یک استاد دانشگاه تصریح کرد: سینمای دینی بر اساس جهانشناسی شکل گرفته که متکی به بسط دادن جهان است. این ویژگی کاملاً متفاوت با انقباضگرایی سینمای دراماتیک و اکشن است.
ابراهیم فیاض:
بسطگرایی، جهانبینی حاکم بر سینمای دینی است
ایکنا , 13 آذر 1397 ساعت 12:18
یک استاد دانشگاه تصریح کرد: سینمای دینی بر اساس جهانشناسی شکل گرفته که متکی به بسط دادن جهان است. این ویژگی کاملاً متفاوت با انقباضگرایی سینمای دراماتیک و اکشن است.
به گزارش حوزه فرهنگ و هنر خبرگزاری تقریب، ابراهیم فیاض، جامعهشناس درباره جایگاه موضوعات دینی در سینمای کشورمان، اظهار کرد: به نظرم عنوان سینمای دینی بیشتر لفاظی و فرمالیستی است، زیرا وقتی از سینمای دینی حرف میزنیم، به کجا رفتن را مدنظر قرار میدهیم، اما این موضوع در سینمای به اصطلاح دینی کشورمان مشاهده نمیشود.
وی افزود: در سینمای جهان وقتی از سینمای دینی حرف زده میشود بیشتر تقابل این گونه با ژانر تجاری یا به اصطلاح اکشن مد نظر است، ولی در کشورمان وقتی از این سینما حرف زده میشود، نوعی واپسزدگی فرهنگی مد نظر است. برای همین واپسزدگی، سینمای دینی در کشورمان رشد مطلوبی نداشته است.
تلویزیون ویژگی، روشنفکری سینما را ندارد
این پژوهشگر ادامه داد: برای مثال فیلمسازی چون محسن مخلمباف که در ابتدای انقلاب سینمای دینی را مطرح کرد در ادامه راه به جایی خواهد رسید که امروز شاهد آن هستیم. نمونه دیگر فرجالله سلحشور بود که راه خود را از سینما آغاز کرد، اما در نهایت به تلویزیون رسید. درباره تلویزیون باید متذکر شوم که این رسانه قادر است یک نوع آرامبخشی به همراه داشته باشد، اما سینما چنین نیست، زیرا ویژگیهای روشنفکری و رو به جلوی این رسانه، سبب میشود تا شرایطی متفاوت با تلویزیون داشته باشد.
وی در پاسخ به این پرسش که فکتهای سینمای دینی متکی بر چه مبانی است؟ گفت: سینمای دینی براساس جهانشناسی شکل گرفته که متکی به بسط دادن جهان است. این ویژگی کاملاً متفاوت با انقباضگرایی سینمای دراماتیک و اکشن است، حتی سینمای علمی و تخیلی نیز در پی کوچک کردن جهان هستند، ولی همانگونه که گفتم سینمای دینی در حال بسط دادن جهان است. برای همین هم انسان به دلیل گستردگی موجود در سینمای دینی، احساس آرامش میکند. مطلب دیگری که ذکر آن را ضروری میدانم این است که سینمای دینی بیشتر زندگیمحور است. در این شکل فیلمسازی، به زندگی معنویت بخشیده میشود.
سینمای امروز در تسخیر، فیلمهای طنز است
این مدرس دانشگاه اضافه کرد: سینمای امروز در تسخیر آثار طنز است، کارهایی که برخی هنجارهای اخلاقی را به دلیل شرایط اجتماعی میشکند، در همین راستا به مرحله فروپاشی در سینما رسیدهایم، البته در ظاهر ممکن است در مقطعی همچون «هزارپا» ما فروش خیرهکننده داشته باشیم، اما در دراز مدت مطمئن باشید که سینما به سمت ناکجاآباد هدایت خواهد شد. این اتفاق را ما در ابتدای انقلاب به نوعی دیگر شاهد بودیم. مثلاً فیلمسازی، چون محسن مخملباف کار خود را با کارهای مذهبی آغاز کرد، اما در ادامه به «شبهای زاینده رود» رسید!
وی درباره نبود پژوهش و تحقیق علمی در سینمای دینی نیز تصریح کرد: متأسفانه جامعه امروز به شدت دستخوش رکود فکر دینی است به نحویکه هماکنون با یک فاجعه دینی روبهرو هستیم. در این میان مردم نیز یک دینداری عوامانه دارند، پس چیزی به نام پژوهش و اندیشه در سینمای دینی نمیبینیم.
وی در پاسخ به سؤالی دیگر مبنی بر اینکه پرداختن به گرایشات شیعی در فیلمهای سینمایی چه بازخوردی میتواند داشته باشد؟ گفت: شیعه یک اندیشه انسانی است که بر مبنای امت ساخته شده است. موضوع امت نیز خود بحثی طولانی دارد که در جای خود باید به صورت مفصل به آن پرداخت. در اندیشه شیعی فطرت و حکمت محور هستند، برای همین موضوعات که بر پایه تفکر شیعی شکل گیرد جذابیت جهانی دارند و برای همه مخاطبان میتواند جذابیت داشته باشد.
این استاد دانشگاه در پایان با بیان اینکه الگوبرداری از سینمای دینی غرب قادر نیست فیلمهای ما را به سرمنزل مقصود برساند، تأکید کرد: تقلید از سینمای غرب نهایتاً سینما را به سمت فاشیست و معصیتزدگی میکشاند. فیلم سینمایی «ملک سلیمان (ع)» گواه بارز این ادعا است. در این کار آشکارا یهودیستیزی را شاهد هستیم. مطلب دیگر اینکه تقلید ما از سینمای غرب در حوزه موضوعات دینی نوعی مسیحیتگرایی را در پی داشته است. پس این رویکرد (تقلید از سینمای غرب) بههیچوجه مطلوب نظر نیست، پس نتیجه میگیریم تقلید از سینمای دینی غرب برای ما دستاورد خوبی به همراه نخواهد داشت.
انتهای پیام
کد مطلب: 382947