کد QR مطلبدریافت صفحه با کد QR

گزارشی از وبينار سليمان كتانی و امامت ارزش ها

13 اسفند 1399 ساعت 10:31

به مناسبت گراميداشت يك صد و نهمين سالگرد ولادت و هفدهمين سال درگذشت اديب بزرگ و سرشناس مسيحی لبنانی "سليمان كتانی" و همزمان با ولادت باسعادت اميرمؤمنان علی (ع)، رايزنی فرهنگی ايران در لبنان مراسمی وبيناری با عنوان "سليمان كتانی و امامت ارزش ها"، با حضور انديشمندان و فرهيختگان برگزار کرد.


به گزارش حوزه فرهنگ خبرگزاری تقریب، در آغاز، دكتر خامه يار، رايزن فرهنگی كشورمان در لبنان، با اشاره به دیدار خود با تعداد بسیاری از اندیشمندان مسیحی این دیار و سامان، گفت: به رغم آنکه بسیاری از آنها از دنیا رفته اند اما همچنان با آثار و تألیفات خود زنده و جاودانه هستند. و در مناسبت های مختلف یادی از آنها نمودم مانند، جورج جرداق، ویکتور الکیک، بولس سلامه، و دیگران. و در این میان، سلیمان کتانی، اندیشمند، نویسنده، ادیب، شاعر خلاق و شخصیت مسیحی مشهور لبنانی و یکی از چهره های ماندگاری که قلبی شفاف و زلال و سرشتی پاک و محب اهل بیت داشت و امروز مصادف است با یک صد و نهمین سالگرد ولادت این شخصیت و هفدهمین سالروز درگشت اوست.
رایزن فرهنگی کشورمان در ادامه افزود: در دهه نود قرن میلادی گذشته با وی آشنا شدم، و در منزلش در منطقه زیبای "صنین" در روستای «بسکنتا» حضور یافتم. ایشان به ایران، ملت آن، انقلاب و امام علاقه بسیار داشت و با آغوش گرم از ایرانی ها استقبال می کرد و به رغم ضعف جسمی و بیماری اش با تمام وجودش از ما پذیرایی می کرد.
وی افزود:در آن زمان که در حدود 85 سال سن داشت، همچنان از هوش و ذکاوت و بینش و اندیشه ای روشن برخوردار بود اما به دلیل لرزش دستانش دیگر توان نگارش و قلم در دست گرفتن را نداشت. لکن با این حال اثر فاخر خود را با نام "امام خمینی، شرارة باسم الله و احترق الهشیم" در سال 1996م به رشته تحریر در آورد و دل عاشقان امام خمینی را همان سال در تهران شاد کرد.
رایزن فرهنگی کشورمان سپس با اشاره به آثار دیگر این ادیب فرزانه گفت: وی پس از آنکه آثار زیبایی را در تاریخ اسلام، و سیره اهل بیت عصمت و طهارت برجای گذاشت سرانجام در سن 92 سالگی و درست در سالروز تولد خود یعنی 29 فوریه 2004م با آرامشی تمام رخت از این دنیا برکشید و اثاری را در حوزه تقریب بین اسلام و مسیحیت و همزیستی مشترک میان مسلمانان و مسیحیان برجای گذاشت. نکته مهم در این همزیستی را  در کلیسای مارجرجس مشاهده کردیم ان زمان که یک کشیش مسیحی و یک روحانی مسلمان بر بدن او نماز گذاردند و همزمان فاتحه و دعا خواندند.
دکتر خامه یار در پایان،و برای نخستین بار به نقل خاطره ای از رهبر انقلاب در سال 1373 درباره سلیمان کتانی پرداخت و گفت: بگذارید یک خاطره‏اى از این کتاب آقاى سلیمان کتّانى بگویم. دو کتابِ ایشان به فارسى ترجمه شده؛ یکى الامام على و یکى فاطمة‏الزّهراء؛ در هر دو ترجمه، مترجم کنار من بوده و ترجمه میکرده؛ از عجایب است! یکى‏شان آقاى جلال الدین فارسى است، نشسته بود و ترجمه میکرد، من هم کار دیگرى داشتم میکردم امّا با ما بود و در شرایطى بود که او نه، امّا من فرارى بودم. و امّا آن [کتاب] فاطمة‏الزّهراء را مرحوم آسیّد جعفر قمى ترجمه کرده ــ پسر مرحوم آیت‏اللّه‏ قمى ــ و من باز در آن‏ وقت در اطراف مشهد فرارى بودم و او هم گفت که من هم میخواهم با تو بیایم. او فرارى نبود [امّا] آمد با من و همراه من. و من خیلى به او در آن ترجمه کمک کردم. این حقّى است که من به گردن [آقاى] سلیمان کتّانى دارم!
