همه دنیا شاهد بوده‌اند که همکاریهای سه‌جانبه ایران، سوریه و لبنان دستاوردهای بسیار زیادی را برای منطقه خاورمیانه به صورت عام و برای سوریه و لبنان به صورت خاص داشته است.
اشتراک گذاری :
سفر اخیر رئیس‌جمهور کشورمان به لبنان، بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های خارجی داشت، بخشی از این بازتاب‌ها به دلیل تاثیر این سفر در تحولات منطقه‌ای و داخلی لبنان بود و بخشی نیز به خاطر جوسازی‌های رسانه‌ای که برخی رسانه‌های رژیم صهیونیستی درخصوص این سفر انجام داده بودند.
به گزارش خبرگزاری تقریب (تنا) به نقل از پایگاه اطلاع رسانی دولت، صهیونیست‌ها حتی تهدیداتی برای لغو یا تعویق این سفر کردند که البته هیچ یک از آنها تاثیری در برنامه‌های این سفر نداشت و محمود احمدی‌نژاد با حضور در جنوبی‌ترین مناطق لبنان، مواضع جمهوری اسلامی ایران را نسبت به تحولات منطقه بیان کرد. استقبال گسترده‌ای که توسط مردم و گروه‌های مختلف لبنانی از رئیس‌جمهوری اسلامی ایران انجام شد یکی دیگر از ویژگی‌های این سفر بود که در رسانه‌ها بازتاب داشت. در گفت‌وگویی با غضنفر رکن‌آبادی، سفیر کشورمان در لبنان به بررسی ابعاد اهمیت این سفر و تاثیرات آن بر تحولات منطقه‌ای پرداخته‌ایم که مشروح آن را می‌خوانید.
س:استقبال از رئیس‌جمهور کشورمان در سفر به لبنان بسیار چشمگیر بود. آیا چنین جمعیتی را پیش‌بینی می‌کردید؟
این استقبال واقعا هم در بعد رسمی و هم در بعد مردمی بیش از حد انتظار بود. طبیعی بود که با توجه به الهام مقاومت اسلامی و اندیشه‌های حضرت امام و تشکیل مقاومت اسلامی و تشکیل جنبش مقاومت اسلامی حزب‌الله در لبنان و همچنین با توجه به نقش برجسته انقلاب اسلامی و نفوذ اصول عالیه انقلاب اسلامی در سرزمین لبنان و میان لبنانی‌ها، استقبال خوب از رئیس‌جمهور صورت بگیرد. اما خیلی از مواردی که اتفاق افتاد بیش از حد انتظار بود و استقبال بسیار گسترده بود. زمان ورود آقای احمدی‌نژاد به لبنان ساعت ۳۰/۸ صبح اعلام شده بود و قرار بود که مردم از ساعت ۳۰/۷ در خیابان حاضر شوند.
این در حالی است که در کشورهای عربی همچون لبنان مردم معمولا زودتر از ساعت ۱۰ صبح بیرون نمی‌آیند و این که مردم در آن ساعت روز برای استقبال بیایند برای خود ما هم خیلی ثقیل بود، اما آقای احمدی‌نژاد تاکید داشت که هرچه سریع‌تر وارد لبنان شود تا برای برنامه‌های مختلف زمان داشته باشد و بتواند حداکثر استفاده را از سفر ۲ روزه خود در جهت پیگیری اهدافی که به منافع ایران و لبنان بینجامد، ببرد. با توجه به چنین اولویت‌هایی، ایشان اصلا تاکیدی روی زمان ورود و مسائل مربوط به استقبال نداشتند و بر همین اساس ما مجبور بودیم با توجه به تنگ‌بودن زمان، سفر را از همان ساعت اولیه روز آغاز کنیم و گفتیم که به هر حال هر کس به نظام جمهوری اسلامی ایران، اصول انقلاب اسلامی، اندیشه‌های گهربار امام خمینی و رهنمودهای رهبر معظم انقلاب علاقه‌مند باشد وظیفه خودش را می‌داند و در مراسم استقبال حاضر می‌شود و آن کسی که هم که در این زمره نیست هر کاری بکنیم فایده ندارد و به استقبال نمی‌آید.
