نشست علمی« معرفی، مرور و بررسی کتب منتشره اهل سنت به زبان فارسی در زمینه حقوق بشر»

این نشست که برای اولین بار در موضوع یاد شده در کشور برگزار گردید ، فرصتی جالبی فراهم آورد تا مروری بر تلاشهای علمی ایرانیان اعم از شیعه یا سنی در زمینه حقوق انسان انجام پذیرد و محققان شیعه و سنی نگاهی به این حوزه مهم مورد نیاز برای تحقیق و تلاشهای نظری وکاربردی به عمل آورند.

در زیر نکاتی از روند برگزاری این نشست و محتوای آن ارائه میشود:

- ابتدا آقای جهاندار امینی دانش آموخته دکترای حقوق جزا و جرم شناسی و از پژوهشگران مطالعات اسلامی اهل سنت و خانم الهام صادقی دانش آموخته کارشناسی ارشد فقه مقارن و از پژوهشگران اهل سنت گزارشی از روند نشر کتب اهل سنت در زمینه حقوق انسان(کلیت حقوق انسان یا مباحث تابعه آن از جمله حقوق زن) که به زبان فارسی در ایران منتشر شده ارائه کردند و مروری بر 20 اثر منتخب خود انجام دادند و ضمن معرفی نویسنده یا مترجم و ناشر هر اثر، معرفی از محتوای کتاب و دیدگاه نویسنده عرضه داشتند. سپس اساتید حاضر در جلسه از جمله آقایان دکتر سید محمد هاشمی، دکتر حسین مهرپور، دکتر محمد جعفر حبیب زاده، حجت الاسلام دکتر رحیم نوبهار،حجت الاسلام دکتر محمد حسین مظفری،دکترمحمد حسین ساکت و جمعی از فضلای اهل سنت حاضر در جلسه و دانش پژوهان دیگر اعلام نظر کردند و در پایان با جمع بندی دبیر کمیسیون حقوق بشر اسلامی ایران جلسه پایان یافت.در حاشیه جلسه نیز نسخه ای از کتب منتشره معرفی شده در زمینه حقوق انسان در معرض نمایش شرکت کنندگان در جلسه قرار گرفت.

- عناوین کتب معرفی شده که در هر مورد نیز توضیحات محتوائی ارائه گردید ، عبارت بودند از: اسلام گرایان و گفتمان حقوق بشر/ نسبت سنجی اسلام و حقوق بشر/ مقایسه علمی اعلامیه جهانی حقوق بشر و بیانیه جهانی حقوق انسان در اسلام /اسلام،دگر پذیری و حقوق بشر/ حقوق شهروندی /حقوق شهروندی در پرتو متون قرآنی / خشکاندن باتلاق بردگان و کنیزان در قرآن/ دین اختیاری یا دین اجباری؛ احکام مرتدین از صدر اسلام تا عصر کنونی/ قرآن کریم، رو در روی فقه خشونت / اسلام و نفی خشونت و افراط گرائی / پژوهش روش شناختی خشونت و راهکار دموکراتیک /آزادی بیان و نقش آن در یکپارچگی فکری مسلمانان /دگر پذیری، چرائی و چیستی / پدیده افراط در تکفیر /نقد و بررسی اندیشه تکفیر / حقوق وتکالیف زن در اسلام /مسائل زنان بین سنت های کهن وجدید /زن در اندیشه اسلامی /زن، قرآن، جامعه /دیه زن، پژوهش و بازنگری دیه زن در مذاهب.

- در بخش تحلیل و ارزیابی آثار، نکات مهمی مطرح شد از جمله اینکه تلاشهای نظری محققان اهل سنت کشور نشان می دهد که آنها نیز مانند همه ایرانیان به صلح و آرامش و نفی خشونت اهمیت زیاد داده و می دهند بر همین اساس در آثار ایشان عناوین متعددی به نفی خشونت و نفی تکفیر و نفی برخی جریان های منحرف اسلامی در سطح جهانی مربوط میشود، در آثار منتشره اهل سنت نیز مانند کتب منتشره شیعیان هم رویکردهای سنتی و دیدگاههای ذیربط را می توان یافت و هم کتب محققان متعلق به جریان های نوگرا را ، بخش قابل توجهی از آثار مربوط به موضوع مورد بررسی ترجمه تالیفاتی است که محققان برجسته مسلمان و اهل سنت در سطح جهانی انجام داده اند ، از حیث پراکندگی سطح فعالیت های علما و محققان اهل سنت درزمینه حقوق انسان از میان استان های مختلف از جمله تهران ، کردستان و استانهای همجوار، سیستان و بلوچستان، گلستان، خراسان ، استان فارس و استانهای جنوبی همجوار، عمدتا در این جلسه آثار منتشره اهل سنت مرکز و غرب کشور معرفی شدند فلذا اگر تحقیقات جدی تر انجام شود احتمالا آثاری از محققان استان های دیگر نیز شناسائی میشوند اگرچه غیر قابل انکار است که پژوهش های جدی نظری در زمینه حقوق بشر در مراکز علمی کشورمان اعم از شیعه و سنی هنوز در سطح برجسته ای نیست و با توجه به ظرفیت های موجود فکری باید توسعه جدی پیدا کند، برخی از آثار قابل توجه علمای اهل سنت در زمینه حقوق انسان از دیدگاه اسلام در قالب سخنرانی های علمای برجسته پدید آمده است یا نقد نظری برخی مصادیق عملی حقوق سیاسی و مدنی است که پیشنهادات اصلاحی را در برمی گیرد و برای نشر رسمی با موانعی روبرو شده است، برخی از تحقیقات نظری اهل سنت در مورد حقوق انسان در قالب مقالات مجلات علمی اهل سنت در استانهای مختلف نشر یافته است.

پیشنهادات مختلفی برای ارتقای تحقیقات علمی و کاربردی در حوزه حقوق انسان به ویژه از منظر هم افزائی متفکران مسلمان شیعه و سنی در جهت پاسخ دهی به چالشهای زمانه مطرح شد که طبیعتا در حدود مقدورات ، بایدمورد پیگیری جامعه علمی شیعه وسنی، مسئولان اجرائی وعموم دغدغه مندان اعتلای ارزشهای الهی و توسعه همه جانبه ایران، ملل اسلامی و جامعه بشریت قرار گیرد. بخشی از پیشنهادات نیز به طور طبیعی توسط کمیسیون حقوق بشر اسلامی ایران پیگیری خواهد شد.