حالا که با ایشان مخاطبه شد [بگویم] ما خیلى خوشحالیم که یک قلم خوب و ذوق وافر و اطّلاعات وسیعى از ایشان ـ که یک نویسنده‏ى معروفى است ـ به کار رفته براى معرّفى دو نفر از اعیان اهل‌بیت پیغمبر. و من به‏ عنوان فرزند آن دو بزرگوار از شما تشکّر میکنم.
در ادامه دكتر غالب غانم، رئيس شورای عالی قضايی لبنان،ضمن تشكر از رايزنی بابت برگزاری اين وبينار و به مناسبت ايام ولادت اميرمؤمنان عليه السلام به محتوای عهدنامه مالك اشتر اشاره نمود و گفت: عهدنامه مالك اشتر، عدالت، انسان دوستی، محبت و خدمت به فقرا مستمندان و نيازمندان را  به ما می آموزد، كدام قانون كشوری و بين المللی مانند عهدنامه مالك به عدالت و رسيدگی به حال فقرا و نيازمندان بدون در نظر گرفتن عقيده و گرايش آنها سفارش می كند. كجای شرق و غرب عالم را می توان يافت با تمام قوانين و دستورالعمل ها چنين توجهی به انسان ها شده است و سفارش به حاكمان در خويشتن داری و عدم پيروی از شهوات و هوای نفس و مدارا كردن و انصاف با مردم شده است؟ امام علی درسی را به حاكمان می دهد كه در هيچ قانونی در جهان كنونی نه در شرق و نه در غرب نمی توان نظير آن را يافت.
وی افزود: سليمان كتانی را بايد از آثارش شناخت. اين اديب بزرگ درباره اسلام و پيامبرش و اميرش سخن گفت. سخنانش سحر آميز بود. قلم و بيانش را در راه خدمت به اين امت قرار داد و در پی حق و حقيقت بود و با زبان قلم در راه آن با تمام وجود و امكاناتش قدم برداشت.
دكتر غانم در پايان گفت: وی در كتاب"الجذور" به سرزمين، ملت ها، جوامع، نظام های سياسی، تحولات زبانی و تكوين شخصيت های ملی و مفاهيم مختلف می پردازد. و با دستان خلاق و پرتوان خود، ارزش ها را متبلور می ساخت و برايش تفاوتی ميان مسيحيت و اسلام نبود زيرا هدفی جز خير و رساندن آن به ديگران نداشت. او از ديوار كعبه، تربت كربلا و جسر بغداد سخن گفت و پيرامون شخصيت های آن قلم فرسايی كرد تا حقايق اسلام را آن چنان كه هست به ديگر نمايان سازد. اديب بزرگ ما به ميزانی كه برداشت كرد توانست به ما عطا كند و به ميزانی كه درو كرد توانست بروياند.
سپس حجت الاسلام و المسلمین محمد مهدی تسخیری، ضمن تشکر از رایزنی فرهنگی ج.ا.ایران در لبنان و دکتر خامه یار به جهت برگزاری این وبینار گفت: این گرامیداشت تنها مختص یک فرد نبوده بلکه گرامیداشت اندیشه و ارزش هایی است که نویسنده در مسیر انسانیت آن را مجسم نموده و نمی توان او را در محدوده واژه ها و کلمات قرار داد بلکه تصویری زیبا از او در این مختصر ارائه خواهیم کرد.
وی افزود: وقتی سخن از شخصیتی ادبی و فکری به میان می آید نمی توان سرزمینی را که در آن پرورش یافته، ندیده گرفت. لبنان با کوچکی مساحتش اما پتانسیل انسانی، فکری و ادبی بالایی دارد و پنجره ای به علم و ادب گشوده و کمتر ادیب، شاعر و اندیشمندی از آن یاد نکرده باشد و یا از سرچشمه زلال آن ننوشیده باشد. از جبران گرفته تا ایلیا و امین و میخائیل نعیمه و بشاره و جواهری و البیاتی و صدها هزار شخصیت فکری، ادبی و انسانی.
