روابط آمریکا و رژیم آل سعود بر پایه تحقیر سعودی ها
سیاست رئیس جمهور آمریکا در تحقیر کردن رژیم آل سعود، ضعف شدید رژیم حاکم بر عربستان سعودی را نشان می دهد.
اشتراک گذاری :
به گزارش حوزه بین الملل خبرگزاری تقریب، خبرگزاری آناتولی در مقاله ای با عنوان ”ماهیت مشکل زای روابط عربستان سعودی و آمریکا“ به قلم فتحی اوزبی، کارشناس امنیتی و سیاست خارجی منطقه خاورمیانه نوشت: رفتار خلاف اصول و تعاملات دیپلماتیک دونالد ترامپ علیه رژیم عربستان سعودی در ظاهر امر، ناشی از رفتار خاص ترامپ است اما این نوع رفتار نشان می دهد در روابط بین آمریکا و رژیم سعودی، ریاض در موقعیت ضعف شدیدی قرار دارد.
وی همچنان به رفتار تحقیر و استهزاء آمیز در برابر عربستان سعودی ادامه می دهد. ترامپ چندی قبل گفته بود: ما امنیت عربستان سعودی را حفظ می کنیم. ملک سلمان را دوست دارم. اما به پادشاه گفتم: ما رژیم شما را حفظ می کنیم. اگر ما از منطقه خارج شویم. شما حتی دو هفته نمی توانید بر تخت خود باقی بمانید. در نتیجه باید هزینه های ارتش آمریکا را در منطقه تامین و پرداخت کنید.
سخنان ترامپ، نشان دهنده نوع روابط آمریکا با رژیم آل سعود است. سکوت رژیم آل سعود در مقابل سخنان ترامپ نیز سئوالاتی را در افکار عمومی بوجود آورده است. رژیم سعودی در مقابل کوچکترین انتقاد کشورهای دیگر از ریاض، واکنش شدیدی نشان می دهد اما معنی سکوت آنها در مقابل سخنان استهزاء آمیز ترامپ آن است که آل سعود، تحت هر شرایطی تلاش می کند اتحاد خود با آمریکا را حفظ کند.
آمریکا همزمان با تشکیل رژیم آل سعود از سال 1932 میلادی تاکنون ضامن حفظ موجودیت و امنیت رژیم عربستان سعودی بوده است. از منظر آمریکا حفظ امنیت رژیم آل سعود و سایر رژیم های خلیج فارس و امنیت منابع نفت و گاز، اهمیت حیاتی دارد. روابط آمریکا و رژیم سعودی متکی بر تامین و حفظ منافع خود است نه متکی بر اصول و ارزشهای مشترک.
اگر آل سعود در داخل کشور، روابط خود را با شهروندان اصلاح نکند و روابط دوستی با مردم، برقرار و آن ها را تقویت نکند و با کشورهای دیگر، روابط دوستی خود را گسترش ندهد به لحاظ امنیتی، وابسته به آمریکا باقی خواهد ماند و رفتار خلاف دیپلماتیک مقامات آمریکا با عربستان سعودی نیز تغییر پیدا نخواهد کرد. رژیم آل سعود با حمایت همه جانبه انگلیس در جنگ داخلی سراسر عربستان تسلط پیدا کرد. بعد از تضعیف انگلیس در دوران جنگ جهانی دوم و عقب نشینی از منطقه و ادامه دخالت در امور داخلی عربستان و سازماندهی منطقه برخلاف تمایلات آل سعود، رژیم عربستان سعودی، اعتماد خود را به انگلیس از دست داد و به آمریکا روی آورد. آمریکا از دخالت در امور داخلی رژیم عربستان سعودی، خودداری و تنها ورود شرکتهای نفتی آمریکا را به صنایع نفت عربستان تامین کرد.
