مدیر گروه دایرةالمعارف قرآن مرکز فرهنگ و معارف قرآن گفت: با انتشار جلد پانزدهم دایرةالمعارف قرآن، این اثر پس از ۲۱ سال به نیمه رسید.

به گزارش خبرگزاری تقریب، حجت الاسلام والمسلمین علی خراسانی، مدیر گروه دایرةالمعارف قرآن مرکز فرهنگ و معارف قرآن در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا درباره جلد پانزدهم دایرةالمعارف قرآن گفت: این مجلد از مقالات «سائل» تا «سوده بنت زمعه» را در خود جای داده و حدود ۷۵ موضوع را دربرگرفته است. از مقالات مهمی که در این جلد وجود دارد می‌توان به «سبک‌شناسی قرآن»، «ستاره و ستاره‌پرستی»، «سجده»، «سحر»، «سخاوت»، «سخن»، «سد قرنین»، «سخن‌چینی»، «سرقت»، «سرما»، «سعی»، «سفاهت»، «سفارت»، «سفر»، «سلاح»، «سلطه»، «سنت»، «سنت‌های خداوند»، «سؤال و جواب» اشاره کرد.

وی افزود: با انتشار این جلد، پروژه دایرةالمعارف قرآن به نیمه رسید، با توجه به اینکه ۲۲۰۰ موضوع اصلی در این دایرةالمعارف خواهیم داشت، در ۳۰ جلد وزیری منتشر می‌شود و نیمه دوم این پروژه نیز به زودی آغاز و منتشر خواهد شد.

حجت الاسلام خراسانی در ادامه عنوان کرد: این پروژه از سال ۱۳۷۶ یعنی از حدود ۲۱ سال قبل آغاز شده و با بیش از صد نفر از اساتید دانشگاهی و حوزوی در بخش‌های علمی انجام شده و نویسندگان در حال تألیف و تدوین آن هستند.

وی با اشاره به ویژگی‌های علمی این پروژه تصریح کرد: این دایرةالمعارف به زبان فارسی بوده و در مجموع مشتمل بر ۳ هزار مدخل اصلی و فرعی است و استانداردهای دایرةالمعارفی در این پروژه رعایت شده و متن آن نیز علمی و معیار است و مخاطبان این اثر هم عموماً اهل فضل و دانش هستند و می‌توانند دسترسی آسان و سریعی به اطلاعات داشته باشند؛ از سوی دیگر هر کس با هر اطلاعات عمومی که دارد می‌تواند به موضوعات مورد نظر در جایگاه الفبایی دسترسی پیدا کند.

حجت الاسلام با بیان اینکه هر یک از موضوعات در تمام مباحث به صورت عمیق مورد توجه بوده تا معرفی کامل و جامعی از علوم، معارف و مفاهیم قرآن انجام شود، گفت: در مقالات و همه موضوعاتی که در بالای آن‌ها ستاره‌گذاری شده، نشان می‌دهد با چه موضوعاتی مرتبط هستند و همین نشانه، مخاطبان را در دسترسی به نیازشان یاری می‌کند. در تدوین مقالات نیز از منابع دست اول استفاده شده و در هر موضوع عمده مباحث و دیدگاه‌هایی که وجود دارد به آن‌ها پرداخته شده است؛ از این رو مطالعه دایرةالمعارف قرآن و بهره‌گیری از آن را به علاقه‌مندان مباحث قرآنی توصیه می‌کنیم.

وی در ادامه به اطلاع‌رسانی ضعیف رسانه‌ها ادامه داد: این اثر در قطع وزیری ارائه شده تا بتواند در همه کتابخانه‌ها جای گیرد، با اینکه معمول دایرةالمعارف‌ها این است که در قطع رحلی ارائه شوند. این قطع مختص کتابخانه‌ها است و به همین دلیل در این قطع ارائه شده است. همچنین استقبال نسبتاً خوبی از این اثر شده، اما ما همچنان مشکل اطلاع‌رسانی در این زمینه را داریم و سوگ‌مندانه باید عنوان کنم که بسیاری از اهالی علم و دانش نیز از وجود چنین دایرةالمعارفی اطلاع دارند.

حجت‌الاسلام خراسانی با بیان اینکه این نخستین دایرةالمعارفی است که در قالب و چارچوب استانداردهای دایرةالمعارفی در جهان اسلام در حال تدوین است، افزود: گرچه تدوین دایرةالمعارف قرآن کریم در خارج از کشور از سوی کارشناسان و دانشمندان غیرمسلمان بوده اما این اثر از سوی اساتید مسلمان تدوین شده است. در واقع کاملترین کاری است که در جهان اسلامی ارائه شده است. همچنین دایرةالمعارف قرآن لایدن در پنج مجلد با ۷۵۰ مدخل ارائه شده است، با وجود اینکه عمده موضوعات آن‌ها علوم قرآنی است. موضوعات ما هم علاوه بر اینکه مباحث علوم قرآنی را پوشش داده، به بحث مفاهیم و اعلام هم پرداخته است.

وی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه بازخوردهایی که تاکنون گرفته شده، امکان دارد که تغییراتی در ادامه روند کار دهد، عنوان کرد: در آغاز کار نظرات و دیدگاه‌هایی را از مخاطبان و اساتید دریافت کردیم و در ادامه راه نیز این روند ادامه می‌یابد. البته ممکن است نکات و پیشنهادهایی باشد که در ویراست دوم به آن‌ها پرداخته شود. گاهی ممکن است مدخلی جا مانده باشد که این موضوع را بررسی می‌کنیم تا در ویراست دوم تکمیل‌تر و با جامعیت بیشتری ارائه و منتشر شود.

مدیر گروه دایرةالمعارف قرآن مرکز فرهنگ و معارف قرآن با بیان اینکه ویراست دوم در پایان انتشار همه مجلدها آغاز خواهد شد، گفت: این کار بعد از اتمام ویراست اول انجام می‌شود؛ گرچه ممکن است آغاز ویراست دوم طولانی باشد، یعنی حدود ۱۰ سال دیگر آغاز شود، اما زمینه‌های آن فراهم می‌شود و برخی از پیشنهادها و دیدگاه‌ها نیز در ادامه کار اعمال خواهد شد.

وی در پایان یادآور شد: از موضوعات مهم و عمده، مبحثی جانمانده، اما برخی از مباحث را بنا داریم به صورت تک‌نگاشته ارائه دهیم که در این راستا مباحثی مانند توحید، شرک و دین به صورت مستقل چاپ خواهد شد. همچنین ترجمه این پروژه نیز به زودی آغاز می‌شود تا این اثر در دسترس بیشتری از محققان و پژوهشگران علوم قرآنی قرار گیرد.