تسخیری سپس به بیان ویژگی های کتانی پرداخته و گفت: وی با اندیشه، ادبیات و زیبایی های کلامش نگاهی فراتر از نگاه مثبت به دیگری داشت، کلمات را به زیبایی در کنار یکدیگر قرار می داد و نگارش کتاب تنها یک علاقه شخصی برای او نبوده بلکه مسیری برای شناخت جامعه ای بزرگ با تکیه بر فطرت و انسانیت بود و هدفی والا را دنبال می کرد. و فراتر از مذاهب و قومیت ها و جغرافیا حرکت می کرد چرا که بر اساس فطرت و انسانیت استوار شده بود. لذا سخن از عیسی مسیح و حضرت محمد را در کنار یکدیگر می دید. و عیسی را الگویی برای پیامبران عظام و حضرت محمد، علی و فاطمه زهرا صلوات الله علیهم را تجسم این انبیا می دید.
رئیس مرکز گفتگوی ادیان و فرهنگ ها با اشاره به روح لطیف این نویسنده، گفت: وی مواضع بسیار چشمگیری در حوزه مقاومت در برابر ظلم و اشغالگری و استکبار داشت و مقاومت را ناشی از بیداری جامعه و توجه به ارزش های انسانی می دانست و اگر این بیداری از دهها سال قبل وجود داشت تاکنون دیگر هیچ اثری از صهیونیست ها باقی نمی ماند. لذا مسیحیت که خواستار محبت بود همزمان خواهان مقاومت و دفاع مشروع از خود، آبرو و سرزمین بود و این همان مقاومتی بود که حضرت مسیح و پس از ایشان حضرت محمد و علی سلام الله عليهم داشتند.
وی در پایان با اشاره به برخی از ویژگی های کتانی گفت: او با خودش نیز صادق بود اضافه بر این که با جامعه و انسان نیز چنین بود. زمانی که زندگی اهل بیت پیامبر علیهم السلام را مطالعه کرد درباره زندگی آنها و ویژگی های آن بزرگواران نوشت و در پایان عمر خود نیز همان گونه که گفت که همچنان خواهان ادامه این مسیر تا پایان راه است. وی به من گفت که اگر درباره آنها مطالعه نمی کرد چیزی از آنها نمی دانست اما پس از مطالعه به عظمت آنها و اهدافشان دریافت، و در دنیای صداقت و قهرمانی آنها غوطه ور شد و برخلاف جریان که یک مسیحی بود حرکت کرد، لذا همه را مسلمان در برابر خداوند و محمد را تحقق دهنده وعده های عیسی می دانست.
در ادامه كشيش نعمه صليبا، پژوهشگر مسائل روابط اسلام با مسيحيت، ضمن تشكر از دكتر خامه يار به جهت برگزاری اين نشست، گفت: در حال حاضر ما به گفتمان عقيدتی، به گفتگوی ميان اسلام و مسيحيت و گفتگویی برای زندگی نظر داريم، و باعث شده تا همزيستی را در لبنان نسبت به ديگر كشورهای عربی، آسان تر كند. وجود چنين فضايی باعث شد تا سليمان كتانی بتواند با آرامش تمام و در فضايی‌ به دور از شرايط حاكم بر منطقه، تراوشات ذهنی خود را بر روی كاغذ بنگارد و فراموش نكنيم كه سليمان كتانی در شرايطی بسيار سخت و در فضايی تاريك در تاريخ لبنان چنين نوشته هايی را به جامعه تقديم كرد. در حال حاضر نيز از كتانی به عنوان ماده بحث های گفتگوی ميان اسلام و مسيحيت استفاده می كنيم. وی هراسی به دل راه نداد و از اهل بيت پيامبر اسلام نوشت، بايد گفت چگونه انسانی می تواند در دريايی خارج از اعتقادات خود شنا كند.
وی افزود: كتانی روح انسانيت و محبت را در ميان ما دميد و الگويی را به جامعه ارائه نمود. او اديبی در خدمت به گفتگو ميان اديان بود و به پرسش هايی پاسخ داد كه 1400 سال در ذهن ما بی جواب باقی مانده بود.
كشيش صليبا در پايان گفت: ما امروز بار ديگر بر همزيستی مشترك به عنوان برادرانی در يكديگر تأكيد می كنيم، كتانی مانند ديگر برادران خود خليل جبران، بولس سلامه، جورج شكور، كاردينال جورج خضر و ديگران كه توانستند با انديشه خود ديگران را روشن كنند و بايد بگوئيم كه همه ما در برابر خداوند مسلمان هستيم. امروز كه اسلام هراسی كشورهای جهان را فرا گرفته ما به عنوان مسيحيان شرق بايد در خط مقدم دفاع از مسلمانان قرار گيريم. در سفری كه در ايام اربعين به مشهد مقدس داشتم بايد بگويم كه آن سفر تأثير عميقی بر روی من برجای گذاشت به من احساس اطمينان، آرامش، و احساس برادری با ديگر انسان ها را داد. آثار سليمان كتانی در برابر تندروی های مذهبی و دينی ايستاد و جلوی گفتمان خشونت آميز و تندروی ها را گرفت. و الگويی را در عرصه گفتگوی ميان مسيحيت و اسلام در دوران تاريك لبنان ارائه نمود و توانست از اهل بيت سخن بگويد و آنها را معرفی نمايد و در اين راستا نيز جوايزی را دريافت كرد.
