نهاد کتابخانههای عمومی بر مدار اخلاق حرفهای/ سند جامع رونمایی شد
مراسم رونمایی از «سند جامع اخلاق حرفهای کتابخانههای عمومی کشور» صبح امروز با حضور علیرضا مختارپور دبیرکل نهاد کتابخانهها و محسن جوادی معاون فرهنگی وزیر ارشاد برگزار شد.
اشتراک گذاری :
به گزارش حوزه فرهنگ و هنر خبرگزاری تقریب، مراسم رونمایی از سند جامع اخلاق حرفهای کتابخانههای عمومی کشور صبح امروز با حضور علیرضا مختارپور دبیرکل نهاد کتابخانهها و محسن جوادی معاون فرهنگی وزیر ارشاد برگزار شد.
* متولی: اخلاقمداری در کنار اطلاعرسانی در نهادکتابخانهها
بر اساس این گزارش امین متولی عاون برنامهریزی، پژوهش و فناوری اطلاعات نهاد در سخنانی کوتاه اظهار داشت: مجموعهای از طرحهای زیربنایی، تحقیقاتی و مطالعاتی نهاد کتابخانهها با هدایت علیرضامختارپور دبیرکل نهاد سامان گرفت و این طرحها به مرور به مرحله اجرا میرسد، که طرح سند جامع اخلاق حرفهای کتابخانههای عمومی یکی از آن طرحهاست که طی یک سال و نیم گذشته در بخش طرحهای تحقیقاتی و پژوهشی طراحی و امروز شاهد رونمایی از آن هستیم.
وی افزود: کتابخانههای عمومی در کنار نقش اطلاعرسانی نقش جدی اخلاقی در جامعه میتواند ایفا کند تا ببینیم اگر در این مسیر عقب هستیم به واسطه چنین طرح و آموزشهایی خود را به حد مطلوب نزدیک کنیم.
وی در پایان گفت: حرکت در مسیر اخلاق از حیث پژوهش، سیاستگذاری و عمل در نهاد جاری و ساری شود و به سرمنزل مقصود یعنی رسیدن به سیره نبوی است، نائل شویم.
* برخورداری: ارزیابی اخلاقی وضعیت موجود نهاد در ۱۰ قسمت آماده و گزارشهایی تنظیم شد
برخورداری دانشیار گروه فلسفه دانشگاه تهران درباره اجرای این طرح اظهار داشت: برای تدوین سند و منشور نهاد کتابخانهها طی پروسه یک سال و نیمه با نهاد همکاری داشتم. پس از اینکه قراردادی بین دانشگاه تهران و نهاد کتابخانهها تنظیم شد (پس از جلسات متعدد با معاونین و مدیران) ارزیابی اخلاقی وضعیت موجود نهاد در ۱۰ قسمت آماده و گزارشهایی تنظیم شد. ابتدا ارزیابی وضعیت صورت گرفت که شامل مشاهدههای مستقیم و غیرمستقیم بر اساس دیتاهای مختلف از وضعیت اخلاق حرفهای در نهاد بود.
مسئول این پروژه در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه میزان مشارکت به میزان توانایی ما و تمایل نهاد اجرایی شد، گفت: برای افراد منتخب و یاران اخلاق آموزش تخصصی صورت گرفت تا با بهره از سندی که تدوین شده مشکلات داخلی نهاد توسط افرادی حاضر در نهاد برطرف کنند و تعارضات مختلف حل شود که این در جهت مستقل سازی نهاد برای گامهای بعدی هم مهم است.
این استادیار دانشگاه با بیان اینکه در فرایند تنظیم این سند پس از تدوین برنامهها، پیشنهاداتی برای آموزش منابع انسانی و بازآموزی اخلاق و حسابرسی اخلاقی دادیم، تصریح کرد: ما تمام این مسیر را طی کردیم تا طی سالیان آتی یاران اخلاق ادامه طریق داده و مسائل را آنها برطرف کنند. بنابراین نهاد کتابخانهها به شکل خودکار میتواند بررسی کند با آرمانهای قابل دسترسی چقدر فاصله دارد و یا پیشرفتی حاصل شده یا نه.