اما با وجود این که سفر از همان ساعات اولیه صبح آغاز شد ما شاهد حضور گسترده مردمی بودیم و حتی بعضی جاها در وسط خیابان، مردم مانع حرکت خودروی رئیس‌جمهور شدند. ما پیش‌بینی کرده بودیم که رئیس‌جمهور بتواند ظرف نیم ساعت، فاصله ۵ کیلومتری فرودگاه تا کاخ ریاست جمهوری لبنان را بپیماید، اما استقبال گسترده مردم مانع از تحقق این پیش‌بینی ما شد. مخصوصا در بعضی از بخش‌ها استقبال‌کنندگان عواطف شدید خودشان را ابراز می‌کردند و حتی گریه می‌کردند و در این مواقع، رئیس‌جمهور نمی‌توانست بی‌تفاوت از کنار مردم عبور کند و با کنار گذاشتن تمام اصول امنیتی به ابراز احساسات با مردم می‌پرداخت و در میان آنها حاضر می‌شد که خود این موضوع به کندی بیشتر حرکت منجر می‌شد.
س: بعضی از رسانه‌های خارجی ادعا می‌کردند استقبال گسترده از رئیس‌جمهور ایران به خاطر کمک‌هایی است که کشورمان به لبنان انجام داده است. اتخاذ چنین مواضعی را از سوی این رسانه‌ها چگونه تحلیل می‌کنید؟
یکی از تحلیلگران همین رسانه‌ها نوشته بود: ولو این که فرض کنیم آوردن مردم به صحنه با یک تصمیم سیاسی و براساس دستور صورت گرفته باشد ولی آیا می‌توان براساس یک دستور سیاسی به مردم گفت گریه کنند.
حضور آقای احمدی‌نژاد و این استقبال بسیار گسترده عاطفی، برای خود مسوولان لبنانی هم شگفت‌انگیز بود و تا حالا سابقه نداشت که یک مقام خارجی، این چنین عاطفی و احساسی در کشورشان مورد استقبال قرار بگیرد. آن همه شور و هیجانی که در مراسم استقبال وجود داشت در حقیقت به معنی استقبال از انقلاب اسلامی، حضرت امام خمینی و رهبر معظم انقلاب و در واقع تقدیر از جمهوری اسلامی ایران بود که بیداری اسلامی و بیداری عمومی را به صحنه لبنان وارد کرد. لبنان متشکل از ۱۸ طایفه است و استقبال‌کنندگان فقط از یک مجموعه و فرقه خاص نبودند. در ورزشگاه الرایه که آقای رئیس‌جمهور سخنرانی کرد ما شاهد حضور گسترده تمامی طوایف با ادیان مختلف اعم از مسلمان و مسیحی و دروزی بودیم. این مساله هم در لباس‌ها و شکل ظاهری شرکت‌کنندگان مشخص بود و هم در پرچم‌هایی که توسط آنها حمل می‌شد. بنابراین اساسا این که کسی بخواهد این استقبال گسترده را با طرح مسائلی نظیر کمک مالی یا چیزهای دیگر کم اهمیت کند اصلا درست نیست و به هیچ عنوان با استقبال گسترده‌ای که در بیروت، در جنوب لبنان و در قانا صورت گرفت تطبیق نمی‌کند.
س: بحث حفاظت از رئیس‌جمهور در لبنان بر عهده چه گروه یا ارگانی بود؟
مسوولیت حفاظت از رئیس‌جمهور به صورت کامل بر عهده دولت لبنان و یگان امنیتی گارد ریاست‌جمهوری این کشور بود.
