خروج از برجام از لحظه امضاء/آمریکا از توافقی خارج شد که هیچ‌گاه به آن پایبند نبود
تصمیم دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در خصوص خروج از توافق هسته‌ای با ایران بازتاب‌های گسترده ای ایجاد کرد. از یکسو همه منتظرن تا واکنش ایران در قبال این نقض عهد آمریکاییها را ببینند و از سوی دیگر مسئله اروپای منفعت طلبی در میان است که نه از بابت منافع ایران یا اجرای تعهد، بلکه بیشتر به طمع به ثمر رساندن منافع اقتصادی خود، حداقل تا این لحظه از پابندی به برجام سخن می‌گوید.
اما نگاهی به روند اجرای این توافق که در ایران به برجام مشهور شد، نشان از ابعادی دارد که خروج امروز آمریکا از آن را از دایره اهمیت خارج می‌کند.
اشتراک گذاری :
گروه مقاومت "تنا":: بر اساس یک گزارش از «اندیشکده امنیت نوین آمریکا» آمریکاییها ابتدادر حوزه امنیتی نگاهی به ناامن سازی و ایجاد تنش در لوای برجام داشتند. همانطور که در این گزارش به صراحت بیان شده است: «رقابت بین پراگماتیست‌ها و تندروها در داخل ایران از زمان امضای برجام تشدید شده است، همانطور که روحانی و متحدانش سعی می کنند توافق هسته ای را اهرمی برای بدست آوردن نفوذ بیشتر تبدیل کنند مخالفانش سعی می کنند تا او را در رینگ قرار دهند.» آمریکاییها سعی داشتند در خلال امضای این توافق و بعد از آن با رفتارهای خود صحنه ایران را برای بروز اختلاف هدایت نمایند. رفتار مورد نظر آمریکاییها همان ناامن‌نشان دادن ایران برای سرمایه‌گذاری بود که به گفته خودشان فرصت قراردادهای بلند مدت میان ازران و شرکت های خارجی را از ایران می‌گرفت. در عمل نیز آنچه امروز مشاهده می‌شود، قراردادهایی است که به دلیل ترس طرف غربی از برپا نماندن برجام، بدون شروطی برای خروج منعقد شده و امروز با خروج آمریکا بدون پرداخت هیچ‌گونه ضرر و زیانی به ایران در حال فسخ شدن هستند.
مسئله نفوذ نیز یکی دیگر از ابعاد مورد طمع آمریکاییها در توافق برجام بوده است. بر اساس اذعان اندیشکده امنیت نوین آمریکا در همین گزارش،، آنها سعی داشتند تا در خلال مسائل مربوط به نظام راستی آزمایی آژانس بین المللی انرژی اتمی برای دستیابی به اطلاعاتی حساس از ایران که تاکنون امکان دسترسی به آن را نداشته‌اند، اقدام کنند. این اطلاعات قرار بود که از مختصات برنامه ریزی هسته ای ایران و در صورت انجام اقدامات داوطلبانه از مختصات سایر اقدامات فرابرجامی ایران به دست آمریکایی ها برسد و این مهم که می‌توانست برای ایالات متحده دستاورد بزرگی محسوب شود، در نهایت با هوشمندی ایران محقق نشد.
مسئله دیگری که آمریکاییها از خلال این توافق پیگیری می‌کردند، مهار موفقیت‌‌های ایران در منطقه و جلوگیری از نفوذ هرچه بیشتر کشورمان در کشورهای منطقه بود. این مهم که امروز آمریکاییها و متحدانش را به شدت آزار می‌دهد، در گزارش موسسه مطالعات امنیت ملی رژیم صهیونیستی (INSS) در یکسالگی برجام منتشر شد که در آن «آموس یادلین» رئیس سابق اطلاعات ارتش رژیم صهیونیستی به همراه «آونر گولو» از کارشناسان مرکز (CNAS) در گزارشی مشترک راهبردهای جدید برای مقابله با ایران را ارائه دادند. فقط در یکی از راهبردهای ارائه شده در این گزارش گفته شده که تلاش می‌شود ایران به عنوان بازیگر غیر مسئول منطقه معرفی شود و این مهم نیز با یافتن موارد نقض برجام از سوی ایران قابل دسترسی است. همچنین آنها سعی داشتند با ارائه این تصویر یک بسیج منطقه‌ای علیه ایران ایجاد نموده و در پی آن نفوذ و گسترش اراده و فعالیت‌های ایران را محدود کنند.
غیر از رفتار خلاف برجامی آمریکاییها در بعد امنیتی و جاسوسی، آنها در حوزه اقتصادی نیز سنگ تمام گذاشتند و همه تلاش خود را به کار بستند که ایران به هیچ طریقی نتواند از منافع توافق هسته ای بهره برداری کند.
باراک اوباما رئیس جمهور وقت آمریکا در حاشیه نشست امنیت هسته‌ای واشنگتن در تاریخ یک آوریل ۲۰۱۶ میلادی یعنی ۱۴ فروردین ۱۳۹۵ شمسی مسئله‌ای عجیب را مطرح کرد که مشتمل بر تفکیک برجام به «جسم» و «روح» بود!
وی در ادامه طرح چنین مسئله ای مدعی شد که ایران به جسم برجام متعهد بوده و با اشاره به اقداماتی که از نظر اوباما «اقدامات تحریک آمیز ایران» تعریف می‌شود، مدعی شد که ایران روح برجام را نقض کرده و به همین دلیل به برجام پایبند نبوده است!
در کنار این اظهار نظر‌های تحریک کننده و هدفمند سیاسی، آمریکاییها دقیقاً در همان سال و در روز ۱۳ آبان قانون وضعیت اضطراری علیه ایران را یکبار دیگر تمدید کردند و با این تمدید، عملا فضای حسن نیت موجود در توافق را از بین برده و اصطلاحاً نقض عهد کردند.
اقدام دیگر آنها نیز که قطعاً برنامه‌ریزی قبلی را با خود داشته، مأموریتی بود که باراک اوباما بلافاصله بعد از انعقاد برجام به وزیر خزانه‌داری این کشور داد که شرکت‌های بین المللی و بانک‌های بزرگ اروپایی را مطلع کند که اقدامی در قرارداد با ایران انجام ندهند که بعداً تبعات سنگینی برای آنها داشته باشد! اوباما با این اقدام که واکنش محمد جواد ظریف وزیر خارجه کشورمان و رئیس تیم مذاکره کننده ایرانی را در پی داشت عملاً برجام را در همان روزهای اول نقض کرد.
موارد گفته شده به علاوه ده‌ها مورد کوچک و بزرگ دیگر نظیر مصادره غیر قانونی املاک متعلق به ایران در آمریکا یا تحریم‌های بانکی که هیچ‌گاه به طور قطعی برداشته نشد، همه نشان از این داشت که آمریکا در هیچ دقیقه‌ای بعد از برجام به آن پایبند نبوده است. درواقع آنها امروز از توافقی خارج شدند که هیچ‌گاه عملاً به آن تعهد نداشته‌اند و آن را محترم نشمرده‌اند.
آنچه که امروز تحت عنوان خروج آمریکا از برجام مطرح است، فقط اظهار علنی اتفاقی است که از صبح امضای برجام عملاً در جریان بوده است.