برخورداری به انگارههای عمومی حاکم اشاره و توضیح داد: انگارههای افراد سازنده رفتار آنها نسبت به سازمانشان است. تغییر و بازانگاری تلقی افراد از سازمان که با آن تعامل دارند در برنامههای آموزشی و پیشنهادی قرار گرفت که این تلقی از سازمان است که آن را به پیش میبرد و یا به لحاظ اخلاقی آن را با افت همراه خواهد کرد.
وی به نقشه راه اشاره کرد و گفت: اخلاق حرفهای اخلاق منابع انسانی، اخلاق فرایندها و نظامهای حرفهای و اخلاق سازمانی مورد بررسی قرار گرفت. در بخش اخلاق سازمانی به ویژگیهای آن و همچنین مسئولیتهای اخلاقی سازمان در قبال حقوق محیط درونی و بیرونی (منشور اخلاقی) توجه شد. در این طرح نزدیک به ۱۲۰ کتابخانه بررسی شدند.
* قراملکی: سند اخلاقی حتما برای همه منابع انسانی تدریس شود
احمدفرامرز قراملکی مسوول پروژه در بخشی از این مراسم گفت: انتخاب خانم برخورداری به عنوان مدیر پروژه انتخاب خوبی بود چرا که ایشان جامع جهات است و تاکنون این پروژه را در چند سازمان بزرگ اجرا کرده و بنابراین با دانش و تجربه وارد مسیر شد، اما در مسیر پیش رو چند استراتژی داشتیم. اول اینکه اخلاق حرفهای در نهاد باید مبنای اسلامی داشته باشد و اینکه با مطالعات تطبیقی با استانداردهای جهانی همگام باشد بلکه جلوتر از آنها هم پیش برود. ما میتوانیم مدعی شویم سند اخلاقی تدوین شده از تمام منشورات جهان،توسعهیافتهتر است چرا که جهانی بودن و پیشتاز بودن مهم است.
قراملکی جذابترین بخش این پروژه را علاقه و مشارکت همکاران دانست و گفت:هنوز هم تعاملات ادامه دار است. و ما بالاترین میزان مشارکت را در این بخش مشاهده کردیم. هر چند به حداقل استانداردها اکتفا نکردیم تا بتوانیم سند جامعی تدوین کنیم.
وی افزود:در بررسی شرایط نهاد کتابخانهها دیدیم خوشبختانه این نهاد پیش از این دارای بیانیه اخلاق بود اما این بیانیه هم مثل سایرین نقد و بررسی شد تا نقاط قوت و ضعف آن مشخص شود و در نهایت سند تدوین شود.
این استاد دانشگاه سند جامع اخلاقی را دارای ۴ بخش مهم دانست و گفت: مقدمه، اصول اخلاقی سازمان، نقش کلید واژه دارد، منشور اخلاقی سازمان- خط مشیهای اخلاقی، سازمان در قبال حقوق ذینفعلان مسئول است؛ طی ۱۰ سالی که روی اخلاق حرفهای کار شده مفهوم مادیگرایانه به مفهوم مقدس صاحب حق تبدیل شده است.
وی به نقش سند اخلاقی در سازمانها اشاره کرد و گفت: عنصر زیرساختی جهان بینی سازمان، آرمان فرهنگ سازمانی، اخلاق سازی اهداف و برنامهها، ممیزی اخلاقی و ارزیابی عملکرد اخلاقی سازمان جزو نقشهای آن هستند.
قراملکی با بیان اینکه به آموزش غیرمستقیم در این طرح پرداختیم، گفت: در نهاد کتابخانهها پروژه بزرگی اجرا شده و ما ابتدا وضعیت موجود اخلاقی نهاد را بررسی کردیم و سپس تهدیدها، فرصتها، موانع و زمینههای آن را.