س: تصاویری که پخش می‌شد حکایت از تدابیر شدید امنیتی برای حضور آقای احمدی‌نژاد داشت. آیا این تدابیر در چنین سفرهایی طبیعی است یا این که در این سفر به خاطر تهدیدات موجود از سوی رژیم صهیونیستی، تدابیر ویژه‌ای اندیشیده شده بود؟
با توجه به استثنایی‌بودن این سفر و استثنایی بودن استقبال و استثنایی بودن حضور گروه‌های مختلف مردم، طبیعی بود که به همان میزان تعداد نیروهای حفاظتی هم افزایش پیدا کند. ما نداشته‌ایم که رئیس‌جمهور یا پادشاه یا امیری وارد لبنان شود و بخواهد در خیابان در جمع مردم حاضر شود یا این که در داخل خودروی سرباز با سرعت ۱۰ کیلومتر در ساعت از میان مردم عبور کند و به مردم ابراز احساسات کند.
معمولا مقامات کشورها خیلی سریع به کاخ ریاست‌جمهوری می‌روند، اما طبیعی است که با آن استقبال گسترده و با توجه به برنامه‌های مردمی که برای این سفر تدارک دیده شده بود، تعداد نیروهای حفاظتی نیز به صورت متناسب افزایش پیدا کند و علت افزایش این حضور به این خاطر بود. البته اسرائیلی‌ها خیلی تلاش کردند که با ایجاد فضای روانی، مانع از انجام این سفر بشوند یا لااقل آن را به تعویق بیندازند یا حتی اگر قرار است این سفر انجام شود، رئیس‌جمهور به جنوب لبنان نرود، اما خوشبختانه تمام تلاش‌های آمریکایی‌ها و اسرائیلی‌ها ناکام ماند. در آستانه این سفر ما شاهد بودیم که سفارت آمریکا در لبنان به ستادی برای تاثیرگذاری بر جریان‌های سیاسی مختلف در لبنان تبدیل شده بود تا این که بتوانند این سفر را لغو کنند یا به تاخیر بیندازند، اما با وجود ایستادگی خوبی که دولتمردان لبنانی در برابر فشارها از خودشان نشان دادند، هیچ یک از درخواست‌های آمریکا و رژیم صهیونیستی عملی نشد و این سفر در کمال صلابت انجام شد و اقتدار و عزت جمهوری اسلامی ایران و افکار حضرت امام بار دیگر به نمایش گذاشته شد و مورد استقبال طوایف مختلف لبنان قرار گرفت.
س: در برخی اخبار آمده بود که جنگنده‌های رژیم صهیونیستی در زمان سخنرانی ریاست جمهوری در بنت‌جبیل بر فراز منطقه پرواز می‌کردند و حتی برخی اخبار حکایت از این داشت که رژیم صهیونیستی تهدید کرده بود که رئیس‌جمهور را در صورت حضور در بنت جبیل ترور می‌کند. آیا این اخبار صحت داشت؟
برای ایجاد فضای روانی و جنگ روانی ما شاهد انتشار حجم انبوهی از این‌گونه اخبار بودیم. بحث اقدام به ترور یا ربودن و دستگیری رئیس‌جمهور از جمله این موارد بود و صهیونیست‌ها به هر عاملی متوسل شدند تا بر این سفر تاثیر منفی بگذارند، اما همین موضوع و تمرکز آنها روی این سفر باعث شد که توجه افکار جهانی از هر مساله دیگری رها شود و معطوف به این سفر شود. سفر رئیس‌جمهور ایران به لبنان مهم بود اما تمرکز ویژه امپراتوری رسانه‌ای صهیونیست‌ها بر این سفر باعث شد که بیش از پیش مهم جلوه داده شود.
استقبال گسترده‌ای که توسط مردم و گروه‌های مختلف لبنانی از رئیس‌جمهوری اسلامی ایران انجام گرفت یکی از ویژگی‌های سفر تاریخی احمدی نژاد بود.
