مفهوم «خودی» و «غیر خودی» آفت سینمای دفاع مقدس/ حوزه طنز را به ابتذال نکشیم
کارگردان «کاتیوشا» گفت: یکی از آرزوهای من این است که یک فیلم مستقیم درباره دفاع مقدس بسازم اما متأسفانه این حوزه در اختیار خودیها است، برای همین ناگزیرم به صورت غیرمستقیم به دفاع مقدس بپردازم.
اشتراک گذاری :
به گزارش خبرگزاری تقریب، علی عطشانی کارگردان سینما در گفتوگو با خبرنگار ایکنا با بیان اینکه، «کاتیوشا» را در کارنامهاش اثری موفق میداند، اظهار کرد: اینکه گفته میشود این فیلم در مقایسه با «دموکراسی تو روز روشن» کیفیت پایینتری دارد را قبول ندارم، چون بسیاری باور دارند کاتیوشا به درستی به وقایع و مسائل روز جامعه توجه کرده است به ویژه نگاه فیلم به آدمهای جنگ که متأسفانه این روزها کمرنگ شدهاند و به شکل مطلوبی در کار مورد توجه قرار گرفتهاند، البته به هیچ وجه فکر نمیکنم این فیلم خالی از اشکال است، چون اثری در سینما وجود ندارد که عاری از اشکال باشد.
وی افزود: تمام تلاش من این است که از تولید اثر شعاری پرهیز کنم، زیرا میخواستم جوانانی که جنگ را ندیده و درک نکردهاند با آنچه رخ داده، آشنا شوند. در ضمن تلاش کردم با پرهیز از شوخیهای سطحی و غیراخلاقی یک کمدی شریف بسازم که خانوادهها با اطمینان خاطر از تماشای این فیلم لذت ببرند و فکر میکنم به موفقیت لازم هم دست پیدا کردهام، چون فروش بالای سه میلیارد تومان برای کاری که هنوز روی پرده است رقم بدی نیست.
عطشانی در پاسخ به این مطلب که در کاتیوشا هم برخی کلیشهها از جمله تقابل افراد مذهبی و غیرمذهبی وجود دارد، گفت: اینکه ما تقابل دو اندیشه را امری تکراری توصیف کنیم نگاهی غیر منطقی به موضوع است، زیرا آنگاه باید درباره هر موضوعی تنها یک فیلم ساخته شود، درصورتیکه موضوع، مهم نیست، بلکه نحوه پرداخت است که تکراری بودن یک اثر را مشخص میکند. درباره تعداد کاراکترها هم باید بگویم داستانکهای موازی تا حد لازم در کار لحاظ شده است و همین امر موجب شخصیتپردازی متنوع در فیلم شده است.
کارگردان فیلم «دموکراسی تو روز روشن» ادامه داد: برای این اثر از تکرار دور باشد بازیگران را بهنوعی انتخاب کردم که در فیلمهای مشابه کار نکرده باشند. برای مثال هادی حجازیفر تا به حال در فیلمهای کمدی ایفای نقش نکرده بود، حتی احمد مهرانفر هم تصویری جدید از خود ارائه کرده است. با تمام این تلاشها نمیتوانم درک کنم چرا برخی این فیلم را تکراری میدانند.
وی در پاسخ به پرسشی دیگر مبنی بر اینکه اگر از وی خواسته شود که خود نقاط ضعف کارش را بازگو کند به چه آیتمهایی اشاره خواهد کرد گفت: حتماً کار من هم اشکالاتی دارد که خود نیز به آن واقفم، برای همین در اثر بعدیام این نقصانها دیده نخواهد شد، ولی اجازه بدهید الآن به آنها اشارهای نداشته باشم، چون این اتفاق در هیچ جای دنیا رخ نمیدهد که فیلمسازی بخواهد از معایب فیلم خود سخن بگوید.
این کارگردان درباره تمایلات خود در فیلمسازی گفت: من سینمای دفاع مقدس را دوست دارم، زیرا آدمهایی که این حوزه وجود دارند بهشدت برایم قابلاحترام هستند؛ آدمهایی که بدون هیچ انگیزه مادی جان خود را در طبق اخلاص میگذارند تا امروز من بتوانم فیلم بسازم. این نکته را گفتم تا ادعایی بابت فیلمسازی در این حوزه نداشته باشم. فیلم ساختن در این حوزه کمترین کاری است که در این زمینه یک فیلمساز قادر است انجام دهد.
وی بابیان اینکه در فیلمهایی که در آن به موضوعات دینی و دفاع مقدسی پرداخته همیشه از مشاوره افراد آگاه استفاده کرده است، گفت: من از نزدیک جنگ را ندیدهام. برای همین به ادبیاتی که در آنجا وجود داشته آشنا نیستم، از همین رو از مشاوره افراد کارشناس در این زمینه بهره گرفتهام. در کاتیوشا نیز با رزمندهها مشورت کردم و حتی در مورد شوخیهای خاص آنها در جبهه اطلاعاتی کسب کردم، به همین دلیل بازخوردهایی که از رزمندهها دریافت کردهام مطلوب بوده و موجب رنجش آنها نشده است.
وی متذکر شد: اینکه چه ژانری ظرفیت بیشتری برای پرداختن به موضوعات دفاع مقدسی را دارد، سخنان بسیاری مطرحشده، اما من در یککلام حرفم را میگویم؛ «آنچه از دل برآید لاجرم بر دل نشیند». منظور اینکه مهم نیست به چه طریق میخواهید حرف خود را بزنید، بلکه آنچه اهمیت دارد باوری است که در کار مستتر است. ممکن است فروش بالای یک فیلم سبب شود که عدهای تصور کنند آن فیلم اثر موفقی بوده است، اما این معیار بههیچوجه دلیل بر موفقیت یک فیلم نیست، پس سینمای دفاع مقدس را با این حربهها آلوده نکنیم.
این فیلمساز درباره عنوان «خودیها» در سینما گفت: آرزو دارم روزی بتوانم فیلمی بسازم که در آن بهصورت مستقیم به جنگ بپردازم، اما، چون من فیلمساز خودی نیستم، هیچگاه اجازه چنین کاری به من داده نمیشود. این دستهبندی آفتی است که سالهاست گریبان سینمای دینی و دفاع مقدسی ما را گرفته است و حتی موجب دلزدگی مخاطب شده است.
وی در پایان درباره نقدهای وارد به این فیلم سینمایی اظهار کرد: درباره این فیلم نقدهای مثبت و منفی در نشریات مختلف به چاپ رسیده است، هرچند که نقدهای مثبت بیشتر بود، اما در میان نقدهای منفی تنها مطلب ایکنا بود که از نگاه من نگاهی منصفانه به فیلم داشت اما در دیگر نقدها گرایشهای شخصی را به سادگی میتوان مشاهده کرد. این رویکرد آسیبی جدی برای حوزه نقد نویسی است که باید اصلاح شود.