سپس حجت الاسلام و المسلمين، دكتر ناصر رفيعی، عضو هيئت علمی و رئيس دپارتمان تاريخ جامعة المصطفی، ضمن تبريك ايام ماه رجب و تشكر بابت برگزاری اين نشست، به معرفی آثار سليمان كتانی پرداخت و گفت: سال گذشته نام كتاب كتانی را در سخنانم در محضر رهبر معظم انقلاب بردم، كتاب "فاطمة الزهرا وتر في غمد"، هنگامی كه از منبر پايين آمدم ، رهبر انقلاب فرمودند كه سليمان كتانی، اديب بود و تعريف بسيار از ايشان كرده و گفتند: نظير ايشان بسيار كم است، و سيد موسی صدر مقدمه ای بر اين كتاب نگاشته و به خاطره ديدارشان با سليمان كتانی اشاره نمودند.
وی افزود:  من بيشتر تأليفات سليمان كتانی را مطالعه كرده ام و همان گونه كه دوستان اشاره كردند او اديب بود. اما نكته مهم درباره كتانی اين است كه وی آگاه به تاريخ و حوادث و رخدادها بود و فردی با انصاف بود و به رغم مسيحی بودنش، اطلاع عميق و آگاهی بالايی نسبت به حوادث تاريخ اسلام داشت.
رئيس دپارتمان تاريخ جامعه المصطفی گفت: بسياری از تأليفات او را مطالعه كردم اما كتاب " فاطمة الزهراء وتر في غمد " با ديگر كتاب هايش تفاوت می كند، با اين حال تمام كتابهاي وی از كيفيت بالايی برخوردار و قابل استفاده هستند. وی در اين كتابش می گويد: درباره فاطمه زهرا با شيفتگی از جمال، عفت و عشق نگاشتم. وی می افزايد: زهرا كه در اوج تابلوهای اين ميدان ايستاده، گويی نيزه و شمشيری در نيام است.
دكتر رفيعی در پايان گفت: از ويژگی های كتانی اين است كه از مسائلی كه باعث ايجاد اختلاف و تفرقه ميان مسلمانان می شود جلوگيری می كند و زمانی كه داستان سقيفه و سخنرانی های حضرت زهرا را نقل می كند،از آنها منصفانه ياد می كند و همواره در گفتارش ادب را رعايت می كند. و در زمانی كه به ذكر امامت اميرمؤمنان يا مسئله همسران پيامبر می پردازد،با دليل و برهان آن را شرح می دهد.اين وبينار مطالب بسياری را درباره سليمان كتانی به ما آموخت.
سپس كشيش طوني غانم ،پژوهشگر مسائل گفتگوی اسلام و مسيحيت، ضمن اشاره به توجه كتانی به اصول سليم و ارزش های انسانی گفت: او مانند هر اديب ديگری نبود، بلكه نمادی از فرهيختگانی بود كه آثار روشنگر او، تؤام با خلاقيت و مطالبی نو بود، لذا فردی كم نظير در اين رابطه به شمار می رود. وی افزود: او به رغم شهرتی كه داشت، اما در خانه اش در "بسكنتا" در كنجی عزلت گزيد، و به نگارش آثار ارزشمندی پرداخت كه همتای نوشته های ميخائيل نعيمه و عبدالله غانم بود.اما آن چه كه او را از ديگران متمايز می كند آثارش درباره حضرت مسيح، حضرت محمد و امام علی و نيز لبنان بود. ميراثی واقعی درباره لبنان، اسلام و ادبيات به شمار می رود، لذا با رفتن او چراغی روشن خاموش گرديد، اما پرتو آثارش همواره در آسمان مجد و جاودانگی می درخشد.