می‌توان گفت که این سفر هم در بعد استقبال مردمی و هم در بعد سیاسی، کاملا موفق بود و تاثیرات آن را در صحنه سیاسی لبنان و صحنه منطقه‌ای و بین‌المللی شاهد بوده و هستیم.
مخصوصا بعد از این که این تلاش‌ها با شکست روبه‌رو شد، اهمیت این سفر دوچندان شد. صهیونیست‌ها حتی اقدام به نظرسنجی کردند تا ببینند که نظر جامعه صهیونیستی در خصوص ترور یا ربودن رئیس‌جمهور ایران چیست، اما فقط ۲ درصد آنها با این بحث موافق بودند. لذا وقتی که آنها ناامید شدند شروع به یک سری اعمال ایزایی کردند. موضوع به پرواز در آمدن جنگنده‌های رژیم صهیونیستی بر فضای لبنان امری طبیعی است و ما هر روز شاهد پرواز جنگنده‌های این رژیم در کل آسمان لبنان هستیم. شکستن دیوار صوتی توسط جنگنده‌های رژیم صهیونیستی، امری روزمره است و از زمان تصویب قطعنامه ۱۷۰۱ از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد در سال ۲۰۰۶ تا الان، بیش از ۶ هزار بار این قطعنامه نقض شده است و هواپیماهای رژیم صهیونیستی با نقض این قطعنامه وارد حریم هوایی لبنان شده‌اند و به ایجاد رعب و وحشت می‌پردازند. البته مردم لبنان هم عادت کرده‌اند و کار طبیعی خودشان را انجام می‌دهند و این اقدامات رژیم صهیونیستی هیچ‌گونه تاثیری بر فعالیت‌ها و زندگی روزمره آنها ندارد. زمانی هم که آقای احمدی‌نژاد با صلابت مواضع جمهوری اسلامی ایران را علیه رژیم صهیونیستی اعلام می‌کرد، جنگنده‌های رژیم صهیونیستی هم بر فراز آن منطقه در حال پرواز بودند در فاصله نزدیکی به آن منطقه هم تانک‌ها و نیروهای پیاده رژیم صهیونیستی اقدام به برگزاری رزمایشی کردند تا به نوعی ایجاد رعب و وحشت کنند، اما این‌گونه اقدامات هیچ تاثیری در برنامه‌های رئیس‌جمهور نداشت و تمامی برنامه‌ها همان‌طور که از قبل تنظیم شده بود به صورت کامل اجرا شد و می‌توان گفت که این سفر هم در بعد استقبال مردمی و هم در بعد سیاسی، کاملا موفق بود و تاثیرات آن را در صحنه سیاسی لبنان و صحنه منطقه‌ای و بین‌المللی شاهد بوده و هستیم. در همین سفر شاهد بودیم که پس از مدت‌ها پیگیری و مذاکره، ۱۶ وزارتخانه جمهوری اسلامی ایران با ۱۶ وزارتخانه لبنان توافقنامه‌هایی را امضا کردند و امیدواریم با آغاز مراحل اجرایی این توافقنامه‌ها ما شاهد آغاز مراحل جدیدی از روابط گسترده میان دو کشور در زمینه‌های مختلف باشیم.
