كتاب «جنبش هاي فكري و ديني در جهان اسلام  معاصر؛ بنیان ها و سیرتحولات بیداری اسلامی»، نوشته دكتر محمد جواد صاحبی و توسط نشر ادیان دانشگاه ادیان و مذاهب  قم در سال 1396 به زیور طبع آراسته شده است. این کتاب تحت عناوين نه گانه زیر به چاپ رسیده است:

فصل اول: جنبش بيداري در عثماني و تركيه جديد؛

فصل دوم: جنبش بيداري در شبه قاره هند؛

فصل سوم: جنبش بنيادگرايي در عربستان سعودي؛

فصل چهارم: جنبش بيداري در مصر؛

فصل پنجم: جنبش بيداري در سودان؛

فصل ششم: جنبش بيداري در ليبي؛

فصل هفتم: جنبش بيداري در الجزاير؛

فصل هشتم: جنبش بيداري در تونس؛

فصل نهم: جنبش بيداري در مراكش. این کتاب طي ٩٨١ صفحه به نگارش در آمده  است.

ادعای اصلی نویسنده این است که، هجوم غرب صنعتي به سرزمين هاي اسلامي از جمله: شبه قاره هند، تركيه عثماني، مصر و غرب عربي، بويژه از قرون نوزدهم ميلادي به بعد، واكنش هاي متفاوتي را در ميان نخبگان مسلمان پديد آورد كه جريان هاي و جنبش هاي فكري و ديني اسلامي معاصر از پيامد هاي آن مي باشد. جريان هايي كه اگر چه ريشه در تاريخ و فرهنگ اسلامي داشتند، اما در ظرف زماني مزبور با شكل و محتوا و رويكردهاي تازه اي احياء و به صورت چهار جنبش سنت گرايي، سلفي گري، نوگرايي، احياء و اصلاح فكر ديني رخ نمودند.

اثر حاضر بخشي از مطالعه اي دراز دامن در اين بارهاست كه با كاوش در تاريخ تقابل دو تمدن اخير شرق و غرب، به تحليل چگونگي پيدايش طلايه داران اين ماجرا، و سير تحول و تطور انديشه هاي انان پرداخته است، انديشه هايي كه هم اينك در جهان اسلام پيروان ومخاطبان فراواني دارد و رويداد هاي فرهنگي، ديني واجتماعي سترگي را رقم زده است.

بي ترديد دست اوردهاي بيش از دو قرن رويارويي، مجاهدت وانديشه ورزي، با همه ازمون ها خطاها، فراز ها و فرودهايي كه داشته، سرمايه اي ارجمند است كه در بوته نقد عالمانه عيار انها معين، و دست مايه اي براي پيشرفت و خروج از بحران كنوني مي گردد. 


منبع: پايگاه اطلاع رساني دبيرخانه شوراي برنامه ريزي مدارس علوم ديني اهل سنت