«نیکی هیلی» هزینه ناکارامدی دولت ترامپ را پرداخت/ استعفا یا اخراج؟
نماینده آمریکا درذ سازمان ملل روز گذشته بدون پیش زمینه استعفا کرد، نکته جالب توجه پذیرفتن این استعفا از سمت رئیس جمهور آمریکا بلافاصله پس از انتشار خبر بود.
اشتراک گذاری :
به گزارش خبرگزاری تقریب؛ نیکی هیلی، نماینده دائم آمریکا در سازمان ملل متحد، آنقدر در بین جمهوری‌خواهان محبوب است که دونالد ترامپ حتی برای کنار گذاشتنش تلاش کند تا بدون کدورت و با تعریف و تمجید این اتفاق بیفتد.
نیکی هیلی بیست و نهمین نماینده آمریکا در سازمان ملل، سه‌شنبه بدون اینکه کسی را در جریان قرار دهد، استعفا کرد. بلافاصله پس از انتشار این خبر رئیس‌جمهور آمریکا آن را پذیرفت و گفت هیلی تا پایان سال ۲۰۱۸ پست خود را ترک خواهد کرد.
برخی منابع می‌گویند که او هفته گذشته در کاخ سفید با ترامپ موضوع استعفا را بررسی کرده است اما بسیاری در کاخ سفید از آن مطلع نشدند تا دیروز با انتشار این خبر غافلگیر شوند. هرچند ترامپ و هیلی پس از انتشار خبر استعفا و موافقت با آن، با یکدیگر دیدار و در کنفرانس خبری شرکت کردند با این حال، هیچ‌کدام از دوطرف نتوانستند دلیل روشن و قانع‌کننده‌ای برای پایان دادن به همکاری‌هایشان را اعلام کنند. پذیرش فوری این درخواست از سوی ترامپ باعث شد دو گمانه‌زنی در این باره مطرح شود؛ یکی این احتمال که دولت آمریکا به دنبال تغییر بنیادین در سیاست خارجی خود خواهد بود و دیگری اینکه اختلافات ترامپ و هیلی به‌ویژه در موضوع روسیه باعث این جدایی شده است.
نیکی هیلی یکی از سرسخت‌ترین مخالفان دونالد ترامپ در کارزار انتخاباتی درون جمهوری‌خواهان و حامی مایک روبیو نامزد دیگر از حزب جمهوری‌خواه بود. با این حال ترامپ او را به‌عنوان نماینده دائم آمریکا در سازمان ملل برای رای اعتماد به مجلس سنا معرفی کرد و او در 27 ژانویه 2017 توانست به‌عنوان نماینده دائم این کشور در سازمان ملل از سنا رای اعتماد بگیرد. هیلی فاقد تجربه در حوزه سیاست خارجی بود اما ماموریت خود را پیاده‌سازی هر آنچه ترامپ در حوزه سیاست خارجی به دنبال آن بود، تعریف کرده بود و همین موضوع نیز باعث شد تا در دولت ترامپ، او بیش از رکس تیلرسون نماینده سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا باشد.
هیلی با ترامپ در سه حوزه سیاست خارجی آمریکا به‌طور کامل همراه بود. او بر اساس آنچه ترامپ خواسته بود، به دنبال تغییر یا اصلاح در سازمان ملل بود؛ دفاع از رژیم صهیونیستی را بخش جدایی‌ناپذیر سیاست خارجی آمریکا می‌دانست و به همین دلیل نیز کشورش را از شورای حقوق بشر سازمان ملل به دلیل «مشی ضداسرائیلی» این نهاد خارج کرد. اما مهم‌ترین محوری که او و ترامپ با یکدیگر همپوشانی داشتند، مقابله با ایران بود. هیلی یکی از سرسخت‌ترین مخالفان ایران در سازمان ملل بود و کمتر هفته یا ماهی بود که او از ایران انتقاد نکند. او ایران را متهم به کمک تسلیحاتی به شورشیان حوثی در یمن، آموزش شبه‌نظامیان شیعه در عراق و حزب‌الله لبنان می‌کرد و همواره تلاش داشت برای ادعاهایش مستنداتی جمع کند.
دعوت از سفرای کشورها و نمایش بقایای یک موشک که ادعا می‌شد ساخت ایران است و حوثی‌ها به ریاض شلیک کردند، بخشی از آن چیزی بود که هیلی برای متهم کردن ایران به نقض تعهدات بین‌المللی جمع‌آوری کرده بود. هیلی به دنبال این بود که با استفاده از بقایای موشک ادعایی، ائتلافی را ضدایران تشکیل دهد و پرونده ایران را به علت نقض قطعنامه 2231 به شورای امنیت ببرد. در جلسه فوریه 2018 شورای امنیت سازمان ملل که برای بررسی و رای‌گیری درباره یک قطعنامه ضدایرانی تشکیل شده بود، روسیه با استفاده از حق وتو، جلوی تصویب این قطعنامه را گرفت.
