تحلیل نیویورک تایمز از عطش سیری‌ناپذیر ولیعهد جوان عربستان برای دستیابی به قدرت

به گزارش حوزه بین الملل خبرگزاری تقریب، "دیوید دی. کرک پاتریک" خبرنگار دفتر لندن نیویورک تایمز در این گزارش افزود: مدتی بود که خبری از آن کینه توزی های خطرناک ولیعهد عربستان خبری نبود و "محمد بن سلمان" سرش را در لاک خود فرو برده بود. اما تا جمعه گذشته شنیده شد که بن سلمان چهار نفر از اعضاء خاندان سلطنتی را بازداشت کرده و فردای همان روز عربستان را وارد یک جنگ قیمت با روسیه می کند و بازار انرژی و بورس جهان را با یک سقوط آزاد به قعر چاه می اندازد.

ماجرای دست داشتن بن سلمان در قتل "جمال خاشقچی" روزنامه نگار منتقد و مخالف سعودی و انعکاس وسیع جهانی آن، موجب شده بود ولیعهد ۳۴ ساله بیشتر از یک سال ساکت و آرام و بدون هیچ حاشیه ای سرگرم کار و زندگی باشد. اما او باز هم برای خود مشغله ایجاد کرد. این بار این مشغله، ورود به بازی قدرت است.
این بار اما پایتخت های غربی متوجه شدند این حاکم بالفعل جوان، کله شق تر از آن است که بتوان به عنوان یک شریک بر رویش حساب باز کرد. با وجود اینکه که اقتصاد جهان همین حالا هم در معرض خطر سقوط به ورطه رکود است، بن سلمان می آید و قیمت نفت را پایین می آورد و یک تکان اساسی بر پیکر اقتصاد جهان وارد می کند. او تهدید می کند که همه ذخایر ارزی عربستان را یکجا استفاده می کند و تمامش می کند.

اما اگر او دست به این عمل غیرعقلانی بزند در حقیقت همه آن وعده های بزرگی که داده بود را باطل کرده است. او گفته بود؛ برای قطع وابستگی پادشاهی به نفت می خواهد سرمایه گذاری های جدیدی جذب کند.

در این زمینه، "گرک برو"‌ از کارشناسان "دانشگاه مِتُدیست جنوبی" نظرش این است: "با این تصمیم گیری نفتی بن سلمان، تمام اقتصادهای وابسته به صدور نفت به خصوص عربستان و روسیه و شاید هم آمریکا نابود خواهد شد".

او در توصیف شخصیت بن سلمان می گوید:" بن سلمان یک خطرپذیر است و همیشه مستعد آن است که تصمیماتی از سر هوی و هوس بگیرد".

افراد خاندان سلطنتی عربستان می گویند که بن سلمان با سودای جانشینی زودهنگام پدرش بر تخت پادشاهی به فکر آن افتاده است رقبای سیاسی خود را در خاندان به حاشیه براند.

"ملک سلمان" پادشاه عربستان ۸۴ سال دارد و اوضاع جسمانی خیلی مناسبی ندارد.

نیویورک تایمز نوشت: اعضایی از خاندان سلطنتی که مورد غضب قرار گرفته اند همان هایی هستند که لب به انتقاد از بن سلمان باز کرده بودند.

شاهزاده "محمد" قیمت نفت را عامدانه پایین آورد تا بدین وسیله روسیه را تنبیه کند. روسیه با کاهش تولید که "اوپک"‌ تصمیم آن را گرفته بود تا قیمت نفت را بالا ببرد، موافقت نکرد.

شیوع کرونا در سطح جهان، سطح تقاضا برای نفت را کاهش داده و قیمت پایین‌ آمده، اما اینک با ارزان شدن نفت، این عربستان است که بازنده اصلی است، نه روسیه. روسیه منابع درآمدی اش متنوع تر از سعودی است. از آخرین باری که قیمت جهانی نفت پایین کشید، روسیه حجم ذخایر ارزی اش را بیشتر کرد. اقتصاد عربستان وابسته به نفت است. ذخایر ارزی او حدود ۴ سال است که حول و حوش ۵۰۰ میلیارد دلار ثابت مانده است. اوج این ذخیره ارزی در سال ۲۰۱۴ بود که بالغ بر ۷۴۰ میلیارد دلار بود.

به گفته صاحب نظران اقتصادی، پادشاهی برای آنکه بودجه اش را ببندد بدون آنکه نیازی داشته باشد دست به ذخایر ارزی اش ببرد و یا سیاست ریاضت اقتصادی را بر کشور تحمیل کند، ‌ باید نفت را بشکه ای ۸۰ دلار بفروشد. اما با تصمیمی که عربستان گرفت قیمت نفت در روز دوشنبه به بشکه ای حدود ۳۵ دلار تنزل کرد که کمتر از حتی نصف قیمت خالص آن است.

