ادبیات انقلاب به هیچ وجه ایدئولوژیک نیست/ فرهنگ؛ مقوله‌ای مغفول در همه دولت‌ها
یک شاعر و نویسنده انقلابی گفت: ادبیات انقلاب یک ادبیات دینی است و شاکله آن توجه به معنویت و اخلاق است. ادبیات ایدئولوژیک صرفاً تبلیغاتی است و به مفاهیم معنوی کاری ندارد؛ نویسندگان انقلابی ایدئولوژیک نیستند و طرفدار ارزش‌هایی هستند که مطالبه شده‌اند و این ارزش‌ها جنبه محافظه‌کارانه ندارند.
اشتراک گذاری :
به گزارش خبرگزاری تقریب، اسماعیل امینی در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا، در پاسخ به این پرسش که آیا ادبیات انقلاب فراگیر شده است گفت: بنیان اصلی شعر و ادبیات ایران در هزار سال گذشته ترویج اخلاق، معنویت و فرهنگ بوده و این شاخص‌ها در دوره انقلاب و به واسطه تحولات اصلی در بنیان آثار ادبی با فرهنگ انقلاب همسو شده‌اند.
وی ادامه داد: فراگیری ادبیات انقلاب محصول توجه دستگاه‌ها به این ژانر ادبی نیست، بلکه بسیاری از شعرا و نویسندگان در آن مقطع وظیفه خودشان می‌دانستند که به موضوع ادبیات انقلاب بپردازند؛ آن‌ها در زمان جنگ به حمایت از مقاومت پرداختند و برای نگه داشتن مرزهای اعتقادی و ملی شعر سرودند و برگ‌های زرینی در دفتر ادبیات مقاومت رقم زدند.
این نویسنده تصریح کرد: ارزش‌هایی که حین جنگ آفریده شد، مورد توجه و علاقه شاعران بوده و آن‌ها در این باره شعرهای بسیاری سرودند که فراگیر شده است. اینکه بگوییم ادبیات انقلاب فراگیر شده یا نشده است، علمی نیست و بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد. دنیای شعر به هرحال محصول اندیشه‌های فردی شاعر است و شعر مانند لباس نیست که در مقطعی مد و رایج شود. به نظرم اگر بخواهیم قاطعانه در این زمینه اظهار نظر کنیم، بر مبنای خرد و منطق رفتار نکرده‌ایم.
امینی در پاسخ به این پرسش که آیا ادبیات انقلاب با توجه به هزینه‌هایی که انجام شده توانسته به جایگاه خود دست یابد، گفت: برای ادبیات انقلاب هزینه‌ای نشده است که البته فکر می‌کنم یکی از دلایل سالم ماندن این حوزه هزینه نشدن برای آن است. معتقدم زمانی که پول غیرمعقول وارد حوزه‌ای می‌شود، آدم‌های غیرمعقول هم با آن وارد می‌شوند؛ بنابراین اگر این‌چنین برای ادبیات انقلاب هزینه نکنیم بهتر است.
وی ادامه داد: ارزش‌های انقلاب همیشه مورد توجه شاعران و نویسندگان بوده و آن‌ها در این حوزه آثاری را آفریده‌اند. طبعاً ادبیات انقلاب به جایگاه مناسب رسیده است، اما نباید انتظار داشته باشیم که کتاب یا شعر انقلاب همچون فیلم و موسیقی انقلاب پرفروش باشد؛ چراکه جنس این‌ها با یکدیگر متفاوت است. گاهی کتاب خوب به دلیل معرفی نامناسب نمی‌تواند مخاطب خود را جذب کند و کتاب‌های نازل بیشتر مورد توجه مخاطبان قرار می‌گیرند. برای مثال حافظ و سعدی در بسیاری از خانه‌های ایرانی موجود است، اما چند ایرانی برای یکبار هم که شده حافظ و سعدی را از ابتدا تا انتها خوانده‌اند. امروزه کسی کتاب نمی‌خواند و نمی‌توان توقع داشت که در این شرایط کتاب‌ها پرفروش شوند، اما بسیاری از کتاب‌ها در همین میان پرفروش می‌شوند و این تجدید چاپ‌ها هم بیانگر مخاطب واقعی در بسیاری از آثار نیست.
این نویسنده در پاسخ به این پرسش که آیا ادبیات انقلاب به سفارشی‌نویسی محدود شده است؟ گفت: معتقدم اصل سفارش دادن اشکالی ندارد و بسیاری از آثار هنری برجسته سفارشی است. اساساً برخی هنرها وابسته به سفارش است و باید سفارش داده شود. سفارش زمانی بد است که سفارش‌دهنده در محتوا دخالت کند یعنی به نویسنده یا شاعر بگوید که من مقداری پول می‌دهم و شما باید هر آنچه را که من می‌خواهم بنویسید. این امر ناخوشایند است و آسیب‌های فراوانی در پی دارد.
وی با اشاره به تأثیر سیاست‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت‌های مختلف بر روی ادبیات انقلاب اظهار کرد: متأسفانه بخش‌های علمی و فرهنگی کشور همچون وزارت آموزش و پرورش، وزارت علوم و تحقیقات و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، به لحاظ مالی و اثرگذاری ضعیف‌ترین بخش‌ها در دولت‌های مختلف هستند؛ چراکه اعتنایی به این بخش‌ها نمی‌شود؛ در کشور برای امکانات مختلف میلیاردها تومان هزینه می‌شود اما کتاب‌های درسی محل توجه عمده مسئولان نیست، زیرا دست‌اندرکاران اعتقادی به هزینه کردن در این حوزه‌ها ندارند. مسئولان فرهنگی غالباً فارغ‌التحصیل‌های رشته‌های غیرمرتبط هستند و به همین دلیل اعتباراتی که مربوط به فرهنگ است در موارد دیگری هزینه می‌شود.
امینی با اشاره به این موضوع که ادبیات انقلاب ایدئولوژیک نیست، گفت: ایدئولوژیک بودن ادبیات را روشنفکرانی مطرح می‌کنند که این نوع ادبیات را با ادبیات کشورهای کمونیستی مقایسه می‌کنند و این نوع نگاه بیشتر نوعی فریبکاری است. ادبیات انقلاب یک ادبیات دینی است و شاکله آن توجه به معنویت و اخلاق است. ادبیات ایدئولوژیک صرفاً تبلیغاتی است و به مفاهیم معنوی کاری ندارد؛ نویسندگان انقلابی ایدئولوژیک نیستند و طرفدار ارزش‌هایی هستند که مطالبه شده‌اند و این ارزش‌ها جنبه محافظه‌کارانه ندارند.
وی در پایان با اشاره به اثر جدیدش که در دست چاپ است، گفت: اخیراً کتابی با نام «لبخند با کلاس» را در انتشارات مدرسه در دست چاپ دارم و رویکردم در این کتاب نگاه به شیوه آموزش در مکتب‌های قدیم است که تاریخچه آن به قرن ششم هجری می‌رسد.
