«هامر» دست‌ساز ایرانی به تولید انبوه می‌رسد/ دولت مانع اصلی خودروساز‌های کوچک
یک مبتکر و تولید کننده کردستانی توانسته با امکانات محدود، خودروی غول پیکر «هامر» را بازتولید کنند. بازار ایران این روزها به خودروهای دو دیفرانسیل روی خوش نشان داده اما موانع بزرگی در راه تولید کنندگان خصوصی وجود دارد.
اشتراک گذاری :
به گزارش خبرگزاری تقریب در کردستان، ساخت خودروهای دستی در دنیا پدیده عجیبی نیست و همواره افراد زیادی اقدام به این کار می‌کنند و این کار به عنوان سرگرمی یا حتی به عنوان یک هدف با کسب درآمد دنبال می‌شود.
از زمان ساخت اولین خودرو تا عصر حاضر بشر در آرزوی خودرویی بوده است که در سخت‌ترین شرایط ممکن و بدون نیاز به جاده در زمان جنگ یا حوادث طبیعی قادر به استفاده از آن باشد و کم‌کم لزوم وجود خودروهای دارای دو دیفرانسیل یا بیشتر احساس شد.
طراحی و ساخت خودروهای دو دیفرانسیل یا کمک‌دار از سالیان قبل مورد توجه خودروسازان کوچک و بزرگ دنیا بوده است و مهمترین میدان عمل این خودروها شروع جنگ جهانی دوم بود که خودروهایی ساخته و روانه میادین نبرد شدند که نام خودرو جیپ که مخفف خودرو چندمنظوره بود بر سر زبان افتاد به نحوی که پس از خاتمه جنگ تولید آن نه تنها متوقف نشد بلکه در مدل‌های مختلف غیرنظامی، بازار مخصوص خود را ایجاد و تحولی در صنعت خودروسازی بوجود آورد.
تمایل به داشتن خودروهای قدرتمند و مخصوص «آفرود» در برخی افراد حد و مرز نمی‌شناسد و علاقه‌مندان این موضوعات، اگر از نظر تعداد زیاد نباشند، کم هم نیستند. برای رضا گیلاسی اهل شهرستان سقز که دوران کودکی‌اش را با خودرو و کار در تعمیرگاه دایی‌اش سپری کرده و همواره عکس‌ها و تصاویر خودروهای نظامی را دور خود جمع می‌کرده، فعالیت این روزهایش، تحقق رویاهای کودکی و نوجوانی است.
رضا گیلاسی در سال 95 شرکت ساخت ماشین‌های «باگی» برای مسابقات اتومبیلرانی دو دیفرانسیل و طبیعت گردی را در پارک علم و فناوری استان کردستان تاسیس کرد، شرکتی برای کارآفرینی و ایجاد اشتغال در راستای صنعت نو پای خودروسازی ورزشی و به صورت ویژه خودرو «هامر»، خودروی قدرتی که مخصوص ارتش آمریکاست و در مکان‌های صعب‌العبور و عملیات‌های سخت از آن استفاده می‌شود.
با این سازنده کردستانی خودرو هامر گپ و گفتی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
فارس: در خصوص تاسیس شرکت توضیح دهید.
در شرایط کنونی که کارآفرینی و حمایت از ایده‌ها در اولویت قرار دارد من و برادرم برای اینکه بتوانیم افراد را تشویق کنیم که برای داشتن هیجان آفرود به پیست‌ها مراجعه کنند، شرکتی دانش‌بنیان تأسیس کردیم تا ایده‌های خود را به مرحله اجرا درآوریم.
با حمایت پارک علم و فناوری در زمینه ساخت خودروهای ورزشی دو دیفرانسیل فعالیت خود را شروع کردیم و با دریافت وام 30میلیون تومانی روی طرح‌ها و ایده‌های خود که شامل ساخت موتورهای چهار چرخ باگی است کار کردیم.
با استفاده از این وام نمونه اولیه ساخته شد که برای بسیاری از کارشناسان، ساخت این خودرو در کارگاهی کوچک بسیار شگفت‌انگیز است، قابلیت‌های بالای این خودرو در عبور از محیط‌های صعب‌العبور با موفقیت آزمایش شده و می‌تواند پاسخگوی بسیاری از نیازهای امدادی و نظامی باشد.