س: انفعال برخی رسانه‌ها در بازتاب استقبال گسترده از رئیس‌جمهوری ایران در این سفر را چگونه تحلیل می‌کنید؟
خیلی‌ها تلاش داشتند این‌طور جلوه دهند که سفر آقای احمدی‌نژاد به لبنان فقط برای حمایت از یک گروه خاص در برابر جریان‌های دیگر است و جمهوری اسلامی ایران در این سفر به دنبال سبقت گرفتن از دیگر کشورها در ایفای نقش در لبنان است. به عنوان مثال رسانه‌های صهیونیستی با اشاره به سفری که مدتی قبل توسط پادشاه سعودی و رئیس‌جمهوری سوریه به صورت همزمان به لبنان انجام شد مدعی شده بودند که آن سفرهای قبلی نتوانسته است تاثیری بر صحنه سیاسی داخلی لبنان داشته باشد و الان ایران می‌خواهد بگوید که ما می‌توانیم بر تحولات لبنان تاثیر بگذاریم و ما می‌توانیم آنچه را مردم لبنان می‌خواهند انجام دهیم. آنها سعی می‌کردند هم در میان مردم لبنان و جریان‌های داخلی لبنان، شکاف و اختلاف ایجاد کنند و هم میان جمهوری اسلامی ایران و برخی کشورهای عربی منطقه. اما اقدام هوشمندانه آقای احمدی‌نژاد قبل از انجام سفر و تماس و رایزنی ایشان با پادشاه سعودی درخصوص انجام این سفر نشان داد که جمهوری اسلامی ایران معتقد است عربستان سعودی به عنوان یک کشور اسلامی مطرح در خاورمیانه می‌تواند در کنار ایران نقش بسزایی در حل تمامی بحران‌های منطقه داشته باشد.
آقای احمدی‌نژاد در سخنرانی‌ها و ملاقات‌های مختلف خود در لبنان هم بر این نکته تاکید داشت که این کشورهای منطقه هستند که می‌توانند مشکل خودشان را حل کنند و اگر کشورهای منطقه با یکدیگر متحد باشند هیچ نیازی به کشورهای غربی و خارجی برای حل مشکلات منطقه وجود ندارد. این موضعگیری‌ها نقش موثری در برطرف کردن شایعات و تبلیغاتی داشت که از سوی برخی از طرف‌ها در سطح منطقه‌ای مطرح می‌شد. س: ما در سال‌های گذشته همواره شاهد برخی اختلافات داخلی در لبنان بوده‌ایم. سفر رئیس‌جمهور چه تاثیری بر حل اختلافات این گروه‌ها داشت؟
در تاثیر این سفر همین بس که یک هفته مانده به آغاز این سفر، همه گروه‌های سیاسی بدون استثنا و با اجماع کامل نسبت به این سفر اتفاق نظر داشتند و از آن استقبال کردند بنابراین خود به خود تمامی پرونده‌هایی که مطرح بود کلا به کنار گذاشته شد و همه فقط در فکر استقبال از رئیس‌جمهور ایران بودند. بنابراین اولا نفس انجام این سفر باعث شد که آرامش به صحنه سیاسی لبنان بازگردد و امیدواریم با توجه به تدابیری که اندیشیده شده و رفت و آمدهایی که میان مقامات کشورهای غربی و جمهوری اسلامی ایران در حال انجام است این فضا ادامه یابد.دوم این که مواضع اعلام شده از سوی رئیس‌جمهور ایران در طول این سفر به نوعی به جریان‌های مختلف سیاسی و دولتمردان و مردم لبنان اطمینان داد. ما همچنان شاهد آثار مثبت این سفر هستیم و امیدواریم با اقداماتی که اکنون در حال انجام آن هستیم، آرامش داخلی لبنان هرچه بیشتر تثبیت شود.
س: واکنش گروه‌های سیاسی لبنانی حامی غرب، نسبت به سفر رئیس‌جمهور ایران چگونه بود؟
زمانی که بخش عمده جریان‌های سیاسی و دولتمردان لبنان، همگی در مقابل درخواست‌های آمریکا و رژیم صهیونیستی مقاومت کردند و مواضع جمهوری اسلامی ایران مورد پذیرش اکثر جریان‌های سیاسی و دولتمردان لبنان قرار گرفت، حتی آن گروه‌های اقلیت که حامی غرب هستند نیز با صدور بیانیه و یا از طریق تماس تلفنی اعلام کردند که ما از این لحظه به بعد به سفر آقای احمدی‌نژاد خوشامد می‌گوییم. البته استدلال بعضی از این‌ها این بود که چون اسرائیل با انجام این سفر مخالفت کرده است و از آنجایی که این رژیم حق ندارد در مسائل داخلی لبنان دخالت کند ما از انجام این سفر استقبال می‌کنیم.