وی در پایان گفت: ما توانستیم تنور کار را گرم کنیم و حالا وقت چسباندن نان به تنور است. پیشنهاد میکنم حتما این پروژه توسط مدیران ارشد تحلیل شود و دیگر اینکه سند اخلاقی حتما برای همه منابع انسانی تدریس شود.
* مختارپور:کتابخانه ها باید مبدل به مراکز اجتماعی فعال شوند
علیرضا مختارپور دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی کشور تدوین سند اخلاق حرفهای را یک گام مثبت و مهم با مشارکت همکاران متخصص و دغدغهمند دانشگاه تهران قابل اجرا دانست و خاطرنشان کرد: خوشبختانه در چند سال اخیر با همکاری هیأت امنای نهاد کتابخانههای عمومی کشور صرف نظر از خدمات روزمره، برنامهریزی برای طرحهای مطالعاتی و اسناد بالادستی صورت گرفت که در حال انجام است.
وی به چند نمونه از کارهای تحقیقاتی از جمله طرح نظام جامع آماری نهاد، طرح تدوین خدمات کتابخانههای عمومی، طرح مطالعات کاربران و ... اشاره کرد و گفت: سند جامع اخلاقی نهاد که امروز رونمایی میشود در همین راستا بوده است. اینها مطالبی هستند که باعث میشود نهاد با پشتوانه علمی مسیر خود را ادامه دهد.
مختارپور درباره اهمیت اخلاق حرفهای یادآور شد: در دوره جدید به دلیل تاکیدات هیأت امنا خصوصا وزیر ارشاد مبنی بر اینکه کتابخانهها از حالت امانت دهنده خارج و به مراکز فرهنگی اجتماعی تبدیل شود به علاوه اینکه نهاد در یک سال اخیر نقش فعالی در موضوع آسیبهای اجتماعی به عهده داشته. ما معتقدیم کتابخانههای عمومی تنها نهادی هستند که افراد در استفاده از آنها خارج از سن و جنس میتـوانند به آن مراجعه و از آن استفاده عمومی داشته باشند. نقشی که نهاد در پی آن است اینکه کتابخانهها به مراکز اجتماعی مبدل شود که این ویژگیها تدوین چنین سندی را مورد تاکید قرار میدهد.
وی افزود:کتابداران ما عمدتا جوان هستند و امروز بالغ بر ۶۵ درصد آنها را بانوان تشکیل میدهند، با توجه به اینکه بانوان دارای وظایف چند گانه هستند اما میبینیم که خانمها در امور فرهنگی موفق تر بودهاند. بر خود و همکارانم واجب میدانم در تحقق پشنهاداتی که امروز مطرح شد در تکمیل و ادامه مسیر و تجدید وتکرار وتلقین مکرر در نهاد بکوشیم و سعی کنیم در شرایط موجود روز به روز بر کیفیت خدمات اجتماعی نهاد کوشا باشیم.
* جوادی: رکن اصلی جذب جوانان به کتابخانهها کتابداران با اخلاق هستند
محسن جوادی معاون فرهنگی وزیر ارشاد در سخنانی گفت: چنین رویههایی آثار خوبی خواهد داشت. کتابخانههای عمومی برای افراد بسیاری که در منزل فرصت استفاده از کتاب را ندارند پناهگاه خوبی است. این پناهگاه باید جذابیت داشته باشد تا افراد جذب آن شوند و در رتبه اول این تعامل کتابداران قراردارند، که باید با برخورد مناسب افراد را جذب کنند. گاهی کتابداران در نوجوانی از پدر و مادر مهربانتر بوده و راهنمای زندگی افراد هستند پس رکن اصلی این مجذوب کردن، اخلاق است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: باید روی این سند همواره بحث شود تا در هر مرحله نکات اصلاحی لحاظ شود. بنابراین نیازمند بازنگری هم خواهیم بود.