اين پژوهشگر مسائل گفتگوی اسلام و مسيحيت، سپس به معرفی اثر سليمان كتانی درباره امام علی عليه السلام پرداخت و خاطر نشان كرد: افراد بسياری كه كتاب وی را مطالعه می كنند گمان می برند كه او مسلمان و شيعه بوده و شيفته حضرت علی عليه السلام، اما زمانی كه متوجه می شوند مسيحی است و بيانی بسيار شيوا در نوشته هايش دارد، حيرت زده می شوند. زمانی كه از او سئوال می شود كه چرا علی را دوست داری؟ پاسخ می دهد: علی را دوست دارم كه تحفه ای از تحفه های انديشه و به معنای كلمه "علی" و والا مرتبه است، و در دوران زندگی بشريت، مقطعی تاريخی از انسانيت به شمار می رود.او زاهدی متخلق به ايمان و تقوا در دنيا بود و صاحب حق و قدرت بود كه منادی عدالت و انصاف برای همگان بود. عشق و اخلاص دو ريسمان مستحكمی بودند كه با قدرت و اراده آن حضرت در كنار هم قرار گرفتند، لذا دين و دنيا در وجود وی جمع شده بود.
وی گفت: سليمان كتانی از جمله افرادی بود كه در همان مسير علی بن ابيطالب قدم بر می داشتند، در عرصه پژوهش، شمشير علی را برداشته بود و مجاهدی مقاوم بر ضد نادانی، ظلم، تعصب و طايفه گری بود.اهل بيت عليهم السلام نيز منبع  الهام گرفتن از‌ آن بزرگواران بود. وی از قيد و بند تعصب و حساسيت های مذهبی و دينی عبور كرده بود لذا ارزش های انسانی شخصيت امام علی وجودش را فرا گرفته بود بنابراين از علی نوشت و قلمش در توصيف ساحل محمد به رقص درآمد و او را ابری باران زا و رحمتی فراگير برای جهانيان توصيف نمود.
لذا بايد گفت كه برای كتانی، انسان، و حقوق بشر و صيانت از كرامت انسان ها و مقابله با ظلم و تجاوز به حريم انسانيت از اهميت ويژه ای برخوردار بود. كتانی تمام توانايی خود را در راه ارزش ها قرار داده بود تا بتواند ضمن ايجاد رابطه و همكاری ميان انسان ها، از حريم حق دفاع كند.
طونی غانم در پايان گفت: نگاه وی به دين نگاهی متمدنانه و با هدف حفظ حيات انسان و آرزوهای او همراه با تقويت ارزش های اخلاقی، روانی و زيبايی های درونی بود. لذا با خلاقيت تمام تلاش می نمود تا هوادارانش را به همكاری، تكافل و همبستگی ميان يكديگر تشويق كند و ارزش های دينی و انسانی را در وجود آنان متجلی سازد. ما امروز به وجود چنين شخصيتی بيش از گذشته نيازمنديم تا بتوانند ارزش های اخلاقی را با بيان و قلم خود در جامعه ترويج كنند و اين ارزش ها را در جان ها احيا كنند.
سپس شيخ حسن شحاده، دبير كل مركز گفتگوی اديان، فرهنگ ها و توسعه، توصيف عنوان اين وبينار گفت: امامت ارزش ها را امام علی عليه السلام به ما معرفی نمود كه فرمود: دين خدا با شخصيت ها شناخته نخواهد شد. بلكه معيار شناخت آن حق است پس حق را بشناس تا بتوانی اهلش را بشناسی. لذا بايد گفت تمام فعاليت های كتانی آميخته با هنر، ادب و ارزش های دينی بود و آثارش پيرامون سيره طاهرين بود.
در ادامه، دكتر صادق المخزومی، رئيس مؤسسه فرهنگی اديان و گفتگو در نجف اشرف، ضمن اشاره به اين مطلب كه اميرمؤمنان نخستين كسی بود كه گفتگوی ميان اديان و به ويژه مسيحيت با اسلام را رواج داد، گفت: نجف اشرف در حال آماده سازی نخستين ديدار پاپ فرنسيس با آيت الله سيستانی قرار دارد چرا كه باعث تقويت تعددگرايی و همزيستی مسالمت آميز ميان اديان خواهد شد.
وی ضمن ارائه تاريخچه ای از روابط اسلام و مسيحيت كه از قرن هفتم آغاز شد، گفت: از آغاز قرن بيستم علمای مسيحی توجه ويژه ای به امام علی عليه السلام پيدا كردند مانند بولس سلامه، امين نخله، فؤاد فرام و جورج جرداق و سليمان كتانی، از جمله نويسندگان لبنانی بودند كه از اميرمؤمنان نوشتند، اما تفاوت سليمان كتانی با آنها در اين بود كه او بيشتر از ديگران به مطالعه شخصيت امام علی و فاطمه زهرا پرداخت و نوشته هايش دامنه بيشتری از اهل بيت را شامل شد از امام مجتبی، امام حسين، امام زين العابدين امام باقر، امام جعفر صادق و امام كاظم عليهم السلام نوشت. در هريك از نوشته هايش به گوشه ای از صفات اين بزرگواران پرداخته و همين امر باعث شده تا شرق شناسان به نوشته هايش توجه ويژه ای داشته باشند.