عبدالعزیز بن سعود در 14 فوریه 1945 با فرانکلین روزولت، رئیس جمهور وقت آمریکا در ناو جنگی USS Quincy در دریای سرخ، ملاقات کرد و ضمانت حفظ امنیت رژیم آل سعود توسط آمریکا را بدست آورد. سعودی ها معتقدند تنها آمریکا از توان حفظ امنیت رژیم عربستان سعودی برخوردار است. رژیم سعودی، به ویژه محمد بن سلمان تلاش می کند با روسیه و چین نیز قراردادهای دفاعی و نظامی سنگین، امضاء و سلاح خریداری کند. اما روسیه و چین را به عنوان کشورهای دارای قدرت و انگیزه حفظ امنیت عربستان سعودی نمی پندارد و به وابستگی شدیدش به آمریکا ادامه می دهد. گسترش همکاری های دفاعی و نظامی رژیم آل سعود با روسیه و چین نیز تاثیری بر کاهش وابستگی به آمریکا در برندارد.
آمریکا و رژیم عربستان سعودی، ارزشهای مشترکی ندارند. آمریکا مدعی حفظ ارزشهای دموکراتیک، لیبرال و آزادی خواهی و مروج سنتی این ارزشها در جهان است. البته انحراف آمریکا از این اصول و ارزشها در چند مدت اخیر نیز غیر قابل انکار است.
سلطه رژیم آل سعود بر مردم و کشور عربستان، متکی بر امتیاز تبعیض آمیز، انحصار حاکمیت و ثروت و قدرت مطلق یک خانواده، محدودیت حقوق مدنی و حقوق سیاسی مردم کشور است. روابط آمریکا و رژیم آل سعود به عنوان دو رژیم، متکی بر ارزشهای مشترک نیست بلکه متکی بر رانت و منافع است و در هر مقطع زمانی می تواند متزلزل شود. هدف اصلی آمریکا حفظ امنیت عرضه نفت در بازارهای بین المللی است.
هنگامی که در سال 1962 میلادی رژیم پادشاهی در یمن، سرنگون و این کشور دچار جنگ داخلی شد، جمال عبدالناصر نیز به یمن، نیروی نظامی اعزام کرد. ملک فیصل، پادشاه آل سعود با احساس خطر از تحولات یمن به ”جان اف کندی“، رئیس جمهور آمریکا نامه نوشت و درخواست کرد آمریکا برای حفظ امنیت مرزهای جنوبی عربستان در منطقه زیزن این کشور، پایگاه هوایی مستقر کند. کندی نیز ایجاد پایگاه در زیزن و حفظ امنیت رژیم آل سعود را تقبل کرد. اما اکثر هواپیماهای آمریکا برای حفظ منابع نفتی در پایگاه ظهران مستقر شدند. زیرا از نظر آمریکا حفظ منابع نفتی عربستان مهمتر از حفظ رژیم آل سعود است. ترامپ نیز بطور آشکار گفته است اتحاد آمریکا با رژیم آل سعود، متکی به درآمدهای نفتی دلاری است. رژیم عربستان سعودی باید با پرداخت پول از آمریکا امنیت خریداری کند و از ضمانت چتر امنیتی آمریکا برخوردار شود.
سیاست آمریکا بعد از پایان جنگ سرد در منطقه خاورمیانه نشان می دهد واشنگتن به طور مداوم، سیاست منزوی کردن عربستان سعودی را در منطقه، دنبال و از این طریق، وابستگی رژیم آل سعود به روند چترامنیتی آمریکا را تشدید می کند. آمریکا بعد از جنگ سرد در دهه 1990 میلادی برای حمله و اشغال کویت به صدام، چراغ سبز نشان داد و در سال 2003 میلادی عراق را اشغال کرد. آمریکا سپس از عراق خارج شد و عراق را تحت نفوذ ایران قرار داد. آمریکا بعد از سال 2010 میلادی از بهار عربی و سرنگونی رژیم های عربِ متحد رژیم آل سعود در مصر و یمن و تونس حمایت کرد. آمریکا در سال 2015 با ایران، برجام را امضاء کرد. بدین ترتیب حساسیت سعودیها نسبت به تهدیدات امنیتی را برانگیخت. نگرانیهای امنیتی رژیم سعودی موجب شد صنایع نظامی آمریکا سلاحهای گرانبهایی را به رژیم آل سعود بفروشد.
تنها راه نجات رژیم عربستان سعودی از وابستگی شدید امنیتی به آمریکا ایجاد اصلاحات در نظام سیاست داخلی و جلب دوستی مردم این کشور و برقراری روابط حسنه با کشورهای منطقه و همسایه است.