فارس: هدف از ایجاد این شرکت و ساخت این نوع ماشین چیست؟
با توجه به کهنه‌بودن خودروهای موجود در ایران در بخش آفرود نیاز است تا محصولاتی دست‌ساز با عملکرد بالا و با هدف انجام مسابقه در کشور ساخته شود تا از این طریق هم طبیعت حفظ شود، هم هیجانات جوانان تخلیه و به نیازهای آنان پاسخ داده شود.
با ساخت این نوع خودرو می‌خواهیم نشان دهیم که در کشوری مثل ایران، در استان محرومی مثل کردستان و در شهری مثل سقز بدون هیچ امکاناتی با دست خالی ولی دنیایی از ایده و خلاقیت خودروی ساخته‌ایم که امروز ارتش امریکا با تمام پیشرفت و فناوری که در اختیار دارد در حوزه نظامی از آن استفاده می‌کند.
فارس: این خودرو قرار است در کجا استفاده شود؟
این خودرو بیشتر در مسابقات آفرود بکار می‌رود، این ورزش ترکیبی از کوهنوردی، صخره‌نوردی و بیابان‌نوردی است که فرصتی برای گسترش ورزش اتومبیلرانی است تا علاقمندان بتوانند بصورت اصولی به تخلیه انرژی بپردازند اما نهادهای امدادرسانی و حتی بخش نظامی هم می‌توانند از آن استفاده کنند.
فارس: ایده اصلی ساخت چنین خودرویی از کجا شکل گرفت؟
همه چیز از زمان جنگ تحمیلی ایران که من سرباز بودم شروع شد در جنگ بود که با جیپ میوت آشنا شدم، رانندگی با این خودروی بیابان‌گرد جنگی خیلی چیزها را به من یاد داد، پس از تمام شدن دوران خدمت همراه برادرم اوراقی جیپ را پیدا کردیم و از طریق نامه‌نگاری با روابط عمومی کارخانه تولیدکننده وعضو شدن در کلوپ بازسازی‌کنندگان خودروهای نظامی قدیمی کانادا چند مجله و کاتالوگ مختلف برایمان ارسال کردند و توانستیم حدود 20 جیپ میول را بخریم و پس از بازسازی به فروش برسانیم.
سال 1373 یک جیپ میول از جنگ برگشته را خریداری کردیم و با یک فولکس‌واگن 181 (معروف به هلال احمری) ترکیب و یک جیپ چهار در درست کردم.
داشتن یک جیپ چهار در و مهم‌تر از همه این که پیش از این خودرویی با این ویژگی ساخته نشده بود، برایم هیجان‌انگیز بود و باعث شد، به خودروسازی در این سبک تشویق شوم و به دنیای تازه‌ای وارد شدم که پیش از این تجربه نکرده بودم.
فارس: از ساخت هامر برایمان بگویید؟
بعد از اینکه هامر نظامی تولید شد و عکس‌هایش همه رسانه‌های خبری را پر کرد ما گفتیم حالا که نمی‌توانیم بخریم، یکی بسازیم. با جمع کردن عکس‌های خبری و نامه‌نگاری با شرکت سازنده، کلی عکس و مطلب بدست آوردیم.
با استفاده از اتاق چند تا جیپ میوت اوراقی، کار را در حیاط خانه پدرم به همراه برادرم در تابستان 1378 شروع کردیم، سیستم تعلیق و فرمان همان میوت بود و لاستیک‌های 900 در 16 که نزدیک‌ترین سایز به لاستیک هامر در ایران بود را با سختی پیدا کردیم. موتور و گیربکس تویوتا دو اف را استفاده کردیم که هم ارزان بود و هم پشتیبانیش عالی بود. اما بعد فهمیدیم که دارای شتاب بالایی نیست ولی برای کار ما کافی بود، بعد از سه ماه کار به نتیجه‌ی اولیه رسیدیم...
برای سندش هم یک جیپ وانت امریکایی خریدیم، که شماره شاسی پلاکی بود و موتور دارای کاغذ خرید معتبر بود و سند کامل به نام من بود و اشکال قانونی نداشت اما چون کسی وانت امریکایی مدل 1967 ندیده بود، قبول هیبت این هامر برای آن سند باورکردنی نبود.
تنها اشکال هامر اولیه این بود که با توجه به نبود امکانات نتوانسته بودم دیفرانسیل جلوی ماشین را هم نصب کنم، برای دیفرانسیل عقب، دیفرانسیل جیپ «کاـ ام» را اصلاح و نصب کرده بودم، هامر X1 ما دیفرانسیل جلو نداشت و سیستم تعلیق به علت وزن زیاد جواب نداد.