هیلی در حالی که ائتلاف خود را در برابر ائتلاف ایران و روسیه شکست‌خورده می‌دید اعلام کرد اگر روسیه به اقدامات حفاظتی خود برای ایران ادامه دهد آمریکا و شرکایش خودشان اقدام خواهند کرد. اگر از طریق شورا نتوانیم کاری کنیم خودمان اقدام می‌کنیم. هیلی در پرونده هسته‌ای هم سیاست ترامپ را دنبال می‌کرد. او هر چند بین «خروج از برجام» و «اصلاح» این توافق هسته‌ای سرگردان بود اما هیچ‌گاه نتوانست اجماعی در حمایت از خروج آمریکا از برجام علیه تهران ایجاد کند. هیلی در دورانی که آمریکا در این توافق هسته‌ای حضور داشت، یک سفر بسیار مهم به وین داشت و در این سفر با یوکیا آمانو، دبیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دیدار کرد و خواستار بازرسی کامل آژانس از تمام مکان‌ها در ایران بدون هیچ‌محدودیتی شد. او البته تلاش کرد با زیرسوال بردن اعتبار آژانس در بازرسی از تاسیسات هسته‌ای ایران، مقدمات خروج ترامپ از برجام را فراهم کند. آخرین پروژه‌ای که هیلی اجرا کرد، استفاده از ظرفیت ریاست آمریکا بر شورای امنیت بود. او تلاش کرد این نشست را به نشست ضدایرانی تبدیل کند اما حمایت‌ها از ایران باعث تغییر نسبی دستور کار و درنهایت شکست این پروژه شد.
اختلاف درباره پوتین
اما یکی از اصلی‌ترین محل‌های نزاع و اختلاف هیلی و ترامپ، به موضوع روسیه بازمی‌گردد. نیکی هیلی یکی از مخالفان توسعه روابط آمریکا با پوتین و مسکو بود. این مخالفت باعث شده بود وی در آوریل 2017 در اظهارنظری اعلام کند دولت آمریکا قصد دارد تحریم‌های جدیدی علیه شرکت‌ها و افراد روسی را که به کمک توسعه تسلیحات شیمیایی دمشق آمده‌اند، اعمال کند. همین موضوع باعث ناراحتی شدید ترامپ از نیکی هیلی شده بود. آن‌گونه که رسانه‌های آمریکایی گزارش داده‌اند ترامپ به همین منظور تصمیم گرفت تحریم‌های روسیه را رد کند تا به اعتبار عمومی وی خدشه وارد سازد.
استعفا با یک تغییر
در کنفرانس مطبوعاتی ترامپ و هیلی، دونالد ترامپ ادعا کرد هیلی 6 ماه پیش تقاضای استعفا کرده بود. با فرض صحت این موضوع، باید بررسی کرد چه اتفاقی در دولت ترامپ افتاده که او تقاضای استعفا کرده است. موضع سرسختانه دونالد ترامپ علیه توافق هسته‌ای با ایران درنهایت همان‌گونه که پیش‌بینی می‌شد، باعث خروج اصلی‌ترین مهره سیاست خارجی آمریکا یعنی رکس تیلرسون وزیر امور خارجه از دولت شد. تیلرسون موافق توافق هسته‌ای با ایران و مخالف خروج از آن بود. او اسفند سال گذشته استعفا کرد تا ترامپ و هیلی، سناریوی خود در توافق هسته‌ای با ایران را دنبال کنند. با استعفای تیلرسون، بسیاری با توجه به همراهی با ترامپ، هیلی را گزینه احتمالی تصدی وزارت امور خارجه می‌دانستند.
سیاست خارجی دولت ترامپ با تمرکز بر برنامه هسته‌ای ایران و تلاش برای دفاع از متحدان سنتی ایالات متحده در خاورمیانه، چرخشی جدی کرد. برکناری تیلرسون، انتصاب مایک پمپئو و جان بولتون به‌عنوان وزیر خارجه و مشاور امنیت ملی کاخ سفید، نئوکان‌ها را به دیپلماسی آمریکا بازگرداند. نیکی هیلی در میان این چهره‌های جدی عملا درخشش آرمانگرایانه‌اش را از دست داد و به دیپلماتی معتدل و میانه‌رو بدل شد. او با این تغییرات متوجه شد که دیگر نمی‌تواند نقش سابق خود را ایفا کند و ناچار به استعفا شد. البته ترامپ با این استعفا موافقت نکرد تا او چند ماهی دیگر در دولت بماند.
سه‌شنبه شبکه خبری «سی‌ان‌ان» در وب‌سایت خود گزارش داد که جان بولتون، مشاور شورای عالی امنیت ملی آمریکا و شماری از اعضای این شورا به ترامپ توصیه کرده بودند در صورتی که هیلی خواست از سمتش استعفا دهد با استعفای او مخالفت نکند، چراکه او بیش از این دیگر توان ایفای نقش در این سمت را ندارد. آنها گفته بودند که باید این سمت به دوش کسی بیفتد که بتواند بار مسئولیت بیشتری را در دفاع از منافع آمریکا به دوش بکشد. اما شبکه خبری «الجزیره» نیز گزارش داد که برخی منابع خبری می‌گویند ناکامی نیکی هیلی در میزبانی موفقیت‌آمیز جلسه شورای امنیت امسال سازمان ملل با محوریت ایران- که ریاست آن برعهده دونالد ترامپ بود و انتظار می‌رفت آمریکا بتواند جامعه جهانی را علیه ایران در این نشست بسیج کند- با واکنش‌های صریح متحدان اروپایی آمریکا مواجه شد به‌گونه‌ای که به‌صراحت اکثر حاضران از خروج آمریکا از برجام انتقاد کردند؛ این امر یکی از عوامل اصلی برکناری نیکی هیلی از نمایندگی آمریکا در سازمان ملل بود.
