اعلام سرانه دقیق کتابخوانی در ایران «به همین سادگی» نیست
دبیر هفته کتاب با اذعان به اینکه به خاطر نبود تعریفی مشخص از مطالعه، نمی‌توان به همین سادگی آماری از کتابخوانی ایرانی‌ها اعلام کرد، از احتمال انجام یک طرح پژوهشی میدانی در این رابطه خبر داد.
اشتراک گذاری :
به گزارش خبرگزاری تقریب، هفته کتاب، نام مجموعه مراسمی است که از سال ۱۳۷۲ هر ساله بین روزهای ۱۰ تا ۲۴ آبان (به مدت یک هفته) به ابتکار و هدایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای ترویج کتاب و کتابخوانی برگزار می‌شود.
امسال هم در شهریورماه، برنامه‌های بیست و ششمین دوره هفته کتاب با مشخص شدن دبیر و اعضای شورای سیاستگذاری آن و با ابلاغ احکامی از سوی معاون فرهنگی وزیر ارشاد، کلید خورد؛ در اولین تصمیم این شورا، مقرر شد که این مناسبت از کاشان، پایتخت کتاب ایران، گشایش پیدا کند و با توجه به تقارن آن با هفته وحدت، اختتامیه‌اش هم در مهاباد برگزار شود.
تکراری بودن برنامه‌ها و موازی‌کاری در این رابطه، همواره جزو انتقادهای کارشناسان حوزه کتاب و نشر به برنامه‌های هفته کتاب بوده است؛ «محسن جوادی» معاون امور فرهنگی وزیر ارشاد و رئیس شورای سیاستگذاری هفته کتاب معتقد است که باید جلوی برگزاری برنامه‌های کم مخاطب در این هفته گرفته شود و برنامه‌ها، همگی نوآورانه و خلاقانه باشند.
به اذعان وی، برنامه‌های هفته کتاب نباید رنگ دولتی به خود بگیرند و مشارکت مردم و جوانان در بین آنها باید پُررنگ باشد. شعاری هم که برای دوره بیست و ششم هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران انتخاب شده، «حال خوش خواندن» است.
«نیکنام حسینی‌پور» دبیر هفته کتاب امسال در گفتگو با خبرنگار مهر، از تغییرات رویکردی در برنامه‌های این دوره از هفته کتاب سخن گفت و عنوان کرد: رویکرد اصلی این دوره از هفته کتاب، درگیر کردن بیشتر بخش خصوصی، تشکل‌های صنفی و بخش‌های مردمی در برنامه‌های این مناسبت، به جای دادن فضا برای مانور بخش‌های دولتی است.
وی با اشاره به اینکه دولت باید در همان حوزه سیاستگذاری و حمایت از فعالیت‌های هفته کتاب متوقف باشد، از این گفت که در سال‌های گذشته از برخی نهادهای فعال غیردولتی در حوزه کتاب برای مشارکت در هفته کتاب، غفلت شده است و در عین حال مشارکت وزارتخانه‌هایی مانند «صمت» و کار، تعاون و رفاه اجتماعی را از ویژگی‌های این دوره از هفته کتاب برشمرد.
دبیر هفته کتاب همچنین به تقارن این مناسبت با ۴۰ سالگی انقلاب و نیز هفته وحدت اشاره کرد و افزود: با توجه به اتفاقاتی که در ماه‌های اخیر در منطقه و پیرامون ایران رخ داده است، تلاش خواهیم کرد کتاب را فصل وحدتی برای همه اقوام و ادیان و مذاهب، قرار دهیم و در استان‌های مرزی و نقاطی که اهل سنت ما حضور دارند، تجلیل‌هایی از ناشران و مولفان این خطه که در جهت تقریب مذاهب آثاری عرضه کرده‌اند، صورت خواهد گرفت.
حسینی‌پور ضمن تاکید بر استفاده حداکثری از ظرفیت‌های موجود در معاونت‌های تخصصی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای حمایت از برنامه‌های این دوره از هفته کتاب، در رابطه با اینکه آیا پس از ۲۶ دوره از برگزاری هفته کتاب، قرار هست آماری دقیق و رسمی از سرانه کتابخوانی ایرانی‌ها اعلام شود؟، گفت: واقعیت این است که سرانه مطالعه، مسئله‌ای نیست که بتوانیم به همین سادگی آن را مشخص و اعلام کنیم.
وی ادامه داد: استخراج و اعلام عدد مربوط به سرانه مطالعه و یا کتابخوانی، نیاز به انجام پژوهش‌های عظیم با استفاده از سنجه‌های بزرگ دارد و باید شاخص‌های کتابخوانی ما مشخص باشد چون به هر حال تعریف مختلفی از کتابخوانی وجود دارد؛ برخی معتقدند که مثلاً خواندن کتاب‌های درسی و یا کتب ادعیه هم باید در آمار سرانه کتابخوانی بیاید. لذا باید ابتدا تعریف دقیقی از مطالعه به دست بیاید و بعد درباره سرانه کتابخوانی اظهار نظر کرد.
دبیر بیست و ششمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران همچنین از ارائه پیشنهادی به پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات برای انجام پژوهشی جامع و طرحی میدانی در این زمینه خبر داد و ابراز امیدواری کرد که در سال‌های آینده آمار دقیق مربوط به کتابخوانی در ایران، به دست بیاید و اعلام شود.