یک روز یک سیمرغ آمبولانس را نگاه کردم به این فکر کردم که اگر ما کل شاسی سیمرغ را همراه دیفرانسیل‌ها زیر اتاق هامر خودمان بزاریم چی می‌شود... این بود که طرح X2 به این ترتیب شروع شد…
بعد از این تغییرات، ما یک هامر با فرمان هیدرولیک داشتیم، دو دیفرانسیل بود، فنرهاش شمش شده بود، در واقع نه یکی، بلکه دوتا شاسی داشت و ارتفاعش بیست سانتی‌متر بالا رفته بود.
هامر X2 داشت به نمونه اصلی هامر نزدیک می‌شد اما وزن زیادی داشت و همین شتاب ماشین را می‌گرفت، بنابراین تصمیم گرفت برای این مشکل یک شاسی‌بلند دیگر را هم علاوه بر جیپ میوت و جیپ سیمرغ به کار بگیرم، بنابراین از کفی اتاق جیپ آهو و شاسی آهو استفاده کردم و دورتا دور اتاق را روی آهو سوار کردم، هامر X3 نیم متر کوتاه‌تر از هامر X2 شد و سبک‌تر، کاپوت ماشین هم عوض شد تا کامل شبیه هامر بشود.
حالا یک هامر ساخت ایران آماده شده بود با این هامر چندین هزار کیلومتر در جاده‌های ایران راندم و کوه و کمر و رودخانه و باتلاق و دریاچه، هیچ کدام دیگر جلودارم نبودند.
فارس: ویژگی‌های خودرو هامر چیست؟
مهمترین بخش طراحی و ساخت این خودرو سیستم تعلیق و فنربندی آن می باشد که به صورت فنربندی لول می‌باشد که در هیچ خودرو ایرانی تاکنون سابق نداشته است و مورد دوم استفاده از سیستم ترمز دیسک برای هر چهار چرخ می‌باشد که آن هم در هیچ خودرو ساخت ایران تاکنون صورت نگرفته است.
خودرو هامر دست ساز ما از موتور شورولت 350 هشت سیلندر v شکل استفاده می‌کند که به جعبه دنده خودکار مجهز است است ، این خودرو قابلیت بالارفتن از شیب بالای 45 درجه و موانع فیزیکی و دشوار با حداکثر ظرفیت حمل 5 نفر مسافر و یا دو تن بار یا کشیدن تریلر به وزن یک تن را دارد، این خودرو در کمترین زمان ممکن تبدیل به وانت شده و می‌تواند در بسیاری از کارهای نظامی و امدادی مورد مصرف داشته باشد.
فارس: آیا نمونه مشابه این خودرو در ایران وجود دارد؟
مورد مشابه این خودرو با این مشخصات و کارآیی تاکنون در ایران ساخته نشده است و موارد مشابه خارجی هم در اندازه و مشخصات، تفاوت‌های اساسی با این نمونه دارند که به کلی متمایز می‌باشند، نزدیک‌ترین نمونه مشابه خارجی خودرو جیپ رانگلر آمریکایی مدل رابیکون 2008 می‌باشد که اساسا در ابعاد و سیستم فنربندی و طراحی و شمای بدنه متفاوت هستند.
در حالی‌که سایپا یک ماشین با تکنولوژی دهه 1980 را تولید می‌کند و ایرانخودرو از تعمیرات و ارائه خدمات پس از فروش 206های تیپ 5 و 6 عاجز و ناتوان است و هیچ کدام از کارخانه‌های تولید و مونتاژ خودرو توانایی عرضه یک ماشین دو دیفرانسیل را به بازار ندارند، پدیده‌هایی در گوشه و کنار ایران هستند که آدم فقط می‌تواند به خاطر آنها امیدوار شود
فارس: آیا به مرحله تولید انبوه رسیده‌اید؟
با توجه به اینکه شرکت ما در مرحله رشد است با دریافت تسهیلات از پارک علم و فناوری استان کردستان نمونه آزمایشگاهی آن را برای نشان دادن توانایی و پتانسیل ما در خلق این نوع خودرو به منظور استفاده در رشته ورزشی اتومبیلرانی خودروهای آفرود 2 دیفرانسل ساخته‌ایم اما برای تولید انبوه آن امروز با چندین مشکل روبرو هستیم.