رئيس مؤسسه فرهنگی اديان و گفتگو در نجف اشرف در پايان گفت: سليمان كتانی ميان فاطمه زهرا و حضرت مريم مقايسه ای انجام داد و حضرت زهرا را همتای حضرت مريم معرفی كرد و در اين موضوع به ارزش های والايی از شخصيت آن بانو اشاره كرده است. از جمله شجاعت زنی كه در برابر مردان می ايستد و اين شجاعت را الهام گرفته از حضرت خديجه قهرمان اسلام می داند و از سوی ديگر حضرت زهرا را يكی از حاضران در جريان مباهله با مسيحيان منطقه نجران ياد می كند كه محور آن جمع حاضر بود.  و زندگی آن بانو را از حالت سنتی خارج می كند و با آرايه های ادبی به آن چهره ای ادبی به آن می دهد.
در ادامه فهد الباشا، نويسنده و روزنامه نگار معاصر مرحوم، ضمن تشكر از رايزنی فرهنگی ج.ا.ايران در لبنان كه برای بار دوم اين چهره ادبی را مورد تكريم قرار می دهد، گفت: در اين فرصت كوتاه نمی توان به تمام ابعاد شخصيتی اين اديب پرداخت، وی به تمام مسائل ارزشی توجهی خاص داشت و در طول هفتاد و پنج سال در ميدان سخن و قلم به جهاد و مبارزه پرداخت. لذا اگر بخواهيم درباره وی سخن بگوئيم بايد به انديشه و محيطی كه در آن رشد كرد نظری بياندازيم.
وی ضمن اشاره به كتاب "محمد الشاطئ و السحاب" (محمد ساحل و ابر باران زا)افزود: كسی كه اين كتاب را مطالعه كرده باشد به گرايش دينی كتانی واقف خواهد شد چرا كه او را شيفته اهل بيت خواهد يافت. و به هريك از آثار او اگر بنگريم ثمراتی ديگر را خواهيم چيد. او اسلام محمدی را با حقيقتش توانست از دل تاريخ بيرون بكشد و نور آن را به چشمان خوانندگان آثارش بنماياند.
فهد الباشا در پايان گفت: ادبيات "كتانی" ادبياتی متعهد و هدفمند بود و تؤام با حكمت و كلماتی زيبا بود و بنا به گفته وی: در پی حقيقتی بزرگ با هدف رسيدن به زندگی بهتر، زيباتر و ارزشمندتر هستم. لذا او مناره ادبيات، و آينه ای بود كه راه را نشان می داد، اديبی سرشار از ارزش ها و درختی پر ثمر بود.
در ادامه نايف معتوق، نويسنده معاصر سليمان كتانی، ضمن معرفی كتانی به عنوان جريانی كه تا آخرين لحظه حيات خود از حركت باز نايستاد، گفت: كتانی  پس از فارغ التحصيل شدن در رشته فلسفه به شغل معلمی روی آورد و حدود بيست سال به عنوان دبير ادبيات عرب مشغول تدريس در مدارس مختلف بود. و سپس به شغل كشاورزی روی آورد و همين امر باعث گرديد تا فرصت بيشتری برای نوشتن پيدا كند و البته پيش از اين نيز در زمان تدريس در مدارس نمايشنامه های تئاتر دانش آموزان را می نوشت كه نخستين كتاب وی نيز نمايشنامه "امل و يأس" بود كه در سال 1932م منتشر شد.
وی افزود: او از همين سال به عضويت حزب قومی اجتماعی سوريه درآمد و برخر نوشته های ادبی او نيز در همين راستا نگاشته شد. سپس نگاهش به اهل بيت و زندگی آنها معطوف شد، لذا پس از مطالعه فراوان درباره زندگی آل البيت نگاهش معطوف به ارزش های اخلاقی و عظمت شخصيت آنان گرديد، لذا آثار موجود پيرامون اهل البيت نتيجه مطالعه عميق درباره شخصيت آنها به شمار می رود.
نايف معتوق سپس با اشاره به ديگر آثار وی با عنوان "الجذور"، "محمد الشاطئ و السحاب" "يسوع ابد الانسان" و آثاری ديگر به شرح محتوای بخشی از آنها می پردازد و به سناريويی كه درباره جبران خليل جبران نوشته اشاره می كند و نيز كتابی كه در انتقاد از شخصيت ميخائيل نعيمه نگاشته را ياد می كند اما ضمن انتقاد محترمانه همچنين از توانايی ادبی و بی نظير او نيز ياد می كند.
