موضوع تأکيد داشت که آمريکا بايد بفهمد که توافق هستهاي توافقي دوجانبه ميان ايران و آمريکا نيست که بتواند به راحتي آن را لغو کند. تيم ترامپ تمام عزم خود را جمع کرده است تا راهي براي سرباز زدن از ادامه برجام بيابند تا در سه ماه بعد در موعد نهايي اين موضوع از تأييد دوباره برجام خودداري کند. در اين راه هم افراد مختلفي از او حمايت مي‌کنند اما ايران هر لحظه پالس‌هايي به آنها ارسال مي‌کند تا از حدود برجام عدول نکنند.
همان‌طور که رکس تيلرسون هم در نهايت به اين موضوع رسيد که چاره‌اي جز تأييد برجام وجود ندارد؛ حتي اگر به قيمت مخالفت با دونالد ترامپ و رسيدن به مرز استعفا برسد.
گرچه هنوز مقامات ايراني از چند و چون اقدام متقابل حرف نزنده‌اند اما اميد دارند که با حمايت‌هاي ساير کشورها، مجبور به استفاده از اين اقدام متقابل نشوند.
خبرگزاری تقریب تنها اقدام به انتشار مطلب بالا نموده و نسبت به صحت و سقم آن هیچگونه مسئولیتی را نمی پذیرد