فارس: مشکلات سر راه ساخت خودرو هامر چیست؟
ما تا امروز موفق به تولید انبوه نشده‌ایم چرا که اولا مجوزهای مورد نظر به سختی کسب می‌شود چون در کشور ما تولید ماشین در دست دولت است پس به رقبای هرچند کوچک اجاز عرض اندام نخواهند داد و حتی برایشان قابل تحمل نیز نخواهد بود،بنابراین مجوز ساخت خودرو هامر به سختی اخذ می‌شود. حال آنکه قانون درست کردن ماشین‌های دست ساز زیر 200 عدد موجود هست اما تاکنون کسی نتوانسته است این کار را در کشور به نتیجه برساند.
طبق برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته حداکثر تولید ما در سال به 100 خودرو می‌رسد و چون در حال حاضر گرایش و علاقه مردم کشورمان به ورزش‌های اتومبیلرانی زیاد شده است این 100 خودرو نیز در بازار ایران قابلیت فروش و جذب دارد.
از طرف دیگر با توجه به مشکلات ارزی که در حال حاضر در کشور وجود دارد با محدودیت زیادی از نظر تامین قطعات فنی در بخش موتور و سیستم تعلیق مواجه هستیم، اما در تلاشیم در شرکت خود این محدودیت‌ها را کنار بزنیم و شرایط را برای تولید موتورهای ورزشی و چهار چرخ باگی فراهم کنیم.
در خارج از ایران این موتورها تنوع بسیار بالایی دارند و در برخی نیز قدرت‌های بسیار زیادی مشاهده می‌شود، اما ما برای رسیدن به اهداف خود با مشکلات بسیار زیادی مواجه هستیم.
البته ما از این مشکلات خسته نمی‌شویم و مطمئنا در آینده‌ای نزدیک به تولید انبوه دست پیدا می‌کنیم چرا که انسان مبتکر خلاق و نوآور خسته نمی‌شود و از ایده ها و علاقمندی‌های خود کوتاه نمی‌آید.
با توجه به تجربیات موفقی که داشتم و همچنین تخصصی که در طول این سال‌ها به دست آورده‌ام، احساس می‌کنم فضا برای درآمد‌زایی وجود دارد و می‌توان به این کار به‌عنوان یک کسب و کار خاص نگاه کرد و حتی کارآفرینی کرد.
امروز بزرگترین مشکل استان ما و حتی در کل کشور خیل عظیم جوانان بیکاری است که در صف بلند و طولانی جذب شدن در ادارات دولتی منتظر مانده اند، جذبی که به کندی و قطره چکانی انجام می‌شود اما این بزرگترین اشتباه است چرا که به عقیده من ادارات به سیاه چاله‌هایی می‌ماند که کل ایده و خلاقیت یک فرد را با خود دفن می‌کند و باعث می‌شود جوان ما با بدست آوردن حقوق ناچیزی یک زندگی روتین ساده بدون خلاقیت و هیجان داشته باشد.
پس از جوانان خواهش می‌کنم که آینده خود را با تفکر پشت میزنشینی معلق نکنند چرا که معتقدم در ذهن تک تک جوانان ما ایده و خلاقیت در زمینه‌های مختلف وجود دارد فقط کافیست همت کنند.
امروز پارک علم و فناوری زمینه را برای جوانان و صاحبان ایده فراهم آورده است که آنها را در رسیدن به علایق‌شان کمک کند پس از این فرصت استفاده کنید.
گفتنی است بعد از هامر گیلاسی، پروژه‌های خیلی زیادی انجام داده است، ساخت ماشین‌های دو دیفرانسیل برای مسابقات آفرود را بگذاریم کنار، ساختن تویوتای صخره‌نورد و بازسازی جیپ رنه‌گید خیلی قدیمی و شبیه کردنش به مدل 2012 و ویرایش تویوتا اف جی‌های مدل 1980-1970 هر کدام کارهایی هستند که ارزش‌شان بیش از تمام کارهای سالیان دراز فعالیت ایرانخودرو و سایپا است.
در حالی‌که سایپا یک ماشین با تکنولوژی دهه 1980 را تولید می‌کند و ایرانخودرو از تعمیرات و ارائه خدمات پس از فروش 206های تیپ 5 و 6 عاجز و ناتوان است و هیچ کدام از کارخانه‌های تولید و مونتاژ خودرو توانایی عرضه یک ماشین دو دیفرانسیل را به بازار ندارند، پدیده‌هایی در گوشه و کنار ایران هستند که آدم فقط می‌تواند به خاطر آنها امیدوار شود.