اين نويسنده معاصر كتانی، در پايان با اشاره به جوايزی كه كتانی پس از نگارش كتاب " الإمام عليّ نبراس ومتراس " ، "فاطمة الزهراء وترٌ في غِمدٍ" و "الإمام الحسن الكوثر المهدور" دريافت می كند به مراسم گراميداشتی كه در سال 2000 از سوی حزب الله برگزار شد اشاره می كند و سخن خود را با جمله از كتانی پايان می دهد كه گفت: لبنان در حال خونريزی از هر دوپهلويش قرار دارد.
سپس خانم ليندا طبوش، استاد فلسفه و روانشناسی دانشگاه لبنان، با تشكر از رايزن فرهنگی كشورمان و تبريك به مناسبت سالروز ولادت اميرمؤمنان امام علی عليه السلام و درود به روان اين اديب و انديشمند گفت: سليمان كتانی صاحب بصيرت و انديشه ای بيدار بود و از اختلافات قومی و طايفه ای دوری می جست، او فرزند تمدن لبنان و مهد فرهنگ ها، سرزمين انبيا و ميدان گفتگوست، او فرهيخته ای از سرزمينم است، معلم جاودانه ای كه در انديشه انسانی فلسفه معاصر با ذهنی خالی از هرگونه شائبه و تصاوير منفی، مربی عشق و بخشندگی بود. از مقاومت سخن گفت و از ايستادگی، از بلاغت و فصاحت در زيباترين توصيف آن از اهل بيت پيامبر سخن گفت.
وی افزود: او از شيوه سخنوری اميرمؤمنان بهره برد و قلمش را در راه خدمت به انسان و بالا بردن مفاهيم اخلاقی و ايجاد وحدت ميان اديان بكار برد. لذا ميان كليسا و مسجد، انجيل و قرآن در چارچوب انديشه انسانی وحدت ايجاد كرد.
خانم طبوش در ادامه گفت: عشق او به اهل بيت پيامبر اكرم، پس از آن نمود پيدا كرد كه اوقات خود را صرف مطالعه درباره آن بزرگوران صرف نمود و نتيجه سفرش به نجف اشرف، كتاب"علی نبراس و متراس" بود. ما در سال 2002 از كتاب"فاطمه وتر في غمد" در مدارس المهدی با اين چهره ادبی و نويسنده نام آشنا، آشنا شديم. سليمان كتانی شعاعی از مسيح، محمد، علی و فاطمه بود، گوهر نابی در ادبيات و از مواليان اهل بيت بود و از اندك افرادی بود كه بدون تأثير پذيری از سياست، طايفه و مذهب و دين، قلمش، و افكارش را در خدمت به اهل بيت قرار داده بود.
وی در پايان گفت: از كتانی درس های ذيل را فرا می گيريم: اهل بيت در قلب انسان ها جای دارند؛ توفيق از آن خداوند است؛ يك نويسنده می تواند حقيقت را كشف كند و به زيبايی بيان كند؛ انسان می تواند خود را به زيباترين فضايل اخلاقی بيارايد؛ به ارزش ها پای بند باشد؛ از وحشيگری نفس بيرون برود و در پناه عقل و انديشه آزاد قرار گيرد؛ به پيشينه ارزشمند تاريخ گذشتگان خود افتخار كند؛ از  ارزش مقاومت دفاع كند؛ و در نهايت همانند مريم مقدس و حضرت زهرا عفيف باشد.
سپس جورج حداد، مدير سابق آموزش ابتدايی آموزش و پرورش، اشعاری را در ستايش كتانی از سروده هايش را قرائت كرد و سپس گفت: كتانی بر اين باور بود كه جامعه بايد وحدت داشته باشد چرا كه مشرق زمين دارای تمدنی سرشار از علم، هنر و انديشه را با خود دارد و به اين سخن كتانی اشاره می كند كه گفته است:"لبنان هيچ گاه در گذشته های دور محدوديت نداشته و همواره آزاد بوده است".
