به گزارش حوزه استان های
خبرگزاری تقریب، واژه "پهپاد" مخفف "پرنده هدایت‌پذیر از دور" است که برای هواپیماهای بدون سرنشین تعریف شده و از حروف اول کلمات مذکور ساخته شده است، امروزه پهپادها به بحث داغ حوزه فناوری تبدیل شده‌اند و شرکت‌های مختلفی در حال کار بر روی این ابزار تکنولوژی هستند، برخی شرکت‌ها در صدد هستند تا روی کنترل و بهبود سیستم ناوبری این ابزارهای مفید کار کنند و برخی دیگر نیز ایده‌های جدیدی برای کاربردهای بیشتر آن در سر دارند.
با توجه به کاربردهای مفید پهپادها در رفع نیازهای مختلف بشر، روز به روز بر اهمیت این ابزار تکنولوژی افزوده می‌شود، شرکت‌های بسیاری در حال توسعه مدل‌های مختلف پهپادها هستند تا از این طریق کاربردهای آن را در زندگی انسان‌ها افزایش دهند.
به طور کلی پرنده‌های بدون سرنشین را می‌توان به پنج کلاس میکرو پهپادها، مینی پهپادها، پهپادهای تاکتیکی، هال و جنگنده‌های بدون سرنشین تقسیم‌بندی کرد.
کاربرد پهپادها را می‌توان در خدمات عمومی، نظامی و جاسوسی، خبرنگاری و عکاسی، پژوهش و علوم طبیعی، تبلیغات، مبارزات و مسابقات پهپاد و استفاده در صنعت (مانند آمارگیری، نظارت، گشت زنی و...) وامدادرسانی در زمان فجایع طبیعی، حوادث و اتفاقات غیر مترقبه(امداد و نجات) و دیگر موارد مشاهده کرد.
*ایران در حوزه «ارتباط علم با صنعت» سرآمد کشورهای دیگر است
کشور ایران در سال‌های اخیر رشد چمشگیری در حوزه پهپاد و هواپیماهای بدون سرنشین داشته است و در حال حاضر جزو کشورهای صاحب سبک برشمرده می‌شود قطعا حوزه پهپاد این رشد و پیشرفت را مدیون زحمات دانشگاهیان است؛ ارتباط علم با صنعت مولفه مهمی است که توانسته جمهوری اسلامی را در این حوزه سرآمد کشورها قرار دهد.
در دل برخی دانشگاه‌های کشور، تیم‌های پژوهشی مختلفی در این حوزه مشغول به فعالیت هستند از جمله این دانشگاه‌ها می‌توان به دانشگاه صنعتی کرمانشاه اشاره کرد؛ تیم پژوهشی جوان دانشگاه صنعتی کرمانشاه با راهنمایی یکی از اعضای هیأت علمی با وجود امکانات محدود توانسته گام‌های خوبی برای ارتباط علم با صنعت بردارد.
خبرگزاری فارس در گفتگوی تفصیلی با دکتر علیرضا دودمان تیپی، عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی کرمانشاه که دارای سابقه طولانی در حوزه صنعت است به چرایی و چگونگی تشکیل این تیم پژوهشی پرداخته تا ضمن توجه مسؤولان به این تیم پژوهشی، دانشگاهیان را به مساله ارتباط علم با صنعت سوق دهد.
به عنوان یک محقق در حوزه پهپاد بفرمائید که ایران چه جایگاهی از طراحی، ساخت و تولید را در حوزه پهپاد کسب کرده است و چه کمبودی در این حوزه مشاهده کردید که به تحقیق بر روی این موضوع پرداخته‌اید؟
یکی از صنایعی که کشور ما در آن وارد شده و به طرز موفقیت‌آمیزی پیشرفت کرده است، صنعت طراحی، ساخت و تولید هواپیماهای بدون سرنشین است به خصوص در طراحی و ساخت پهپادهای سایز متوسط و بزرگ، در واقع این پیشرفت به گونه‌ای است که کشور ما مورد تحسین و توجه کشورهای صاحب این سبک قرار گرفته است و همین دلیل واضحی برای رشد چشمگیر جمهوری اسلامی در حوزه پهپاد است.
با توجه به تحقیقات صورت گرفته از سوی تیم پژوهشی دانشگاه، طراحی، ساخت و تولید میکروپهپادهای الکتریکی موضوعی بود که کمتر در کشور به آن پرداخته شده بود و شاهد هستیم که شرکت‌های خارجی به این موضوع ورود کردند و در جایگاه ویژه‌ای قرار دارند، بنابراین به این نتیجه رسیدیم که تحقیقات بر روی میکرو پهپادهای الکتریکی کم‌مصرف با زمان بیشتر پرواز را دستور کار قرار دهیم.
* کرمانشاه باید پیشتاز در حوزه پهبادها باشد
باتوجه به موقعیت استراتژیک استان کرمانشاه این استان چه جایگاهی در طراحی و ساخت پهپاد دارد؟
استان کرمانشاه با توجه به موقعیت استراتژیکی که دارد چه به لحاظ نظامی و دیگر مسائل پتانسیل خوبی می‌تواند برای پیشرفت در حوزه پهپاد داشته باشد، دانشگاه‌های تهران، شیراز و اصفهان با ورود به این صنعت توانستند نرم رشد آن را افزایش داده و کمک شایانی به این صنعت کنند.
از همین رو انتظار می‌رود که استان کرمانشاه نیز در این صنعت پیشتاز باشد، اما متاسفانه تا به حال حرکت دندان‌گیری صورت نگرفته است.
