معرفی كتاب «تاریخ تفكر سلفی گری از آغاز تا عصر حاضر»

کتاب تاریخ تفکر سلفی­ گری از آغاز تا عصر حاضر تألیف مهدی فرمانیان است. در این كتاب، عناوینی همچون مراحل چهارگانه تاریخ تفكر اصحاب حدیث و سلفی­ گری، ظهور اصحاب حدیث، ظهور اشاعره و افول اصحاب حدیث، ظهور ابن­ تیمیه و تأسیس مكتب سلفیه، مفهوم سلفی­ گری  و تأسیس مكتب سلفیه به چشم می خورد.
 
نویسنده، در مقدمه كتاب می نویسد: با مراجعه به  كتب ملل و نحل و فرق و مذاهب می توان به این نتیجه رسید كه تا ظهور ابن تیمیه (متوفی 728ق.) مكتبی به نام سلفیه در تاریخ وجود نداشته و ایشان مؤسس مكتب سلفیه است؛ اما از آن جهت كه برداشت ­ها و تفاسیر جدید خود را به نام سلف مطرح كرد، برای بسیاری ار اهل سنت و برخی نویسندگان شیعه، مسئله مشتبه شد و نویسندگان متعددی، ایجاد مكتب سلفیه را، همان طور كه ابن تیمیه می ­پسندید، تا دوران صحابه پیش بردند و عملاً  به گسترش اندیشه­ های ابن­تیمیه و سلفیه كمك كردند؛ اما آنچه امروز به عنوان تفكرات سلفیه مطرح می شود، همان تفاسیر و برداشت­ های اشتباه ابن تیمیه از مفاهیمی همچون «توحید»، «سنت» و «بدعت» است كه به اسم سلف مطرح می شود.
 
نویسنده در بخش دیگری از مقدمه كتاب با اشاره به دلیل نام­گذاری مكتب ابن تیمیه به مكتب سلفیه می نویسد: باید مكتب سلفیه را مكتب ابن تیمیه نامید. زیرا آنچه امروزه به عنوان افكار سلف و مذاهب سلفیه در منابع و رسانه ها مطرح می­ شود، همان افكار ابن ­تیمیه است كه به اسم سلف به ملت­ها تزریق می­ شود؛ اما از آن جهت كه ابن تیمیه پیرو اعتقادات اصحاب حدیث است، تمامی عقاید اصحاب حدیث را می ­پذیرد. به پیروی از ابن­تیمیه، بیشترِ سلفیان، به ویژه وهابیت، حدیث­ گرا بودند و همه عقاید اصحاب حدیث را پذیرفته­ اند. بنابراین، در این نوشته باید از اصحاب حدیث و عقاید آن­ ها به عنوان پیشینه تاریخی مكتب سلفیه بحث كرد.


منبع: پايگاه اطلاع رساني دبيرخانه شوراي برنامه ريزي مدارس علوم ديني اهل سنت