س: مواضع و منافع مشترک سه کشور ایران، لبنان و سوریه در بسیاری از موارد باعث نزدیکی این ۳ کشور به یکدیگر شده است. انجام این سفر در تقویت این مثلث چه تاثیری داشت؟
همه دنیا شاهد بوده‌اند که همکاریهای سه‌جانبه ایران، سوریه و لبنان دستاوردهای بسیار زیادی را برای منطقه خاورمیانه به صورت عام و برای سوریه و لبنان به صورت خاص داشته است.
از زمان پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۹۷۹ تاکنون ما شاهد چیدن میوه‌های این همکاری بوده‌ایم و در حوادثی چون جنگ ۷ روزه در سال ۱۹۹۳، عملیات موسوم به خوشه‌های خشم در سال ۱۹۹۶ در جنگ ۱۶ روزه، فرار ذلت‌بار نیروهای رژیم صهیونیستی از مناطق اشغالی لبنان در سال ۲۰۰۰ و درگیری تمام عیار نظامی نیروهای مقاومت اسلامی در لبنان با نیروهای اسرائیلی در جنگ ۳۳ روزه در سال ۲۰۰۶ شاهد دستاوردهای غیرقابل انکار و برجسته همکاری ایران، سوریه و لبنان بوده‌ایم. طبیعی است که در شرایط فعلی ضروری است که دایره این همکاری‌ها از مثلث ایران، سوریه و لبنان فراتر برود. نوع تماس‌ها، پیگیری‌ها و رایزنی‌هایی که از سوی ایران با عربستان سعودی، پادشاهی اردن هاشمی و بخش عمده‌ای از کشورهای حوزه خلیج فارس انجام می‌شود بیانگر این است که اگر همگی کشورهای منطقه دست به دست هم بدهند، با توجه به منابع سرشار نفت در منطقه و پیشرفت قابل ملاحظه جمهوری اسلامی ایران در زمینه‌های صنعتی و علمی و تکنولوژی و نظامی، کشورهای منطقه هیچ نیازی به کشورهای فرامنطقه‌ای نخواهند داشت و به تنهایی قادر به حل مشکلات خودشان خواهند بود.
س: شما به تازگی از تصمیم سعد حریری، نخست‌وزیر لبنان برای سفر به جمهوری اسلامی ایران خبر داده‌اید. آیا مقامات لبنانی بعد از سفر رئیس‌جمهور ایران تصمیم به این سفر گرفتند یا این که از قبل چنین برنامه‌ای را در دستور کار داشتند؟
با توجه به نقش برجسته آقای سعد حریری در امضای ۱۶ سند همکاری، توافقنامه و یادداشت تفاهم میان دو کشور جمهوری اسلامی ایران و جمهوری لبنان، ضروری بود که برای اجرای این توافقنامه‌ها و برداشتن گام‌های مهم‌تر در همکاریهای دوجانبه دو کشور و تاثیر این همکاری‌ها بر خاورمیانه، ایشان سفری به ایران داشته باشد و بر همین اساس ابراز تمایل کرد که در فرصت مناسب به ایران سفر کند.
س: آیا زمانی برای این سفر مشخص شده است؟
نه، هنوز زمانی را تعیین نکرده‌اند.
س: پیش از سفر رئیس‌جمهور ایران به لبنان، اخباری مبنی بر آمادگی کشورمان برای همکاری تسلیحاتی با لبنان منتشر شد. آیا در سفر اخیر در این زمینه هم توافقنامه‌ای امضا شد؟
این موضوع ان‌شاءالله در زمان مناسب خودش اعلام خواهد شد.