شما از تشکیل این تیم پژوهشی در دانشگاه صنعتی کرمانشاه چیست؟
از جمله اهداف برای تشکیل این گروه پژوهشی ارتباط بیشتر علم با صنعت است در واقع درگیر کردن دانشجویان با صنعت مهم‌ترین هدفی بود که در پیش گرفتیم و خوشبختانه از زمان شکل‌گیری این گروه، دانشجویان زیادی از همین دانشگاه با صنعت ارتباط برقرار کردند و آینده شغلی‌شان تحت تاثیر همین مساله نیز قرار گرفت.
* "ما می‌توانیم" به بالاترین سطح از طراحی وساخت میکرو پهبادها دست پیدا کنیم
در طول تحقیقات پهپادی که گروه پژوهشی دانشگاه داشته تاکنون چه دستاوردهایی کسب کرده و چه گام‌هایی برداشته شده است؟
کار بر روی هواپیماهای فوق سبک با موتورالکتریکی، هم در گنجایش دانشگاه بود و هم هزینه کمتری در برداشت و هم اینکه کمتر در کشور به این نوع پهپادها پرداخته بودند، بنابراین سعی کردیم با دانشجویان به این حوزه ورود کنیم که خوشبختانه توانستیم گام‌های خوبی برداریم.
البته در کلاس میکروپهپادها بحث‌های جدیدی در دنیا مطرح شده و شرکت‌های خارجی به صورت جدی با آبشن‌های جذاب‌تری مشغول به ارائه این نوع پهپادها هستند، به عنوان نمونه می‌توان به میکروپهپادهای شرکت‌های خارجی با وزن 400 گرم اشاره کرد که قابلیت عملیاتی و خوبی دارند؛ ساختن این نوع میکروپهپادها و هواپیماهای فوق سبک تکنولوژی می‌خواهد و بسیار در کارهای نظامی و امداد و نجات کارایی دارند و موثر است، از همین رو مشاهده کردیم که در این زمینه هم نقص داریم و هم اینکه «ما می توانیم» به این سطح از ساخت و طراحی برسیم و کار کنیم.
در حال حاضر تیم تحقیقاتی دانشگاه در کلاس‌های مختلفی کار انجام داده، نخستین کلاسی که کار بر روی آن صورت گرفت هواپیمای برز با طول بال چهار متر و وزن 11 کیلوگرم با 2 ساعت پرواز است که به تعداد 10 نمونه از آن نیز ساخته شده است.
کلاس بعدی پس از برز هواپیمای هما با طول بال چهار متر و وزن 3.5 کیلوگرم و ساعت پرواز هشت ساعت است که به دوربین اپتیکی با بزرگنمایی مناسب و دوربین حرارتی و دید در شب مجهز است، از این نوع پهپادها به عنوان هواپیماهای نظارتی استفاده می‌کنند.
کلاس دیگری که کار بر روی آن‌ها صورت گرفت پهپاد دست پرتاب فرزام با طول بال 2 متر، وزن پنج کیلوگرم و ساعت پرواز یک ساعت است.
بعد از این کلاس نیز به ساخت هواپیمای میلاد با طول بال یک متر، وزن سه کیلوگرم و ساعت پرواز 45 دقیقه پرداختیم که این نوع پهپاد در کلاس میکرو پهپادها به حساب می‌آید.
هدف غایی این تیم پژوهشی برای رسیدن به حالت ایده‌آل در حوزه پهپاد در چه مرحله‌ای است؟
بعد از هواپیمای میلاد، طراحی دیگری با وزن کمتر از یک کیلوگرم و ساعت پرواز 45 دقیقه را در دستور کار قرار دادیم که اگر امکانات کافی در اختیار داشته باشیم، قطعا به ساخت و تولید این طراحی خواهیم رسید.
در دورنمای این تیم تحقیقاتی به دنبال طراحی، ساخت و تولید هواپیماهایی با ساعت پرواز بالا و ماندگاری بیشتر در فضا هستیم؛ در چشم‌انداز چند ساله این گروه تولید هواپیماهای ترکیبی( باتری و خورشیدی) و فوق سبک مد نظر است که بتوانند 24 ساعت، ساعت پرواز داشته باشند.
* برای رشد بیشتر، نظام آموزشی باید هدفمندتر برنامه‌ریزی کند
با توجه به اینکه سابقه طولانی در حوزه صنعت داشتید، مساله ارتباط علم با صنعت را در کشور چگونه ارزیابی می‌کنید؟
واقعیت آن است که ایران رشد خیره کننده‌ای در حوزه علم و فناوری داشته، اما اگر از منظر انتقادی به مساله علم و صنعت نگاه کنیم روشن و واضح است که ارتباط خوبی میان صنعت و علم برقرار نشده است و این نگران کننده به نظر می‌رسد؛ در واقع در نظام آموزشی سیکل بسته‌ای از تولید انبوه دانشجو، تولید انبوه استاد و تولید انبوه مقاله طراحی شده که مساله صنعت را به انزوا کشانده است.
به وفور مقاله مشاهده می‌کنیم، اما در کنار آن کمتر به مساله صنعت توجه شده، به جای آن‌که به دنبال باز کردن گره صنعت در کشور باشیم در پی باز کردن گره برای ژورنال‌ها و مقالات خارجی هستیم و این نمی‌تواند چندان رونقی به صنعت بدهد، بنابراین برای رشد بیشتر، نظام آموزشی باید هدفمندتر برنامه‌ریزی کند تا در صنعت رونق حاصل شود.
اگر صحبتی با دانشجویان و مسؤولان برای توسعه این تیم تحقیقاتی در دانشگاه و استان دارید بفرمایید؟
در صورت وجود امکانات قادر به توسعه تیم پژوهشی پهپاد هستیم؛ دور نمای ایده‌الی برای حوزه پهپاد در نظر داریم که امیدواریم مسؤولان توجه بیشتری داشته باشند تا این آرمان محقق شود.
انتهای پیام/