اگر قیمت نفت همینطور بی محابا پایین بیاید، میزان ذخایر ارزی عربستان خودبخود کاهش و به تبع آن ارزش سهام عربستان بشدت تنزل خواهد کرد، ضمن آنکه تمام طرحها و برنامه ها برای متنوع سازی اقتصاد به در بسته خواهد خورد.

بن سلمان برای اجرای طرح های بلندپروازانه اقتصادی تصمیم گرفت بخشی از سهام شرکت نفتی دولتی " آرامکو "‌ را در بازار بورس به بخش خصوصی واگذار کند و درآمد حاصله را برای سرمایه گذاری در سایر طرح های توسعه ای کشور استفاده کند.

در طول دو روز گذشته ارزش سهام عربستان ۲۰ درصد سقوط کرد و آرامکو ۳۲۰ میلیارد دلار از ارزش خود را از دست داد.

به گفته نیویورک تایمز برخی تحلیلگران بر این باورند که بن سلمان با این ارزیابی دست به بگیر و ببند خویشاوندانش در خاندان سلطنتی زده است؛ زیرا از قبل پیش بینی می کرده که با سقوط قیمت نفت کشور حتما دچار مشکل خواهد شد و به تبع آن رقبای سیاسی بن سلمان قوت خواهند گرفت. برای همین او پیشدستی کرده و پیش از آنکه درد اقتصادی بدن کشور را در بر بگیرد و او از منظر سیاسی آسیب پذیر بشود، بهتر است از همین حالا همه رقبای سیاسی را از میدان به در کند.

"کریستین اسمیت دیوان" از پژوهشگران " موسسه کشورهای حاشیه خلیج فارس" در واشنگتن معتقد است:"آن چیزی که بن سلمان را تهدید می کند رقبایش در خاندان سلطنتی نیست، بلکه فروریختن درآمدهای نفتی است که ضربه محکمی بر طرح های بلندپروازانه اقتصادی او وارد می کند".
اما شخصیت هایی دیگر می گویند که بن سلمان با این اقدام خواسته است پایه های قدرتش را آنقدر محکم کند که دیگر دلیلی برای ترسیدن نداشته باشد.

‌اینهمه بیرحمی درون پادشاهی را حافظه تاریخ معاصر عربستان به یاد ندارد.

یک چنین عطشی برای تمرکز قدرت و حاکمیت "قدرت مطلقه"؛ در تاریخ چند دهه گذشته پادشاهی عربستان سابقه نداشته است. سابقه نداشته است حاکمی با زور و ارعاب، اعضاء خاندان خودش که بسیار هم گسترده است را به زور به انقیاد بکشاند. اما مسئله این است که حتی اگر هم تصور کنیم اوضاع اقتصادی عربستان به وخامت بکشد، بازهم این افرادی از خاندان سلطنتی که بازداشت شده اند، هیچ تهدیدی برای بن سلمان به حساب نمی آمدند.

بن سلمان آنقدر افراد خاندان سلطنتی را از نزدیک زیر نظر دارد که هیچکس جرأت نقشه کشیدن علیه او را ندارد.

مشهورترین چهره بازداشت شده؛ شاهزاده " احمد بن عبدالعزیز"‌ است که بالای ۷۰ سال سن دارد. او مدتها پیش در اظهاراتی در لندن از سیاست های ولیعهد انتقاد کرده بود اما بعدا تابع او ظاهر شد، حداقل در ملاء‌ عام که اینطور بود و یا شاهزاده " محمد بن نایف" که او هم از بازداشت شدگان است، از سال ۲۰۱۷ در حصر خانگی بسر می برد. همین بن سلمان او را از مقام ولایت عهدی و وزارت کشور برکنار کرد.

"امیل هوکییم" کارشناس موسسه بین المللی مطالعات استراتژیک" لندن در این محور اظهار نظر می کند:"مقامات غربی از معاشرت کردن با یک چنین رهبر غیرقابل پیش بینی پرهیز می کنند تا مبادا آنها هم مثل او بدنام شوند".

بن سلمان پنج سال است که یک مداخله نظامی را در یمن رهبری می کند و یک فاجعه انسانی در آن کشور ایجاد کرده است. صدها تن از اعضاء خاندان سلطنتی و ثروتمندان سرشناس سعودی را در سال ۲۰۱۷ در برنامه ای که آن را مبارزه با فساد می خواند دستگیر کرد و آنها را در هتل "ریتز" ریاض در بازداشت نگهداشت. نخست وزیر لبنان را بطور موقت ربود و وادار کرد اعلام کند که استعفا می دهد.

دستگاههای اطلاعاتی آمریکا هم نتیجه گیری کرده اند که به دستور بن سلمان در سال ۲۰۱۸ " جمال خاشقچی"‌ روزنامه نگار منتقد سعودی کشته شد.

انتهای پیام/