وی افزود: كتانی كه در‌آمريكا به دنيا آمد، در سن دوسالگی به زادگاه پدری خود به همراه خانواده اش بازگشت، دروس ابتدايی را در روستای"بسكنتا" و تحصيلات ديگر را در"كسروان" گذراند و در بيروت مدرك فلسفه خود را اخذ نمود. سپس در مدارس روستا به تدريس مشغول شد و نمايشنامه هايی را از همان زمان برای دانش آموزان می نگاشت، كه می توان به نمايشنامه های: "امل و يأس"،"ملح اغسطس"،"محاكمة هارون الرشيد"،"مصرع كلب"،"فرخ حسون"،"فتاة غسان"و"الوعی" اشاره نمود.
حداد در ادامه گفت: سپس به شغل كشاورزی و باغداری باغ های سيب روی آورد. از آن پس بود كه قلم به دست گرفت و آثار متعددی را در عرصه های مختلف خلق كرد و از آن جمله بحثی را پيرامون صنعت گردشگری در لبنان نوشت كه مورد توجه بسيار قرار گرفت. همچنين درباره جبران خليل جبران، ميخائيل نعيمه، و داستان هايی برای كودكان مانند داستان های: "غزالة قاع الريم"؛"جوزة الدب"و"نيف تيتی" را نگاشت و آثاری در حوزه ادبيات ملی با عنوان "الجذور" را نگاشت. در حوزه دين و ارزش ها عناوينی مانند:"يسوع ابد الانسان"،"محمد شاطئ و سحاب"،"فاطمة الزهراء وتر في غمد"،"الامام علي نبراس و متراس و قداس"، و كتاب هايی درباره امام حسن و امام حسين، امام خمينی و.. به رشته تحرير درآورد و جوايزی را نيز از نجف اشرف، كربلا و بيروت دريافت نمود.
وی در پايان گفت: كمتر انسان هايی يافت می شوند كه در مسير امام علی بن ابيطالب حركت می كنند و زندگی خود را وقف نسل های آينده می كنند تا چراغ راهی برای رهروان راه حقيقت شوند.
در پايان فرانسوا حبيقه، رئيس جنبش فرهنگی"بسكنتا" كه از زادگاه سليمان كتانی سخن می گفت، ضمن ابلاغ سلام و درود اهالی اين روستا و جنبش فرهنگی آن، گفت: از روستای بسكنتا كه خاستگاه شجاعت و ايمان، علم و علما، فرهيختگان، اديبان و فقهاست با شما سخن می گويم، روستايی كه تنها سلاح آنان، سخن بوده كه مزيّن به علم می باشد. بايد بگويم سليمان كتانی درباره انبيا، حضرت مسيح، پيامبر اسلام، فاطمه، حسن و حسين مطالبی را نگاشت و جوايز متعددی را نيز به دست آورد كه مهمترين آنها زيارت عتبات عاليات در عراق بود.
وی در ادامه به مهمترين تأليفات كتانی اشاره نمود و گفت: كتاب" الامام الحسن والكوثر المهدور"(امام حسن و كوثر رها شده) ، و نيز كتاب " الامام الحسن في حلّة البرفير" و تأليفاتی درباره ادبای لبنان مانند جبران خليل جبران، ميخائيل نعيمه و خانم"می زياده " نگاشته  و در سال 1930م رُمان "امل و يأس"(اميد و نا اميدی) به رشته تحرير در آورد. شيوه روان و سليس او در نگارش، باعث گرديد تا از همتايان خود پيشی بگيرد و می توان او را در روانی نوشتار، به "ابن مُقفع" تشبيه نمود.
رئيس جنبش فرهنگی"بسكنتا" سپس به جايگاه مردمی و اجتماعی اين اديب و پيشينه تحصيلی،آموزشی و ادبی وی اشاره نمود و گفت: ايشان در مدارس مختلفی در اين روستا به تدريش مشغول بود و فعاليت های فرهنگی، آموزشی و اجتماعی فراوانی نيز در اين راستا داشت، لذا جنبش فرهنگی"بسكنتا" در سال 1991م گراميداشتی را با حضور رايزن فرهنگی وقت حجت الاسلام و المسلمين محمد شريعتی در بيروت برگزار نمود. و آن زمان از سوی رئيس رجمهور وقت "الياس هراوای" نشان لياقت به وی اعطا شد.
وی در پايان به برخی از صفات و روحيات اين اديب فرهيخته اشاره نمود و گفت: از ويژگر های اخلاقی او، انعطاف پذيری، گذشت، احترام به رأی ديگران، روحيه اجتماعی، دوستدار مردم و جانفشانی در راه خدمت به آنها بود.
 


کد مطلب: 495117

آدرس مطلب :
https://www.taghribnews.com/fa/report/495117/گزارشی-وبينار-سليمان-كتانی-امامت-ارزش

خبرگزاری تقریب (TNA)
  https://www.taghribnews.com